Türkiye'de İmalat ve Sanayi Sektörünün Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri (1974-2017)

Cari işlemler dengesi hesabı, bir ülkenin makroekonomik performansını yansıtan en önemli ekonomik göstergelerden biridir. Pek çok ülkede olduğu gibi, Türkiye’de de en önemli ekonomik göstergelerin başında gelmektedir. Bu çalışmada, imalat ve sanayi sektörlerinin cari işlemler dengesi üzerindeki etkisi 1974-2017 dönemini kapsayan yıllık verilerle Türkiye ekonomisi için zaman serisi analizi çerçevesinde iki farklı model yardımı ile ayrı ayrı tahmin edilmiştir. Bunun için öncelikle ADF birim kök testi uygulanmış olup, serilerin birinci farkında I(1) durağan oldukları tespit edilmiştir. Birim kök testinden sonra Johansen Eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Daha sonra uzun dönemli eşbütünleşme katsayılarını test etmek için FMOLS, CCR ve DOLS testlerinden yararlanılmıştır.  Elde edilen sonuçlara göre, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin olduğu tespit edilirken, imalattan cari işlemler dengesi üzerine tek yönlü ve sanayiden cari işlemler dengesi üzerine çift yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizinde ise, imalat ve sanayinin cari işlemler dengesi üzerindeki etkisinin negatif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 

___

  • Berke, B. (2012). “Döviz Kuru ve İMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni Bir Test”, Maliye Dergisi, Sayı:163, Temmuz-Aralık 2012.
  • Çetin, M. (2009). “Kaldor Büyüme Yasasının Ampirik Analizi: Türkiye ve AB Ülkeleri Örneği (1981-2007)”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi (C.X I, S I, 2009).
  • Dickey, D.A., ve Fuller, W.A. (1979). “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of The American Statistical Society, 75, ss.427–431.
  • DTÖ (2017). http://www.mfa.gov.tr/dunya-ticaret-orgutu-__dto_.tr.mfa.
  • Erkan, H., Uysal, Y., Erkan, C., Çetinkaya, M., Şanlısoy, S., Başer N. E., Afşar K. E. ve Aydın Ü. (2007). Türkiye İçin Bilgi Bazlı Sürdürülebilir Yenilikçi Sanayileşme Stratejisi, EGİAD, İzmir.
  • Ertin, G. (1998). Türkiye’de Sanayi, Nuray Serter (Ed.), Türkiye Coğrafyası, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, ss. 163-182.
  • Granger, C. W. J. (1969). “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods”, Econometrica, Vol. 37, No. 3. (Aug., 1969), pp. 424-438.
  • Gujarati, D. (2011). Temel Ekonometri, Çeviren: Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayıncılık.
  • Kaldor, N. (1996). Causes of the Slow Rate of Growth of the United Kingdom, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Kolsuz, G. ve Yeldan, E. (2014). “1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması”, Çalışma ve Toplum Dergisi (1), ss. 49-66.
  • Koç, E., Kaya, K. ve Şenel, M. C. (2017). Türkiye’de Sanayi Sektörü ve Temel Sanayi Göstergeleri – Ekonomik Güven Endeksi, Mühendis ve Makine, cilt 58, sayı 688, s. 15-37. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/02_makale_ekonomik.pdf.
  • Özen, A. E. (2015). “Seçilmiş Göstergelerle Türkiye İmalat Sanayiinin Analizi”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 5(2015).
  • Özşahin, Ş. (2016). 2000’li Yıllarda Türkiye Ekonomisinin Cari Açık Sorunu: Nedenleri, Finansman Yöntemi ve Çözüm Önerileri, içinde Güncel Ekonomik Sorunlar, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • Tarı, R. ve Yıldırım, D. Ç. (2009). “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama”, Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim ve Ekonomi: Cilt: 16, 2/95-105.
  • Taymaz, E. ve Suiçmez H. (2005). Türkiye’de Verimlilik, Büyüme ve Kriz, Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni 2005/4, www.tek.org.tr, Erişim tarihi, 18.05.2005.
Yönetim Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-5318
  • Başlangıç: 2003
  • Yayıncı: Yönetim Bilimleri Dergisi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kamu Örgütlerinde Yönetici Performansı: Yerel Yönetimler Kapsamında Bir Araştırma

Abdullah KIRAY, Oktay KOÇ, Ali Erdi KARABALIK

ORGANIK GIDALARIN ALGILANAN KALİTESİ: CİNSİYET ÜLKE MENŞEİ VE MAĞAZA TİPİNİN ETKİSİ

Murat AKTAN

YÖNETSEL GÜCÜN ÖRGÜTSEL GÜVENPERFORMANS VE ÖZDEŞLEŞME ETKİLEŞİMİ KAPSAMINDAKİ ROLÜ: BODRUM’DAKİ OTEL İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA

Oğuz TÜRKAY, Melih KABADAYI

Çalışanların Esnek Çalışma Düzenlemelerine Yönelik Tutumlarının İşe Devamsızlık Algıları Üzerindeki Etkileri: Kamu Kurumlarında Bir Alan Araştırması

Mustafa AVCI

Evaluation of Organic Food Quality in Turkey: Impact of Gender, Country of Origin and Store Category

Murat AKTAN

Türkiye'de İmalat ve Sanayi Sektörünün Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri (1974-2017)

Nazife Özge KILIÇ, Süleyman UĞURLU

Estimation With Artificial Neural Network on Electronic Word of Mouth: Opinion Searching

İbrahim TOPAL

DAHA İYİ BİR İŞ YAŞAMI: ÖRGÜTSEL TOKSİSİTENİN OLUŞMASINDA ETKİLİ FAKTÖRLERİN AHP İLE HİYERARŞİK OLARAK SIRALANMASI

Melahat ÖNEREN, Tayfun ARAR, Eda Sultan ARAR

Yönetsel Gücün Örgütsel Güven- Performans ve Özdeşleşme Etkileşimi Kapsamındaki Rolü: Bodrum'daki Otel İşletmelerinde Bir Uygulama

Melih KABADAYI, Oğuz TÜRKAY

ÇALIŞANLARIN ESNEK ÇALIŞMA DÜZENLEMELERİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İŞE DEVAMSIZLIK ALGILARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: KAMU KURUMLARINDA BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Ercan YAVUZ, Mustafa AVCI