BASKETBOL HAKEMLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SPORTMENLİK DIŞI DAVRANIŞLARIN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı; basketbol hakemlerinin karşılaştıkları sportmenlik dışı davranışların belirlenmesi ve bu davranışların hakemlerin çeşitli değişkenleri açısından incelenmesidir. Araştırmaya 2007-2008 sezonunda Türkiye basketbol liglerinde maç yöneten 192 gönüllü basketbol hakemi katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi ve Görüş Formu” ve “Sportmenlik Dışı Davranışlar Anketi” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, basketbol hakemlerinin sportmenlik dışı davranışlar anketinden aldıkları puanların hakemlerin; yaşı, cinsiyeti, mezun olduğu bölümü, hakemlik yaşı, bir önceki sezonda maç yönettiği klasmanı, klasmanında bir sezonda yönettiği ortalama maç adedi ve hakemlik yaptığı branşta lisanslı olarak sporculuk yapıp yapmadıklarına davranışı yapan gruba göre, davranışın yapıldığı gruba göre ve yapılan davranışın türüne göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, çalışmada sportmenlik dışı davranışlar bakımından basketbol ligleri arasında farklılıklar araştırılmış ve elde edilen veri sonucunda basketbol ligleri arasında farklılıklar olduğu ortaya koyulmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Sportmenlik, Hakem, Basketbol

ANALYZING THE UNSPORTSMANLIKE BEHAVIORS THAT BASKETBALL REFEREES’ MEET

The purpose of this study is to analyze the unsportsmanlike behaviors that basketball referees’ meet and analyzing those behaviors considering some variables of referees. 192 basketball referees officiating in Turkey’s 1st, 2nd and 3rd league of basketball in the season of 2007-2008 voluntarily participated in this study. “Personal Information and Opinion Form” and “Unsportsmanlike Behaviors Questionnaire” were used in the study as the data-collection tools. At the end of this research, the opinion’s of basketball referees were evaluated; in addition, basketball referees’ scores collected through the questionnaire were differed from the age, gender, undergraduate faculty of the referees, years in officiating, number of match officiated in one season, officiating league of previous season and whether the  referee professionally participated in that particular sport according to the resource of the unsportsmanlike behavior, according to the direction of the action, and the type of action taken place. Furthermore, basketball league division comparisons in terms of the unsportsmanlike behaviors were compared and it has been supported with the data that unsportsmanlike behaviors and their magnitude found to be representing differences from division to division. 

___

  • Aktaş, A, Çobanoğlu, G, Yazıcılar İ. Profesyonel Erkek Basketbolcuların Saldırganlık Düzeyleri ile Maç Başarıları Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Spormetre Bed. Eğt. Sp. Bil. Der., II(3): 127-134; 2004.
  • Bahadır, Z. Futbol Seyircisinin Sosyo-Ekonomik Kültürel Yapısının Şiddet Eylemine Etkisi Konyaspor Örneği. Yüksek Lisans. Niğde: Niğde Üniversitesi; 2006.
  • Balcıoğlu, İ. Sporun Sosyolojisi ve Psikolojisi. 1. Baskı. İstanbul: Bilge Yayınları; 2003.
  • Banning, SA. The Effect of Referees’ Prosocial Behavior Techniques on Promoting Sportmanship and Fun in Youth Basketball Palyers. Doctorate Thesis. Utah: The University of Utah; 2005.
  • Barrow, HM. Man and Movement: Principles of Physical Education (2nd edition). Philadelphia: Lea & Febiger; 1977.