İl Özel İdarelerinde Yeniden Yapılan(Ama)Ma Çabaları Ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Öz Osmanlı’nın son dönemine dayanan il özel idareleri, tarihsel süreç içinde defaatle yeniden yapılandırmalara konu olan bir yerel yönetim birimidir. İl özel idarelerinin görev ve yetki alanları dönemsel olarak daralma ve genişleme eğilimi gösterirken; bu durum kurumun önem ve mahiyetindeki değişiklikleri de beraberinde getirmiştir. Hatta bazı dönemlerde bu kurumların bir yerel yönetim olup olmadığı tartışılmış ve kapatılmasının daha rasyonel olacağı yönünde eleştirilere maruz kalmıştır. Sözü edilen eleştiriler güncelliğini korumaktadır.Çalışmanın amacı il özel idarelerinde reform çalışmalarının tarihsel gelişimini ortaya koymak ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün, Türkiye’de Yerel Yönetim Reformu Uygulamasının Devamına Destek Projesi (LAR II) kapsamında gerçekleştirdiği çalıştayların sonuçlarına yer vererek uygulamada yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini değerlendirmektir. Çalıştaylarda pratikte yaşanan sorunlara odaklanarak ‘yerelin nabzını yoklama’yı amaçlandığı için; bu çalışma da uygulayıcıların alanda yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerilerini mevcut mevzuat çerçevesinde değerlendirmektedir. Çalışmada son olarak 6360 sayılı Kanun’un il özel idarelerine yansımaları değerlendirilmekte ve özel idare ile mülki idare ilişkilerinin geleceği, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı ekseninde ele alınmaktadır. Çalışma, il özel idareleri hakkında bundan sonra yapılacak araştırmalara yol gösterme ve literatüre, özellikle uygulamada yaşanan sorunların çözümü noktasında katkıda bulunma çabasını taşımaktadır.

___

  • Aytaç, F. (1995), İl Özel İdareleri Hakkında Düşünceler, Yeni Türkiye, 4, 377-389.
  • Coşkun, B & Uzun, T. (2005), İl Özel İdaresi'nde Yeniden Yapılanma. Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik (Ed.), Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar-I: Reform içinde (s. 174) Ankara: Nobel.
  • Çiner, C. U. & Karakaya, O. (2012), Merkez-Yerel İlişkileri ve Mülki İdarenin Dönüşümü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,68 (2),63-93.
  • Çoker, Z. (1981), Yeniden Düzenleme Çalışmalarında Yöntem: İçişleri Bakanlığı İç-Düzen Örnekolayı, Amme İdaresi Dergisi, 14 (3), 71-81.
  • Eryılmaz, B. (2015), Kamu Yönetimi: Düşünceler, Yapılar, Fonksiyonlar, Politikalar (8. Baskı), Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Gözler, K. (2013), 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur? Legal Hukuk Dergisi, 11 (122), 37-82, www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf ,17.08.2013.
  • Güler, B. A. (2012), Hükümetin 8 Ekim 2012 Günlü Bütünşehir Yasa Tasarısı Üzerine, http://www.yayed.org/uploads/yuklemeler/B%C3%9CT% TASARI BAG.pdf, 27.08.2013.
  • Güler, A. (2004), sayılı İl Özel İdaresi Kanunu Üzerine, http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/bguler/pdf/ioi-son.pdf, 26.06.2013. %C4%B0R
  • Karaman, Z. T. (2013), Türkiye'nin İdari Yapılanmasında Yerel Yönetimler ve Felsefesi, (Tebliğ, Güncel Sorunlar Işığında, Türkiye'de Yerel Yönetimler, Yerel Yönetimler Sempozyumu, Ankara, 21-22 Şubat 2013), 02.08.2013.
  • Koçak, S. Y. & Kavsara, V. (2012), 5302 Sayılı Kanun Sonrasında İl Özel İdarelerinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Yönetim Bilimleri Dergisi, 10 (20), 61-92.
  • Koyuncu, E. & Köroğlu, N. T. (2012), Büyükşehirler Tasarısı Üzerine Bir Değerlendirme, TEPAV- Politika http://www.tepav.org.tr/upload/files/13524625179.Buyuksehirler_Tasarisi_Uzerine_Bir_ Degerlendirme.pdf, 08.09.2013. Kasım , N201276,
  • Oktay, T. (2010), Yerel Yönetim Reformu Sonrasında İl Özel İdareleri, İstanbul: Hayat Yayınları.
  • Ortaylı, İ. (2012), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi (4. Baskı), Ankara: Cedit Neşriyat.
  • Parlak, B. (2005), Tarihi Perspektifte ve Reform Sürecinde İl Özel İdareleri. Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik (Ed.), Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar-I: Reform içinde (s.175-200), Ankara: Nobel
  • Resmi Gazete, "22 Mart tarihli sayılı Kanun", http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/20/03/20130322.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130322.ht m, 12.08.2013.
  • Resmi Gazete, "06 Aralık tarihli sayılı Kanun", http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/20/12/20121206.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121206.ht m , 14.08.2013.
  • Gazete Gazete, http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/20/07/20080715.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/07/20080715.ht m, 06.07.2013. ,http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2
  • TBMM, '6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un Genel Gerekçesi', http://www2.tbmm.gov. tr/d24/2/2-1316.pdf, 07.09.2013.
  • TBMM, "Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı ile İçişleri, Plan ve Bütçe ve Anayasa Komisyonları Raporları (1/731)", 29.12.2003, Dönem 22, Yasama yılı 2, http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss349m.htm, 01.06.2014.
  • TODAİE (1991), "Kamu Yönetimi Araştırması: Genel Rapor (KAYA Raporu)", http://www.todaie.edu.tr/dosya/kaya.pdf, 20.05.2014.
  • TODAİE (1972), "İdarenin Yeniden Düzenlenmesi İlkeler ve Öneriler: İdari Reform Danışma Kurulu Raporu", Ankara: TODAİE.
  • TODAİE (1966), "Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi (MEHTAP Raporu)", İkinci Baskı, Ankara: TODAİE.
  • TORTOP N. (1987), İl Özel İdarelerinin Durumu ve Yeni Getirilen Değişiklikler, Amme İdaresi Dergisi 20 (3), 3-11.
  • UNDP, "Türkiye'de Yerel Yönetim Reformu Uygulamasının Devamına Destek Projesi-II. Aşama", http://www.lar.org.tr/sayfalar/ goruntule/2/ , 10.02.2014.
  • 1921 Teşkilât-I Esasiye Kanunu, http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/ anayasa21.htm , 04.02.2014.
  • 1924 Anayasası, http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa24.htm, 04.02.2014.
  • 1961 Anayasası, http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa61.htm, 04.02.2014.
  • 1982 Anayasası, http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf , 04.02.2014.