TÜRK VE MAKEDON ÖĞRENCİLERİN BENLİK KAVRAMINA SPORUN ETKİSİ

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim ikinci devre öğrencilerinin benlik kavramlarının karşılaştırılması ve spor deneyimi ile spor branşının deneklerin benlik kavramı üzerine etkisini incelemektir. Araştırmanın örnekleminde Makedon (n=71) ve Türk (n=85) olmak üzere toplam 156 öğrenci yer almaktadır. Deneklerin % 67 (n=104)'si spor yapan, % 33 (n=52)'ü de spor yapmayan çocuklardan oluşmaktadır. Araştırmada; güvenirlik katsayısı .88 olan Piers-Harris Öz-Kavramı Ölçeği ile f2 sorudan oluşan kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Araştırma verilerine, x2 ile varyans analizi, t ve Scheffe testleri yapılmış, korelasyon katsayıları hesaplanmış ve önem düzeyi .05 olarak alınmıştır. Araştırmada ilköğretim okulu çocuklarının benlik kavramını okul, yaş, anne-baba eğitimi, serbest zaman etkinlikleri ile spor yapma durumunun etkilediği saptanmış buna karşın cinsiyet, anne-baba mesleği, spor branşı, yarışmalara katılma durumu ve ailede spor yapan bireylerin olması gibi değişkenler anlamlı bulunmamıştır. Ayrıca benlik kavramı ile spor deneyimi ve aile geliri arasında olumlu bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Makedon öğrencilerde ise, yalnızca anne-baba eğitiminin benlik kavramını etkilediği anlaşılmaktadır. Bunun yanısıra spor deneyimi ile benlik kavramı arasında olumlu bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, sporun ve spor deneyiminin öğrencilerin benlik kavramını olumlu etkilediği söylenebilir. Ancak Makedon sporcuların benlik kavramlarının ülkemiz öğrencilerinden anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır.

THE IMPACT OF SPORT ON TURKISH AND MACEDONIAN STUDENTS' SELF-CONCEPT

The objective of this research is to compare the self-concept of the athletes and non-athletes in secondary schools and additionally to determine the impact of sport experience and sport branch on the student's self-concept. A total of 156 students - Macedonian (n=71) and Turkish (n=85) - participate in the research's sample. Of 67% (n=104) the subjects are athletes and the remaining 33% (n=52) non-athletes. In the research, a Piers-Harris self-concept scale with an alpha reliability coeffient of .88 and a 12 question-form carried out to the sample. ANOVA, x2, t and Scheffe tests were applied to the data and correlation coefficients were calculated. The signifiance level was estimated as. 05. While variables such as school, age, parents' education, leisure activities, and sports experience affect the selfconcept of secondary school students; gender, parents'jobs, sport branch, participation in sports competitions and the existance of family members actively involved in sports are not statistically significant. Furthermore, a positive correlation has manifested between self-concept and sport experience and also family income. As for the Macedonian students, it has become apparent that only parents' education affects self-concept. Besides, a positive correlation has been found between sport experience and self-concept. In conclusion, it is revealed that self-concept scores of secondary school youngsters who make sports are higher than non-athletes. Hence, it can be asserted that sport and sport experience have a positive impact on selfconcept. Nevertheless, it has been determined that self-concept of Macedonian athletes is lower than that of Turkish students.

___

  • Aksaray, S. (1994). Devam Ettikleri Okullardaki Sosyo-Ekonomik Düzeylerine Göre Anne-Baba Tutum Algılarının Benlik imajlarına Etkisi. 1. Eğitim Bilimleri Kongresi. Bildiriler. Cilt 2: 724-731.
  • Alkın, T., Baykara, A., Miral, S. ve S. Özakbaş (1992) Gençlerde Beden İmgesi ve Benlik Saygısı İlişkisi. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri Kongre Kitabı, izmir: Saray Kitabevi; 418-424.
  • Altıparmak, E., Saracaloğlu, A. S. ve H. Çamlıyer. (1995). 15-18 Yaş Grubundaki Gençlerin Benlik Saygısına Sporun Etkisi. Performans. 1,1:67-76.
  • Aşçı , F. H. (1995). Takım Sporu ve Bireysel Spor ile Uğraşan Liseli Kız Öğrencilerin Benlik Kavramı ve Beden İmgesinden Hoşnut Olma Düzeyleri. Spor Hekimliği Dergisi. 30, 4: 217-226.