PAZARLAMA BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK İMAJI ALGILARI VE MESLEK İMAJINI OLUŞTURAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE DAİR BİR ARAŞTIRMA

İş dünyasındaki yoğun rekabet nedeniyle pazarlama, işletmecilik için çok önemli bir faaliyet haline gelmiştir. İşletmelerde pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesinde nitelikli pazarlama meslek elemanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Meslek yüksekokullarının pazarlama bölümleri bu ihtiyacı karşılayacak pazarlama meslek elemanları yetiştirmektedir. Ancak mesleğin imajı hakkındaki olumsuz düşüncelerin, pazarlama bölümünde okuyan öğrencilerin eğitim ve iş hayatına dair motivasyonlarını azalttığı görülmektedir. Bu çalışma, öğrencilerin pazarlama meslek imajını nasıl algıladıklarını ve bu algıyı hangi faktörlerin etkilediğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler iki ayrı üniversitede okuyan 283 pazarlama ön lisans öğrencisiyle yüz yüze anket yapılarak toplanmıştır.Ankette yer alan pazarlama meslek imajını ölçmeye yönelik sorulara doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Pazarlama meslek imajının oluşmasında etik, kişilik, profesyonellik, statü ve prestij faktörlerinin etkili olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin görüşlerine göre Pazarlamanın toplumda saygın bir meslek olarak görülmediği, pazarlamacıların dürüst insanlar olmadığı buna mukabil pazarlamanın işletme uygulamaları için önemli olduğu sonuçları elde edilmiştir. Katılımcıların sadece onda birinin pazarlama bölümünü idealindeki meslek olduğu için seçtiği, önemli bir kısmının pazarlama bölümünü üniversiteye giriş puanı uygun olduğu için tercih ettiği, yarısına yakın bir kısmının bölüm değiştirmek istediği bulgularına ulaşılmıştır.

Due to intense competition in the business world, marketing has become a very important activity. Businesses needed qualified marketing professional staff to conduct marketing activities. Marketing departments of vocational school of higher education to meet the needs of marketing professionals that are trained. However, the negative thoughts about the image of the marketing profession, appears to reduce the motivation of students in education and business life. The aim of this study is how students of the marketing perceive the image of the marketing profession, and to determine which factors influence to their perception.283 marketing students from two separate universities were made a questionnaire. Confirmatory factor analysis was applied to measure the image of the marketing profession to questions in the questionnaire. In the formation of the Marketing profession's image were found to be professional ethics, * Yrd. Doç. Dr. İnönü Ünv. Kale M. Y. O. ** Doç. Dr. İnönü Ünv. Kale M. Y. O. personality, professionalism, status and prestige effective factors. According to the views of students, marketing not seen as a respectable profession in society and marketers are not honest people. But students indicated that the marketing is important for business applications. That only one-tenth of the participants were selected the marketing profession for own ideal profession. An important part of the participants has chosen the marketing department for comply with university entrance score. About half of the students indicated that they want to go a different department.

___

ACAR, Durmuş ve TUĞAY Osman, (2007), “Üniversite Sanayi İşbirliği Bağlamında Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin KOBİ’lerde Staj Olanakları: Burdur’da Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İ.İ.B.F.Dergisi, 12 (1), 1-12.

ALKİBAY, Sanem. (1995a). “Satışçılık Mesleğinin Üniversite Öğrencilerine Göre Bugünkü Konumu” , Pazarlama Dünyası Dergisi, 54, 21-24.

ALKİBAY, Sanem. (1995b). “Üniversite Öğrencilerinin Satışçıların Davranışlarına Bakış Açıları”, Pazarlama Dünyası Dergisi, 53, 18-21.

ALPAR, Celal R. (2003), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlere Giriş 1, 2. Baskı, Nobel Yayınevi, Ankara.

ARLI, Mine ve Nazik, Hamil (2010), Bilimsel Araştırmaya Giriş, 4.Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.

BABACAN, Muazzez, (2006), “Ülkemizde Pazarlama Karşıtı Anlayışlar ve Olumlaştırma Önerileri”, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 52-55

BAĞATIR, Salih ve PEKER Reşat, (2004),”Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yetenek İlgi ve Değerleri İle Okudukları Bölümler Arasındaki İlişki”, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 329-340.

BAKAN, Ömer (2005), Kurumsal İmaj, Tablet Yayınevi, Konya.

CAMEY, John P. And WILLIAMS Janice K., (2004), “Selling Principles: Influencing Principles of Marketing Students' Perceptions of and Attitudes toward Marketing as a Discipline”, Journal of Marketing Education, 26, (2), 154-160.

CICIC, Muris, NENAD Brkic, AGIC Emir, HUSIC Melika, (2005)”Marketing Education: Companies’ Needs and Students’ Motivation”, Sixth International Conference on “Enterprise in Transition, 53-66.

ÇOKLUK, Ö., ŞEKERCİOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik, Pegem Akademi, Ankara.

DEMİR, Vildan, GÜRSOY Figen ve ADA Şükrü, (2011), “Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Mesleki Benlik Saygılarının İncelenmesi”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 597 – 614.

DİNÇ, Engin (2011), “Meslek Seçiminde Etkili Faktörlerin İncelenmesi: Meslek Yüksek Okulu- Muhase be Programı Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,16 (2), 90-106.

ERBİL, Nilüfer ve BAKIR Aslıhan, (2009), “Meslekte Profesyonel Tutum Envanterinin Geliştirilmesi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (1), 290-303.

ERKOÇ, Mehmet Fatih, BAYRAK KARADENİZ Beyza, (2008) “Yükseköğretim Öğrencilerinin Mesleki Tercih ve Zekâ Alanları Üzerine Bir Araştırma: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğrencileri Örneği”, 8th International Educational Technology Conference.

