Psikolojik Şiddet Algısı, Tükenmişlik Sendromu Ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma
Bu çalışmanın
amacı, iş hayatındaki rekabet ortamından en çok etkilenen kurumlardan biri olan
bankalarda; psikolojik şiddet, tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyeti
arasındaki ilişkileri araştırmak ve alınacak önlemler ile bu alanda bir
farkındalık yaratmaktır.
Çalışma 243
banka çalışanının katıldığı; psikolojik şiddet algısı, tükenmişlik sendromu ve
işten ayrılma niyetini araştıran bir anket içermektedir. Sözkonusu kavramlar
arasındaki ilişkiler SPSS programı
yardımıyla analiz edilmiş; elde edilen veriler frekans, faktör ve regresyon
analizlerinde kullanılmıştır.
Çalışmada elde
edilen sonuçlara göre; bankacıların genel tükenmişlik düzeyleri ve genel
psikolojik şiddet algıları işten ayrılma niyetlerini, genel psikolojik şiddet algısı da genel
tükenmişlik düzeyini etkilemektedir.
The Relatıon Between The Perceptıon Of Psychologıcalvıolence (Mobbıng) , Burnout Syndrome And Intentıon To Leave: A Research On The Bank Employees
The aim of this study is to search the relationship between psychological violence, burnout
syndrome and intention to leave in the banks as one of the most affected institutions
by the competitive environment, to determine underlying results and to create awareness by taking
precautions in the field. The
study includes a survey searching the perception of psychological violence,
burnout syndrome and intention to leave where 243 bank employees took part. Relations between these concepts are
analyzed by SPSS 18; obtained datas are used in factor, correlation,
regression, frequency analysis.
According
to the results of the study, the general psychological violance level and the
burnout level effect the the rate of intention to leave and the general psychological
violance level also effects burnout level.
___
- Yıldırım, M. H. , Erul, E. E. ve Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik İle İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki
İlişki Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri
Dergisi, 6(1), 34-44.
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/oybd/article/view/5000145426/5000132772
- Yıldırım, M. H. ve İçerli, L. (2010). Tükenmişlik Sendromu: Maslach ve Kopenhag Tükenmişlik
Ölçeklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1),
123-131.
http://sobiad.org/eJOURNALS/dergi_YBD/arsiv/2010_1/15mehmet_halit_yildirim.pdf
- Yaman, E. (2009). Psikoşiddet (Mobbing) Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 967-988.
http://www.kuyeb.com/pdf/tr/178fd06342e5b31b7e2f41fb23c496bcanTAM.pdf
- Üngüren, E. , Doğan, H. , Özmen, M. ve Tekin, Ö. A. (2010). Otel Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş
Tatmin Düzeyleri İlişkisi. Journal of Yasar University, 17(5), 2922-2937.
dergipark.ulakbim.gov.tr/jyasar/article/download/5000066089/5000061595
- Tütüncü, Ö. ve Demir, M. (2003). Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Kapsamında İşgücü
Devir Hızının Analizi ve Muğla Bölgesi Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 5(2), 146-169.
http://www.sbe.deu.edu.tr/Dergi/cilt5.say%C4%B12/5.2%20tutuncu%20demir.pdf
- Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik, Görülen Psikolojik Belirtiler ve Başa Çıkma
Davranışları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
- Tümer, E. Ö. (2013). İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing)”, İşyerlerinde Psikolojik Taciz
(Mobbing) Bilgilendirme Rehberi. Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvelik Bakanlığı.
- Tınaz, P. ve Bayram, F. (2008). Çalışma Psikolojisi ve Hukuki Boyutlarıyla İşyerinde Psikolojik Taciz
(Mobbing). İstanbul: Beta
- Tett, R. P. ve Meyer, J. P. (1993). Job Satisfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention
and Turnover: Path Analyses Based on Meta Analytic Findings. Personel Psychology ,
46(2), 259-293. Doi: 10.1111/j.1744-6570.1993.tb00874.x
- Temizel, Y. (2013). Mobbing ve Türk Hukuk Sistemindeki Yeri. Adalet Dergisi, 45, 188-223.
http://www.yayin.adalet.gov.tr/adaletdergisi/45.sayi/9_yavuz.pdf
- Taşpınar B. , Taşpınar F. , Güçlü S. , Nalbant A. , Çalık B. B. , Uslu A. ve Inal S. ( 2013).
