KİŞİLİĞİN KOMPULSİF SATIN ALMA DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

Öz Kompulsif satın alma davranışı bireyin hastalıklı bir şekilde satın alma eyleminde bulunması ve satın alma isteğini denetleyememesi sonucu alışverişin kronik hale gelmesi durumudur. Bu durum bireyi maddi ve manevi açıdan zorlamaktadır. Bu çalışmada bireylerin kişilik özelliklerinin kompulsif satın alma davranışı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada anket tekniği kullanılmış olup elde edilen veriler SPSS ve AMOS paket programlarıyla analize tabi tutulmuştur. Yapılan istatiksel analizler sonucunda kişiliğin sorumluluk ve duygusal denge boyutlarının kompulsif satın alma davranışı üzerinde olumsuz yönde bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Beş Faktör Kişilik Kuramı, Kişilik, kompulsif satın alma davranışı

PDF

___

Bacanlı, H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına Dayalı Bir Kişilik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 7(2), ss. 261-279.

Barrick, M. R. ve Mount, M. K. (1991). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance: A Meta-Analysis. Personnel Psychology, No: 44, ss. 1-26.

Clow, K. E. ve Baack, D. (2016). Bütünleşik Reklam, Tutundurma ve Pazarlama İletişimi (Gülay Öztürk, Trans.). Yedinci Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.

Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya Kitabevi, Sakarya.

Daft, R. L. (2008). The Leadership Experience. Thomson Learning, Inc., Ohio.

Ewen, R. B. (1998). Personality: A Topical Approach - Theories, Research, Major Controversies, and Emerging Findings. Lawrence Erlbaum Associates. New Jersey.

Fayez, M. ve Labib, A. (2016). Investigating the Effect of the “Big Five” Personality Dimensions on Compulsive Buying Behavior of Egyptian Consumers. Journal of Business and Retail Management Research, Vol. 10 (3), pp. 114-125.

Hague, B., Kellett, S. ve Sheeran, P. (2016). Testing the Generalizability of Impulse Control Problems in Compulsive Buying. Journal of Social and Clinical Psychology, Vol. 35, pp. 269-288.

Hammond, M. S. (2001). The Use of the Five Factor Model of Personality as a Therapeutic Tool in Career Counselling. Journal of Career Development, vol. 27, no: 3, pp. 153-165.

Horvath, C. ve Birgelen, M. (2015). The Role of Brands in the Behavior and Purchase Decisions of Compulsive versus Noncompulsive Buyers. European Journal of Marketing, Vol. 49 No: 1/2, pp. 2-21.

Koç, E. (2016). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri Global ve Yerel Yaklaşım. Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Mikolajczak-Degrauwe, K., Rossi, G., Wauters, B. ve Brengman, M. (2012). Can we identify compulsive buyers based on their personality? An application of the Personality Adjective Check List. Journal of Customer Behaviour, Vol. 11, No: 3, pp. 221-240.

Mount, M., Ilies, R. ve Johnson, E. (2006). Relationship of Personality Traits and Counterproductive Work Behaviors: The Mediating Effects of Job Satisfaction. Personnel Psychology, Vol. 59, pp. 591-622.

Mowen, J. C. ve Spears, N. (1999). Understanding Compulsive Buying among College Students: A Hierarchical Approach. Journal of Consumer Psychology, 8(4), pp. 407-430.

Mueller, A., Claes, L., Mitchell, J. E., Wonderlich, S. A., Crosby, R. D. ve Zwaan, M. (2010). Personality Prototypes in Individuals with Compulsive Buying Based on the Big Five Model. Behaviour Research and Therapy, Vol. 48, pp. 930-935.

Otero-Lopez, J. M. ve Pol, E. V. (2013). Compulsive Buying and the Five Factor Model of Personality: A Facet Analysis. Personality and Individual Differences, vol. 55, pp. 585-590.

Ridgway, N. M., Kukar-Kinney, M. ve Monroe, K. B. (2008). An Expanded Conceptualization and a New Mesaure of Compulsive Buying. Journal of Consumer Research, Vol. 35, pp. 622-639.

Roberts, B. W., Jackson, J. J., Fayard, J. V., Edmonds, G. ve Meints, J. (2009). “Conscientiousness”. Mark R. Leary ve Rick H. Hoyle (Ed.). Handbook of Individual Differences in Social Behavior. (pp. 369-381). The Guildford Press. New York.

Rothmann, S. ve Coetzer, E. P. (2003). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance. SA Journal of Industrial Psyhology, 29(1), pp. 68-74.

Shahjean, A., Qureshi, J. A., Zeb, F. ve Saifullah, K. (2012). The Effect of Personality on Impulsive and Compulsive Buying Behaviors. African Journal of Business Management, Sayı 6(6), ss. 2187-2194.

Spinella, M., Lester, D. ve Yang, B. (2015). Compulsive Buying Tendencies. Psychological Reports: Disability&Trauma, Vol.117(3), pp. 649-655.

Süer, İ. (2014). Pazarlama İlkeleri. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.

Taggar, S., Hackett, R. ve Saha, S. (1999). “Leadership Emergence in Autonomous Work Teams: Antecedents and Outcomes”. Personel Psycholgy, Vol. 52, No: 4, pp. 899-926.

Tamam, L., Diler, R. S. ve Özpoyraz, N. (1998). Kompulsif Satın Alma: Bir Gözden Geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 9(3), ss. 224-230.

Van den Berg, S. M., de Moor, M. H., Verweij, K. J., Krueger, R. F., Luciano, M., Vasquez, A. A., ... & Gordon, S. D. (2016). Meta-Analysis of Genome-Wide Association Studies for Extraversion: Findings from the Genetics of Personality Consortium. Behavior Genetics, 46(2), pp. 170-182.

Wilt, J. ve Revelle, W. (2009). “Extraversion”. Mark R. Leary ve Rick H. Hoyle (Ed.). Handbook of Individual Differences in Social Behavior. (pp. 27-45). The Guildford Press, : New York.