FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN BIST100 ÜZERİNDEN ARDL ANALİZİ

Finansal piyasalar sürekli gelişim gösterdiğinden finansal araçların çeşitliliği ve karmaşıklığı gün geçtikçe hızlı bir şekilde artmaktadır. Bu durum ulusal ve uluslararası yatırımcılar için finansal araçlar arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkileri önemli hale getirmektedir. Bu çalışmanın amacı BIST100 Hisse Senedi Fiyatları ile ülkenin ekonomik büyümesi (GSYH) arasında 1998:Q1–2015:Q3 dönemi verilerine göre ilişki olup olmadığını ortaya koymaktır. Literatürde yapılan çalışmalar dikkate alındığında bağımlı değişkenin GSYH olduğu kabul edilmiştir. Serilerin durağanlık dereceleri Philips – Perron (PP) ile Kwiatkowski – Phillips – Schmidt – Shin (KPSS) birim kök testleri ile belirlenmiş ve durağanlık derecelerinin birbirinden farklı olduğu görülmüştür. Bu yüzden incelenen değişkenler arasında kısa ve uzun dönemde ilişkiyi tespit etmek için ARDL sınır testi yapılarak değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğu gözlenmiştir. ARDL yöntemi ile tahmin edilen katsayılara bakıldığında iki değişken arasında pozitif bir ilişki olduğu ortaya koyulmuştur. Ayrıca Hata Düzeltme Modeli (HDM) kullanılarak değişkenlerin 3 dönem sonra beraber hareket edecekleri belirlenmiştir.

RELATIONSHIP BETWEEN BIST100 STOCK PRICES AND ECONOMIC GROWTH

Because of the financial markets improve, the diversity and complexity of the financial tools increase day by day. Therefore, short or long term relationships between financial tools are being important for national and international investors. Also, financial tools have remarkable importance in terms of economy of the countries. The purpose of this study is to show whether there is a relationship between the objective of the Financial Development indicator BIST100 and the economic growth of the country (GDP) according to 1998: Q1-2015: Q3 data. Given the studies done in the literature, it is accepted that dependent variable is GDP. Stationary ratings were determined by Philips –Perron (PP) and Kwiatkowski – Phillips – Schmidt – Shin(KPSS) unit root tests. The ARDL (Autoregressive - Distributed Lag) bound test performed to determine the short-term and long-term relationship between the variables examined. It is observed that there is a cointegration relationship between the variables. When the long and short term coefficients of the variables are examined, it is revealed that there is a positive relation between them. It is also determined that the variables will move together after 3 periods using Error Correction Model (ECM).