Investigation Of The Association Between Mobbing And Musculoskeletal Discomfort In
Academicians. Japanese Psychological Research,55(4), 400–408. Doi: 10.1111/jpr.12030
- Taslak, S. (2015). Banka Çalışanlarının İşten Ayrılma Niyetleri Üzerinde Etkili Olan Faktörlere
Yönelik Bir Araştırma: Muğla İli Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 7(12), 145-160.
dergipark.ulakbim.gov.tr/makusobed/article/download/1098001184/1098000830
- Şahin, F. (2011). Lider Üye Etkileşimi ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerinde Cinsiyetin
Etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 277-288.
http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876886.pdf
- Sünter, A. T. , Canbaz , S. , Dabak, S. , Öz, H. ve Peksen, Y. (2006). Pratisyen Hekimlerde
Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeyleri. Genel Tıp Dergisi, 16(1), 9-14.
http://www.geneltip.org/upload/sayi/47/GTD-00346.pdf
- Sökmen A. ve Mete E. S. (2015). Bezdirinin İş Performansı, İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti
Üzerindeki Etkisi: Ankara’da Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17(3), 271-
295. http://iibfdergisi.gazi.edu.tr/index.php/iibfdergisi/article/view/913/638
- Simons, S. (2008). Workplace Bullying Experienced by Massachusetts Registered Nurses and The
Relationship to Intention to Leave The Organization. Advances in Nursing Science, 31,(2),
48-59. Doi: 10.1097/01.ANS.0000319571.37373.d7
- Quine, L. (1999). WorkplaceBullying in NHS Community Trust Staff Questionnaire Survey. Medical
Journal, 318, 228-232. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC27703/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC27703/
- Özyer, K. ve Orhan U. (2012). Akademisyenlere Uygulanan Psikolojik Tacize Yönelik Ampirik Bir
Araştırma. Ege Akademik Bakış, 12(4), 511-518.
http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876817.pdf
- Özler, D. E. , Atalay, C. G. ve Şahin, M. D. (2008). Mobbingin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisini
Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 ,
37-60.
https://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/22/37-
60.pdf
- Ören, N. ve Türkoğlu, H. (2006). Öğretmen Adaylarında Tükenmişlik. Muğla Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), 16.
sobbiad.mu.edu.tr/index.php/asd/article/download/173/178.
- Otacıoğlu, S. G. (2008). Müzik Öğretmenlerinde Tükenmişlik Sendromu ve Etkileyen Faktörler.
İnönü Üniver sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 103-116.
http://efdergi.inonu.edu.tr/article/view/5000004233/5000004746
- Ok, S. (2002). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin İş Doyumu, Rol Çatışması, Rol
Belirsizliği ve Bazı Bireysel Özelliklerine Göre İncelenmesi.(Yayımlanmamış doktora tezi).
Hacettepe Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Oğuzberk, M. ve Aydın A. (2008). Ruh Sağlığı Çalışanlarında Tükenmişlik. Klinik Psikiyatri Dergisi,
11, 167-179. apbs.mersin.edu.tr/files/arzu.aydin/Publications_009.pdf
- Maslach, C. ve Jackson, S.E. (1981). The Measurement Of Experienced Burnout. Journal of
Organizational Behavior, 2(2), 99–113. Doi:10.1002/job.4030020205
- Leymann, H. (1996). The Contend and Development of Mobbing at Work. European Journal of
Work and Organizational Psychology, 5(2),165-184.
http://www.choixdecarriere.com/pdf/6573/2010/Leymann1996.pdf
- Leymann, H. (1993). Mobbing Psychoterror Am Arbeitzplatz Und Wie Man Sich Dagegen Wehren
Kann(Mobbing-Psychoterror At Work Places). Reinbek:Rowohlt.
- Kahumuza, J. ve Schlechter, A. F. (2008). Examing the Direct and Some Mediated Relationship
between Perceived Support and Intention to Quit. Management Dynamics, 17(3), 2-19.
http://reference.sabinet.co.za/document/EJC69740
- Kaçmaz, N. (2005). Tükenmişlik (Burnout) Sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(1), 29-32.