GENÇTÜRK, Mehmet, DEM İR Yusuf, ÇARIKÇI Oğuzhan, (2008), “Meslek Yüksekokulu Ö ğrencilerinin Muhasebe-Finans Eğitimine Bakış Açıları ve Farkındalıkları Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ. B.F. Dergisi, 13(1) , 209-228.

GÜDÜCÜ TÜFEKCİ, Fatma ve YILDIZ Aynur, (2009), “Öğrencilerin Hemşireliği Tercih Etme Gerekçeleri ve Gelecekleri İle İlgili Görüşleri”, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (1), 31-37.

GÜNEŞ Güssün, (2007), “Tek Problemim İmaj mı?" Türkiye Gerçeğinde İmaj Meselesi”, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 21,( 2), 230-236.

HARCAR Talha, (1989), Satış gücünün Rol Belirsizliğini Etkileyen Faktörler Konusunda Bir Araştırma, Pazarlama Dünyası, 15, 32-39.

HUFFSTUTLER Shelley, STEVENSON S. Sandra , MULLİNS Iris, HACKETT Debra LANBERT Ann, (1998), “The Public’s Image of Nursing As Described to Baccalaureate Prenursing Students”, Journal of Professional Nursing, 14 (1), 7-13.

İŞGÜDEN Burcu ve ÇABUK Âdem (2006),“Meslek Etiği Ve Meslek Etiğinin Mesl ek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Balıkesir Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 59-86.

KARAKAYA Fahri, QUIGLEY, Charles and BINGHAM, Frank, (2011), “A Cross-National Investigation of Student Intentions to Pursue a Sales Career”, Journal of Marketing Education,33(1), 18-27.

ÖZDAMAR, Kazım, (2003) Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Kaan Kitabevi, Eskişehir.

ÖZEN Yener ve GÜLAÇTI Fikret, (2006), “ Genel Lise Ve İmam Hatip Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Meslekleri Prestij Yönünden Algılamaları ve Algılamalarını Etkileyen Bazı Faktörler”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 49-68.

ÖZSOY Tufan ve GELİBOLU Levent, (2010), “Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerinin Pazarlama Algısı: Bir Vakıf Ve Bir Devlet Meslek Yüksek Okulunda Uygulama”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 404 – 419.

PEREGRIN Tony, (2009), “Clothes Call: Your Professional Image Can Have a Big Impact on Your Career”, Journal of the American Dietetic Association, 109 (5), 395-397.

SARIKAYA Türkan, KHORSHID L eyla (2009), Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar, 7(2), 393-423.

SECRETCV.COM, (2010), Basın Bülteni, http://www.secretcv.com/footer/basin_bulteni. php?bbid=14 , Erişim tarihi: 05.4.2011.

SEÇER H. Şebnem (2009), “Mesleki Yaşam Modelinin Oluşturulması ve Mesleki Analizlerde Kullanımı”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1),35-56.

SIMINTIRAS A.C., LANCASTER G.A. and Cadogan J.W., (1994), “Perceptions and Attitudes of Salespeople Towards the Overall Sales Job and the Work Itself”, 9 (7), 3-10.

SPILLAN John E., TOTTEN Jeffrey W., ZİEMNOWİCZ Christopher (2007), “What Are Students’ Perceptions Of Personal Selling as a Career?”, Journal for Advancement of Marketing Education, 11, 19-30.

STEVENSON Thomas H., PAKSOY Christie H., (1983), “An Experimental Approach to Improve Student Attitudes Toward Careers in Selling”, Journal of the Academy of Marketing Science, 11(2), 29-39.

ŞİMŞEK, Ö. Faruk (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Ekinoks Yayınları. Ankara.

ŞİMŞEK Şerif, AKGEMİCİ Tahir, ÇELİK Adnan, (2008), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Gazi Kitapevi, Ankara.

TEK, Ömer B. (1992), “Pazarlama Üzerine Yanlış Düşünceler”, Pazarlama Dünyası, 36, 1-3.

TAŞKIN, Ercan ve SÖNMEZ Semih, (2005), Kurumsal İmaj Oluşturmada Halkla İlişkilerin Rolü Ve Bir Alan Araştırması, Akademik Bakış,7,1

TOM Gail, O’GRADY Kevin and SWANSON Stoakley, (1995). “The Ethnocentric Perspective of Marketing Students And Faculty Towards Business Majors”. Marketing Education Review, 5(2), 19-24.

TUNCER, Murat (2011), “ Yükseköğretim Gençliğinin Gelecek Beklentileri Üz erine Bir Araştırma”, Turkish Studies, International Periodical Forthe Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2), 935-948.

TUTAR Özhan, (2007), Türkiye’nin Kamu İstihdam Kurumu Olarak Türkiye İş Kurumunun Toplumdaki İmaj Tespiti ve İmaj Geliştirme Üzerine Bir Çalışma(Uzmanlık Tezi), T.C.Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara.

TUTKUN, Ömer F., KOÇ, Mustafa (2008), “Mesleklere Atfedilen Kalıp Yargılar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41, (1), 255-273.

WOTRUBA, Thomas (1990),”The Relationship of Job Image, Performance, and Job Satisfaction to Inactivity-Proneness of Direct Salespeople”, Journal of the Academy of Marketing Science, 18 (2), 113-121.

YILMAZ, V. ve ÇELİK, H.E. (2009). LISREL İle Yapısal Eşitlik Modellemesi – I. Pegem Akademi, Ankara.

YÜKSELEN, Cemal (2011), Pazarlama Araştırmaları, 5.Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.