___

  • Aktaş, M. (2006) “Türkiye’de sermaye piyasasının gelişme trend ve ekonomik büyüme ile ilişkisi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (55), 47-54.
  • Albeni, M. ve Demir, Y. (2005) “Makro ekonomik göstergelerin mali sektör hisse senedi fiyatlarına etkisi (İMKB uygulamalı)”, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, (14), 1-18.
  • Altıntaş, H. ve Tombak, F. (2011) “Türkiye’de hisse senedi fiyatları ve makro ekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin Ekonometrik analizi: 1987-2008”, Anadolu Üniversitesi II. Ekonomi Kongresi., 1-21.
  • Altıntaş, H. ve Ayrıçay, Y. (2010) “Türkiye’de finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisinin sınır testi yaklaşımıyla analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 71-98.
  • Atmadja, A. S. (2005) “The granger causality tests for the five asean countries’ stock markets and macroeconomic variables during and post the 1997 asian financial crisis”, Jurusan Ekonomi Manajemen, Fakultas Ekonomi – Universitas Kristen Petra, (1), 1-21.
  • Aydemir, O. (2008) “Hisse senedi getirileri ve reel sektör arasındaki ilişki: ampirik çalışma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 10(2), 37-55.
  • Bayar, Y., Kılıç, C. ve Arıca, F. (2014) “Türkiye’de cari açığın belirleyicileri”, Cumhuriyet Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 15(1), 451-471.
  • Belen, M. ve Karamelikli, H. (2016) “Türkiye’de hisse senedi getirileri ile döviz kuru arasındaki ilişkinin incelenmesi: ARDL yaklaşımı”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(1), 34-42.
  • Demetriades, P. ve Hussein, K. (1996) “Financial Development and Economic Growth: Cointegration and Causality Tests for 16 Countries”, Journal of Development Economics, 51(2), 387-411.
  • Dimson, E., Marsh, P. ve Staunton, M. (2004) “Global evidence on the equity risk premium”, Journal of Applied Corporate Finance, 15(4), 2-12.
  • Duca, G. (2007) “The relationship between the stock market and the economy: experience from international financial markets”, Bank of Valletta Review, (36), 1-12.
  • Elmas, B., Göçer, İ. ve Aksu, H. (2011) “İMKB performansı ile ekonomik büyüme oranı arasındaki ilişki”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 152-167.
  • Engle, R. F. ve Granger, C.W.J. (1987) Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55: 251-276.
  • Enisan, A. ve Olufisayo, O. A. (2009) “Stock market development and economic growth: evidence from seven Sub-Sahara African countries”, Journal of Economics and Business, 61(2), 162–171.
  • Erdoğan, A. (2015) “Gayri safi yurtiçi hasıla ve ticari dışa açıklık oranı ile doğrudan yabancı sermaye yatırımları arasındaki ilişkinin Türkiye için Ekonometrik analizi: ARDL sınır testi yaklaşımı”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(14), 15-38.
  • Goldsmith, R. (1969) “Financial Structure and Development”, Yale University Press, New Haven.
  • Gurley, J.G. ve Shaw, E.S. (1955) “Financial Aspects of Economic Development”, The American Economic Review, 45(4), 515-538.
  • Güngör, B. ve Yılmaz, Ö. (2008) “Finansal piyasalardaki gelişmelerin iktisadi büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye için bir VAR modeli”, Atatürk Ün. İ.İ.B.F. Dergisi, 22(1), 173-192.
  • Johansen, S. ve Juselius, K. (1990) Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economics and Statistic, 52(2):169-209.
  • Kandır, S. Y., İskenderoğlu, Ö. & Önal, Y. B. (2007) “Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırılması”, Çukurova Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
  • Kaya, A., Gülhan, Ü. ve Güngör, B. (2012) “Türkiye ekonomisinde finans sektörü ve reel sektör etkileşimi”, Akademik Bakış Dergisi, 5(8), 2-15.
  • King, R.G. ve Levine, R. (1993) “Finance and Growth: Schumpeter Might be Right”, Quarterly Journal of Economics, 108: 717-737.
  • McKinnon, R.I. (1973) Money and Capital in Economic Development, Washington: Brookings Institution Press.
  • Mercan, M. (2013) “Kredi hacmindeki değişimlerin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye ekonomisi için sınır testi yaklaşımı”, Bankacılar Dergisi, (84), 54-71.
  • Mercan, M. ve Peker, O. (2013) “Finansal gelişmenin ekonomik büyümeye etkisi: Ekonometrik bir analiz”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8(1), 93-120.
  • Patrick, H.T. (1966) “Financial Development and Economic Growth in Underdeveloped Countries”, Economic Development and Cultural Change, 14(2), 174-189.
  • Pesaran, H. M. ve Shin, Y. (1999) “An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration analysis”, Econometrics and Economic Theory in 20th Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge University Press, 371-412.
  • Pesaran, H. M., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001) “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. Ritter, J. R. (2005) “Economic growth and equity returns”, Pacific-Basin Finance Journal, (13), 489–503.
  • Schumpeter, J.A. (1912) “The Theory of Economic Development”, Cambridge: Harvard University Press.
  • Shahbaz, M., Ahmed, N. ve Ali, L. (2008) “Stock market development and economic growth: ARDL causality in Pakistan”, International Research Journal of Finance and Economics, (14), 182-195.
  • Shaw, E.S. (1973) “Financial Deepening in Economic Development”, New York: Oxford University Press.
  • Tükenmez, N. M. ve Kutay, N. (2016) “Ülke riskinin hisse senetleri getirileri üzerine etkisi: Türkiye ve Arjantin piyasaları için bir karşılaştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 631-645.
  • Yamak, R. ve Korkmaz, A. (2007) “Türk cari işlemleri açığı sürdürebilir mi? Ekonometrik bir yaklaşım”, Bankacılar Dergisi, (60), 17-32.
Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2148-029X
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F.
Sayıdaki Diğer Makaleler

YÖRESEL MUTFAK MOTİVASYON UNSURLARININ DESTİNASYONU TEKRAR TERCİH ETME VE BAŞKALARINA ÖNERME ÜZERİNE ETKİSİ

Serkan ŞENGÜL, Oğuz TÜRKAY

DESTİNASYON HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMEDE ÖNEM-PERFORMANS ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ: BOZCAADA’DA BİR ARAŞTIRMA

Oğuz DİKER, Hacı Mehmet YILDIRIM, Murat AKSU

FARKLILIKLARIN YÖNETİMİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN ALGI İLE KARİYER UYUM YETENEĞİ ARASINDA BİR İLİŞKİ VAR MIDIR?

Öznur BOZKURT, Sıla YİRMİBEŞOĞLU

KORE STOK PAZARINDA İSLAM EŞİTLİ PORTFÖY YÖNETİMİ

Hongbae KİM, Taewoo SOHN, Heejung YOUN

AR-GE HARCAMALARI ve YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜN İHRACATININ BÜYÜMEYE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Ayşe DURGUN, Eser ÇAPİK

ENDÜSTRİ 4.0 ÇALIŞMALARININ YERLİ VE YABANCI YAZIN AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ: BETİMSEL BİR ARAŞTIRMA

Esra TAŞBAŞ USTAOĞLU, Evrim MAYATÜRK AKYOL

SORUNLU KREDİLERİN BANKA KARLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Efe Can KILINÇ, İsmail GÖKDENİZ, Yalçın KILINÇ

TAKSİT ERTELEMELİ KREDİLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: DEĞERLEME VE KAYITLAMA YAKLAŞIMLARINA İLİŞKİN ÖNERİLER

Ergün KÜÇÜK

TÜRKİYE’DE CARİ AÇIK VE YABANCI SERMAYE ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ

Özge BARIŞ TÜZEMEN, Samet TÜZEMEN

PSİKOLOJİK GÜÇLENDİRMENİN ÇALIŞMAYA TUTKUNLUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SAĞLIK SEKTÖRÜ ÇALIŞANLARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Sercan HATİPOĞLU, Edip ÖRÜCÜ