- Güllüce, A. Ç. ve Kaygın, E. (2013). Çalışanların Demografik Değişkenleri Açısından Tükenmişlik
Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari
Bilimler
Dergisi, 27(2), 235-249.
http://e-dergi.atauni.edu.tr/atauniiibd/article/view/1025008679/1025007548
- Göktürk, G. Y. ve Bulut, S. (2012). Mobbing:İşyerinde Psikolojik Taciz. Abant İzzet Baysal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(24), 53-70. Doi:
http://dx.doi.org/10.11616/AbantSbe
- Gaertner, S. (1999). Structural Determinants of Job Satisfaction and Organizational Commitment in
Turnover Models. Human Resource Management Review, 9(4), 479-493.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1053482299000303
- Filizöz, B. ve Ay, F. A. (2011). Örgütlerde Mobbing ve Tükenmişlik Olgusu Arasındaki İlişkilere
Yönelik Bir Araştırma. e-Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 6(2),
229-241. dergipark.ulakbim.gov.tr/nwsasocial/article/download/5000061942/5000058388
- Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği.
Ergin, C. (1996). Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Türkiye Sağlık Personeli Normları. 3P Dergisi,4(1),
28-33. http://www.turkmedline.net/degilistesi.php?journal=51
- Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin
uyarlanması. R. Bayraktar ve İ. Dağ (Ed.). Ankara:VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel
Çalışmaları,VII. Ulusal
- Erdirençelebi, M. ve Filizöz, B. (2016). Mobbingin Etik İklim ve Çalışanların İşten Ayrılma Niyeti
Üzerine Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 127-139.
dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/download/1267/1053
- Doğan, M. A. (2009). İlköğretim Okullarında Öğretmenlere Uygulanan Psikolojik Şiddetin
(Mobbing)
İş Doyumuna Etkisi: Ankara İli Sincan İlçesi Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
T.C.Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
- Dikmetaş, E. , Top, M. ve Ergin, G. (2011). Asistan Hekimlerin Tükenmişlik ve Mobbing
Düzeylerinin İncelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(3), 137-149.
http://www.turkpsikiyatri.com/PDF/C22S3/137-149.pdf
- Demir, M. ve Tütüncü, Ö. (2010). Ağırlama İşletmelerinde Örgütsel Sapma ile İşten Ayrılma Eğilimi
Arasındaki İlişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1), 64-74.
http://www.anatoliajournal.com/atad/depo/dergiler/Cilt21_Sayi1_Yil2010_1304924579.p
df
- Davenport, N. , Schwardz, R. D. ve Elliott, G. P. (2003). Mobbing İşyerinde Duygusal Taciz,
İstanbul:Sistem.
- Çobanoğlu, S. (2005). İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. İstanbul: Timaş.
- Çam, O. (1991). Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi.
(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
- Cemaloğlu, N. ve Şahin, D. E. (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı
Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484.
http://www.kefdergi.com/pdf/15_2/ncemaloglu.pdf
- Cammann, C. Fichman, M. Jenkins, D. and Klesh, J. (1979). The Michigan Organizational
Assessment Questionnaire. Unpublished Manuscript, University of Michigan: Ann Arbor
- Aygün, H. A. (2012). Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Üzerine Nitel Bir Araştırma. Gümüşhane
Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 5, 92-121.
http://sbedergi.gumushane.edu.tr/Makaleler/314228041_sayi5-910HaciAliAygun5.pdf
- Avcı, N. ve Küçükusta, D. (2009). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık
ve
İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-
44.
http://www.anatoliajournal.com/atad/depo/dergiler/Cilt20_Sayi1_Yil2009_1305116575.p
df
- Atalay, İ. (2010). Mobbingin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi "Kamu Sektöründen Bir Örnek.
(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). TC. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ankara
- Arı, G. S. ve Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Celal
Bayar Üniversitesi İ. İ. B. F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), 131-148.
http://www.dergipark.ulakbim.gov.tr/yonveek/article/view/5000069206/5000064110
- Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2008). Tükenmişlik Sendromu: Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama.
Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 69-96.
http://iibfdergisi.gazi.edu.tr/index.php/iibfdergisi/article/viewFile/106/97