Okul Müdürlerinin Liderlik Davranışlarının Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öz Bu araştırmanın amacı, liderlik eğitimine katılan okul müdürlerinin liderlik davranışlarını demografik değişkenlere göre incelemektir. Tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın evreni Ankara ilindeki resmi okullarda görev yapan 2586 okul müdüründen, örneklemi ise ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilen 252 okul müdüründen oluşmaktadır. Araştırmada katılımcılara ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve ‘Liderlik Davranışları Betimleme Ölçeği’ uygulanmıştır. Verilerin analizi parametrik testlerden t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçları, liderlik davranışlarının cinsiyete göre farklılaştığını, erkek okul müdürlerinin iş odaklı liderlik davranışlarını; kadın okul müdürlerinin ise kişi odaklı liderlik davranışlarını daha sık sergilediğini ortaya koymuştur. Ayrıca lisansüstü eğitim mezunu okul müdürlerinin kişi odaklı liderlik davranışlarını sergileme düzeyinin, lisans mezunu okul müdürlerinden daha yüksek olarak tespit edilmiştir. Okul müdürlerinin iş odaklı ve kişi odaklı liderlik davranışlarının yaş ve kıdem değişkenlerine göre farklılaştığı görülmektedir. İş odaklı liderlik davranışlarında 25-35 yaş ve 1-10 yıl kıdem aralığı ortalaması, 56 ve üzeri yaş ve 31-40 yıl kıdem aralığı ortalamasından; kişi odaklı liderlik davranışlarında 56 ve üzeri yaş ve 31-40 yıl kıdem aralığı ortalamasının, 25-35 yaş ve 1-10 yıl kıdem aralığı ortalamasından yüksek olduğu saptanmıştır. Araştırmanın sonunda kişi odaklı liderlik davranışlarının sergilenme düzeyini ve liderlik eğitimlerinin etkililiğini arttırmaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Okul Müdürü, Liderlik Eğitimi, Liderlik Davranışları

PDF

___

Akan, D. ve Sezer, Ş.(2014). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile okulların öğrenen örgüt olma düzeyi arasındaki ilişki. Turkish Journal of Educational Studies, 1(2), 126-151.

Akcan, G., Ünsar, A., & Küçükkancabaş, S. (2014). Liderlik davranışlarının çalışanların stres düzeylerine etkisi: Bir alan araştırması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 51-74.

Araştırma ve Geliştirme Daire Başkanlığı (2015). Milli Eğitim Bakanlığı. Ankara: Milli Eğitim.

Beck, L., & Murphy, J. (1993). Understanding the principalship: Metaphorical themes 1920s-1990s. New York: Teachers College Clark, A. E. (1997). Job satisfaction and gender: Why are women so happy at work?. Labour Economics, 4(4), 341-372.

Ergün, E., & Arslantürk, E. (2016). Effects of leadership behaviours on organizational change: The mediating role of person-organization fit. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 2(1), 32-44.

Franzoi, S. L. (2000). Social psychology. (Second edition). New York: McGraw Hill Hull, J. (2012). The principal perspective: Full report. Retrieved from http://www.centerfor publiceducation.org/principal-perspective

Milli Eğitim Bakanlığı (2015). Liderlik hizmet içi eğitim programı. OECD (2009). Creating effective teaching and learning environments: First results from TALIS. Paris: OESD . Onay, M., & Heptazeler, O. (2014). Kadın ve erkek yöneticilerin liderlik davranışları arasındaki farklılıklar. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 73-85.

Oshagbemi, T., & Gill, R. (2003). Gender differences and similarities in the leadership styles andbehaviour of UK managers. Women in Management Review, 18(6), 288–298.

Özşahin, M., & Zehir, C. (2011). Yüksek performanslı işletmelerde liderlik, girişim odaklılık ve örgütsel performans ilişkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 47-72.

Robbins, S. (2000). Essentials of organizational behavior. (6th ed.). Upper Saddle River, NJ Prentice-Hall. Robinson, V. M. J., Lloyd, C. A., & Rowe, K. J. (2008). The impact of leadership on student outcomes: An analysis of the differential effects of leadership types. Educational Administration Quarterly, 44(5), 635–674.

Taymaz, H. (2003). Okul yönetimi. (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi

Wallace Foundation. (2013). The school principal as leader: Guiding schools to better teaching and learning. Retrieved from http://www. wallacefoundation.org/knowledge-center/school-leadership/effective-principalleadership/Pages/The-School-PrincipalasLeader-GuidingSchools -to-Better-Teachingand-Learning.aspx

Yukl, G. (2002). Leadership in organizations. (5th ed.). New Jersey: Prentice Hall.

Yüksel Şahin, F., & Sarıdemir, T. (2017). Okul müdürlerinin liderlik stillerine göre öğretmenlerin yaşam doyumlarının ve evlilik doyumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 391-426.