Etik İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Konya Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Örneği

Örgüt içinde en önemli sermayenin insan unsuru olduğunun anlaşılması ile birlikte nitelikli çalışanı seçmek ve o çalışanı örgüte bağlamak önemli hale gelmiştir. Günümüz bilgi toplumunda çalışan maliyet unsuru olarak görülmekten ziyade entelektüel sermaye birikimi olarak görülmektedir. Etik ilkeler ve davranışlardan oluşan etik iklim, örgütte bulunan iş görenlerden beklenen davranışları gösterir. Dolayısıyla bir örgütün etik iklimi işletmenin dıştan görünüşü için önemli olduğu kadar çalışanlar içinde önemlidir. Çalışmanın temel amacı, KOBİ’lerde etik iklimin örgütsel bağlılık üzerinde ne derece belirleyici ve katkı sağlayıcı olduğunun alt boyutlarıyla incelenmesidir. Örgütsel bağlılığın boyutlarını değerlendirmek amacıyla Meyer ve Allen (1990) tarafından geliştirilen 23 soruluk “Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeği”, Etik İklim için ise Victor ve Cullen’in 1993 yılında geliştirdiği 36 maddelik “Etik İklim Ölçeği” kullanılmıştır. Basit tesadüfi örneklem yöntemi ile belirlenen 220 kişiye anket formu gönderilmiştir. Geçerli anket formlarındaki cevaplar (183) SPSS istatistik analiz programına uygun olarak kodlanmış ve analiz edilmiştir. Analiz kapsamında demografik soruların frekans dağılımları ele alınmıştır daha sonra verilerin geçerlilik analizi yapılmış, güvenilirliği (Cronbach Alpha) test edilmistir. Faktörlerin etkilesimlerini ortaya koymak amacıyla Pearson Correlation Matrix’ ten yararlanılmıstır. Son olarak değiskenlerin anlamlılığını belirleyebilmek için, regresyon analizi kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Bağlılık, Etik İklim, Çalışanlar, KOBİ’ler

The Impact of Ethical Climate on Organizational Commitment: Konya Small and Medium Sized Enterprises Example

With understating that the most important capital is man (employee) factor in an organization, selecting qualified employees and co-opt them with the organization have become essential. In Current Information society, employees are seen as the intellectual capital accumulation rather than as a factor in the costs. Ethical principles and ethical climate consisting of behaviors shows the expected behaviors of who work in an organization. Ethical climate of an organization is, therefore, important not for outward appearance of it but its employees as well. The main objective of the study is to analyze to what extent the ethical climate in SMEs has an impact on and contribute to organizational commitment together with its sub dimensions. In the study, impact of the ethical climate on organizational commitment was researched. In order to assess the dimensions of organizational commitment of employees, the 23-item “Three Dimensional Organizational Commitment Scale” developed by Meyer and Allen (1990)

