Takım Sporu ile Uğraşan Ortaöğretim Öğrencilerinin Cinsiyete Göre Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi Üzerine Bir Çalışma

Bu çalışmada ortaöğretimde okuyan takım sporuyla uğraşan sporcu öğrencilerin, basketbol, voleybol, futbol, hentbol branşlarında cinsiyete göre kişilik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma evrenini Tokat il merkezi, örneklemini ise 2007-2008 Eğitim-Öğretim yılında Tokat il merkezinde ortaöğretimde okuyan 113 kız, 218 erkek sporcu olmak üzere toplam 331 sporcu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmada “Eysenck Kişilik Envanteri” kullanılmıştır. Çalışmada ilk olarak Kolmogorov-Smirnov testi ile verilerin normal dağılıma uyup uymadığına bakılmış, ölçekte yer alan maddelerin normal dağılıma sahip olduğu görüldüğünden cinsiyete ilişkin karşılaştırmalarda Student t testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; branşlar kendi içerisinde cinsiyete göre karşılaştırıldığında, futbol branşında yalan, dışadönüklük, psikotik ve nevrotiklik boyutlarında anlamlı bir farklılık görülmezken, basketbolcu kızların nevrotik puan ortalamaları basketbolcu erkeklerin nevrotik puan ortalamalarına göre yüksek çıkmıştır. Yine basketbolda, erkeklerde dışa dönüklük puanı kızlara göre daha yüksek çıkmıştır. Voleybol branşında erkek sporcuların psikotik değerleri kız voleybolculardan anlamlı derecede büyük; kızların nevrotik puanları ise erkeklere göre anlamlı derecede büyük görülmektedir. Hentbol branşına bakıldığında, kız sporcuların psikotik değerleri erkek hentbolculardan anlamlı derecede yüksek çıkmıştır.

A Study on the Personality Traits of Secondary School Students Engaged in Team Sports

In this study, it was aimed to examine the personality characteristics of the secondary school athletes according to gender who are engaged in team sports as basketball, volleyball, football, handball branches. The scope of the study is limited to city center of Tokat, and the research sample includes a total number of 331 sportsmen-113 female and 218 male secondary school students in Tokat in 2007-2008 Educational Years. The study employs a descriptive research model. Eysenck Personality Questionnaire was used in the study. First of all, Kolmogorov-Smirnov test was performed to explore whether the data is compatible with the normal distribution. As it was found out that the items within the questionnaire had a normal distribution, student t test was performed to study the comparisons in terms of gender.  According to the results of the study, when there is no significant difference between gender variable and scale’s sub dimensions of lie, extroversion, psychotic and neuroticism in the football branch, the average scores of the neurotic points of the basketball player girls were higher than the average scores of the neurotic points of the basketball player men. In basketball branch again, male basketball players show more introverted qualities compared to female basketball players. In volleyball, male students’ psychotic scores were found to be significantly higher than that of female students, and female students’ neurotic scores were significantly higher than male students’ scores. In terms of handball, female students’ psychotic scores were found to be significantly higher than that of male students. 

___

  • Akdoğan, S., Arslan, F., Bayraktar, G. (2007). Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencileri ile Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin cinsiyet değişkenine göre kişilik özelliklerinin incelenmesi. 5. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu. Çukurova Üniversitesi. Adana.
  • Aracı, H. (2006). Okullarda beden eğitimi. 6. Baskı. Ankara: Nobel.
  • Bayar, P. (1983). Atletlerin kişilik özellikleri (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Demirpolat, A. (1988). Toplum ve spor. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • Ellison, K., ve Freischlag, J. (1975). Pain Tolarance, arousal, and personality relationships of athletes and nonathletes. Research Quarterly, 46(2), 250-255.
  • Eren, E. (2004). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Eysenck, H. J. ve Eysenck, B. G. (1978). Manual of the eysenck personality questionnaire. (junior and adult). London: Hodder & Stoughton.
  • Farmer, A., Redman, K., Harris, T., Mahmood, A., Sadler, S. (2002). Neuroticism, extraversion, life events and depression. The Cardiff Depression Study. The British Journal of Psychiatry, 181(2), 118-122.
  • Fletcher, R., Dowell, L. (1971). Selected personality characteristics of high school athletes and nonathletes. The Journal of Psychology, 77(1), 39-41.
  • Koç, Ş. (1994). Spor psikolojisine giriş. İzmir: Saray Medikal Yayıncılık.
  • Köknel, Ö. (1986). Kaygıdan mutluluğa kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Kuru, E. (2003). Farklı statüdeki beden eğitimi öğrencilerinin kişilik özellikleri. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 175-191.
  • Öztürk, F.(1998). Toplumsal boyutlarıyla spor. Ankara: Bağırgan.
  • Selçuk, Z. (1999). Bireyi tanıma teknikleri. Y. Kuzgun, (Ed.), İlköğretimde rehberlik içinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Şendil, G. (Ed.). (2003). Çocuk, ergen ve anne-baba. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • Tatar, A., Vurgun, N. ve Zekioğlu, A. (2003, 10-11 Ekim). Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Spor Branşlarına Göre Kişilik Özellikleri Profillerinin Oluşturulması. İ. Yıldıran, P. Doğan, E. E. Erturan, (Eds.), Beden Eğitimi ve Sporda Sosyal Alanlar Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (396-404). Ankara: Sim Matbaacılık.
  • Topçu, S. (1982). Çocuk ve yetişkinlerde kişilik boyutları ile bu boyutlarda kültürler-arası ayrılıklar (Basılmamış doçentlik tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
  • Yanbastı, G. (1990). Kişilik kuramları. İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Yavuzer, H. (1982). Çocuk ve suç. 2. Baskı. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Yazıcı, H. (1997). Karadeniz Teknik Üniversitesi öğrencilerinin Eysenck’in Kişilik Kuramına dayalı olarak belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Yazıcı, M. (1999). Serbest ve greko-romen stil genç milli takım güreşçilerinin kişilik özelliklerinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Yüksel, Ö. (2006). Davranış bilimleri. Ankara: Gazi Kitabevi.