PDF

___

Agarwal, James; Maloy, David Cruise (1999). Ethical work climate dimensions in a not- for- profit organization: An empirical study. Journal of Business Ethics, 20, ss.1- 14.
Akbaş, Türkmen Taşer (2010). “Örgütsel Etik İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Mobilya Sanayi Büyük Ölçekli İşletmelerinde Görgül bir Araştırma”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, No. 12, C.9, ss.121-137.
Allen, Natalie J.;Meyer, John P. (1990). “The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization”, Journal of Occupati- onal Psychology, Cilt 63, Sayı 1, ss.1-18.
Arslan, Mahmut (2001). İş ve Meslek Ahlâkı, Nobel Yayın Dağtım, Ankara.
Balay, Refik (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Ankara: Nobel Yayın Da- ğıtım.
Başpınar, Nuran Ö.; Çakıroğlu, Demet (2012). Meslek Etiği, İstanbul: Nobel Akademik Ya- yıncılık Eğitim Danışmanlık Ltd. Şti., 2. Basım.
Bayram, Levent (2005). “Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık”, Sayıstay Der- gisi, Ekim-Aralık 2005, Sayı:59, ss.125-139.
Becker, Howard S. (1960). Notes on the concept of commitment, American Journal of Soci- ology, 66, ss.32-42.
Blau, Gary .J.; Boal, Kimberley B. (1987). “Conceptualizing how job involvement and orga- nizational commitment affect turnover and absenteesim” Academy of Management Review, Vol.12, No.2, ss.288–300.
Brown, Barbara B., (2003). Employees’ Organizational Commitment and Their Perception of Sypervisors’ Relation-Oriented Leadership Behaviors, Unpublished Dissertation, Falls Church, Virginia.
Cullen, John B.; Bart, Victor; Stephens, Carrol, (1989). An Ethical Wheather Report: Asses- sing the Organizastion’s Ethical Climates, Organizational Dynamics, 18 (2), ss.50–62.
Cullen, John .B.; Parboteeah, Praveen K.; Victor, Bart (2003). The Effects of Ethical Climates on Organizational Commitment: A two-study analysis. Journal of Business Ethics, 46, ss.127-141.
Çelik, Adnan; Akgemci, Tahir (2010), Girişimcilik Kültürü ve KOBİ’ler, 3.baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
Dean, James W.; Brandes, J. Pamela ; Dharwadkar, Ravi (1998). “Organizational Cynicism”, Academy of Management Review, 23:2, ss.341-352.
Eser, Gül, “Etik İklim Ve Yöneticiye Güvenin Örgüte Bağlılığa Etkisi” Marmara Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2007.
Ferrell, O.C; Fraedrich, John (2004). Business Ethics: Ethical Decision Making and Cases, Boston: Houghton Mifflin Company.
Gul, H. ve Gokce, H. (2008). Orgutsel Etik ve Bileşenleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(1), ss.377-389.
Hall, D.T., Schneider, B. ve Nygren, H.T. (1970). “Personal Factors in Organizational Identi- fication”, Administrative Science Quarterly, Cilt:15, ss.176-190.
Hrebiniak, L.G., and Alutto, J.A. (1972). “Personal and role-related factors in the develop- ment of organizational commitment”, Administrative Science Quarterly, (17:4), Dec. ember, ss.555-572.
İnce, Mehmet; Gül, Hasan (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. İleri Giden Ofset, Ankara.
Meyer, John P. ; Allen, Natalie J. (1991). “A Three Component Conceptualization of Orga- nizational Commitment”, Human Resources Management Review, Vol: 1, ss.61–89.
Meyer, John P.; Allen, Natalie J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. Thousand Oaks, CA: Sage.
Meyer, John .P, Allen, Natalie J. and Smith, Catherine (1993). “Commitment to Organizati- ons and Occupations: Extension and Test of a Three-component Conceptualization”, Journal of Applied Psychology, Vol. 78, ss.538-551.
Wımbush, James C. ve Shepard Jon W. (1994), “Toward An Understanding Of Ethical Cli- mate: Its Relationship To Ethical Behavior And Supervisory Influence,” Journal Of Bu- siness Ethics 13:8, ss.637–647
Moore, Heather L., (2012), Ethical climate, organizational commitment, and job satisfacti- on of full-time faculty members. Electronic theses and Dissertations. Paper No. 1407. (http://dc.etsu.edu/etd/1407).
Moorhead, Gregory; Griffin, Ricky W. (2001), Organizational Behavior Managing People- and Organizations, 4. Baskı, Houghton Mifflin Company, Boston, USA.
Mowday, Richard T. (1998). Reflections on the study and relevance of organizational com- mitment. Human Resource Management Review, 8(4), ss.387-401.
Ölçüm, Çetin M., Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları, 2004.
Özgener, Şevki, (2014) İs Ahlâkının Temelleri: Yönetsel Bir Yaklasım, 3.Baskı, Ankara: No- bel Yayın Dagıtım.
Powell, Deborah M.; Meyer, John P. (2004). “Side-bet Theory and The Three-Component Model of Organizational Commitment”, Journal Of Vocational Behavior, 65, ss.157-177.
Reichers, Arnon .E. (1985). “A Review and Reconceptualization of Organizational Commit- ment”. Academy of Management Review 10 (3), ss.465–476.
Schwepker, Charles H.; Hartline Michael D. (2005), “Managing the Ethical Climate of Cus- tomer-Contact Service Employees ”, Journal of Service Research, 7(4), ss.377–397.
Şahin Bayram; Dündar Tuğba (2011) Sağlık sektöründe etik iklim ve yıldırma (mobbing) davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fa- kültesi Dergisi, 66(1), ss.129-59.
Şimşek, M. Şerif; Çelik Adnan; Akgemci, Tahir (2016) Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgüt- lerde Davranış, 9.Baskı, Konya: Eğitim Yayınevi.
Torabian, Ensiyeh (2016). The Relationship between Ethical Climate and Job Satisfaction among High School Teachers of Saveh City,6(3), ss.67-79.
Tuna, Muharrem; Yeşiltaş, Murat (2014). “Etik İklim, İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeş- leşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerine Yönelik Bir Araş- tırma” Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), ss.122-140.
Tütüncü, Özkan; Savran, Güzin (2007).” Etik İklim ve Tükenmişlik Sendromunun Ka- lite Yönetim Sistemi Üzerine Etkileri: Bir laboratuar uygulaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(4), ss.177-218.
Vıctor, Bart; Cullen, John B. (1988). “The Organizational Bases of Ethical Climates”., Admi- nistrative Science Quarterly, 33, ss.101-125.
Wasti, S.Arzu (2002). “Affective and Contiuance Commitment To The Organization: Test of An Integreted Model in The Turkısh Context”, International Journal of Intercultural Relations, Vol:26, ss.525–550.
Wiener, Yoash (1982). “Commitment in organizations. A normative view.” Academy of Management Review. 7(3), ss.418-428.