Osman YILMAZ, Zafer SOYGÜDER, Alpaslan YAVUZ

Van Kedilerinde Clavicula ve Scapula’nın Bilgisayarlı Tomografi Görüntülerinin Üç Boyutlu Olarak İncelenmesi

Bu çalışma dünya kedi ırkları arasında önemli bir konuma sahip olan Van kedilerinin ön bacak iskeletini oluşturan kemiklerden olan clavicula ve scapula’nın bilgisayarlı tomografi ile üç boyutlu rekonstrüksiyonunu yapmak, anatomik yapılarını, morfometrik ve volümetrik ölçüm değerlerini elde etmek ve bu değerlerin cinsiyetler arasındaki farklılıklarını ortaya koymak amacıyla yapıldı. Çalışmada 8 erkek, 8 dişi olmak üzere toplam 16 adet erişkin Van kedisi kullanıldı. Morfometrik analiz sonuçlarına bakıldığında ön bacak kemiklerindeki clavicula ve scapula’nın ölçüm değerlerinde cinsiyetler açısından istatistiksel farklılıklar olduğu gözlendi (p<0.05). Clavicula ve scapula’ya ait volümetrik ölçüm değerlerinin ise erkek kedilerde dişi kedilere göre daha yüksek olduğu saptandı. Bu farklılıkların da istatistik olarak önemli düzeyde olduğu görüldü (p<0.05). Sonuç olarak, Van kedilerinin clavicula ve scapula kemikleri morfolojik, morfometrik ve volümetrik olarak değerlendirildi. Morfometrik ve volümetrik ölçüm değerlerinin istatistiksel olarak erkek ve dişiler arasındaki farklılıkları tespit edildi. Ayrıca bu çalışmayla, bazı anatomik yapıların canlılara herhangi bir bedensel zarar verilmeden, canlılıkları ve konforları dikkate alınarak medikal görüntüleme yöntemleriyle öğrenilebileceği veya öğretilebileceği gözlendi.

Anahtar Kelimeler:

Bilgisayarlı tomografi, Clavicula, Scapula, Üç boyutlu rekonstrüksiyon, Van kedisi

Three-Dimensional Investigation by Computed Tomography of the Clavicle and Scapula in Van Cats

This study was carried out to obtain the three-dimensional reconstruction by computed tomography, the anatomical structures, the morphometric and volumetric measurement values of the clavicle and scapula which are the bones forming the forelimb skeleton in adults Van cats, which have an important position among the world's cat breeds and to show the differences between these indicators in both genders. A total of sixteen adult Van cats, 8 male and 8 female, were used in the study. According to morphometric analyses, statistically significant differences (p <0.05) were observed between measured values of the clavicle and scapula in both gender of Van cats. The volumetric measurement values of the clavicle and scapula were found to be higher in male cats than in female cats. These differences were also determined to be statistically significant (p <0.05). In conclusion, the clavicle and scapula bones were evaluated morphologically, morphometric and volumetric in Van cats. Morphometric and volumetric measurement values of these bones were determined to be statistically different in males and females cats. In addition, it was observed with this study that some anatomical structures would be learned or taught with medical imaging methods by giving support to their vitality and comfort without any physical damage to living beings.

Keywords:

Clavicle, Computed tomography, Scapula, Three-dimensional reconstruction, Van Cat,

PDF

___

Abbott LC, Lucas DB (1954). The function of the clavicle, its surgical significance. Ann Surg, 140, 4, 583-597.
Adams DR (2004). Musculoskeletal System. Canine Anatomy: A Systemic Study. Fourth Edition, Iowa State Press, 35-82.
Atalar Ö, Karan M (2002). Sansar (Martes foina) iskelet sistemi üzerinde makro-anatomik araştırmalar. I. Ossa membri thoracici. Macro-anatomical investigations on the skeletons of Marten (Martes foina). I. Ossa membri thoracici. FÜ Sağlık Bil Dergisi, 16, 2, 229-232.
Ateş CT (2000). Van kedilerinde morfolojik ve fizyolojik özellikler ile tek gözlülüğün dağılımının araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Van.
Bahadır A, Yıldız H (2008). Veteriner Anatomi: Hareket Sistemi & İç Organlar. Ezgi Kitabevi, Bursa.
Brenton H, Hernandez J, Bello F, Strutton P, Purkayastha S, Firth T, Darzi A (2007). Using multimedia and web 3D to enhance anatomy teaching. Comput Educ, 49, 32–53.
Dursun N (2002a). Veteriner Anatomi I. Medisan Yayınevi, Ankara.
Dursun N (2002b). Evcil Kuşların Anatomisi. Medisan Yayınevi, Ankara.
Düzler A, Çakir A (2003). Yeni Zelanda tavşanında ön ekstremitlerin postnatal osteolojik gelişim. Postnatal development of the thoracic limb bones in New Zelanda rabbit. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 50, 165-172.
Eren G, Yıldız B, Sönmez G (2001). Aslan claviculasının morfometrik ve histolojik incelenmesi: morphological and histological investigation of lion clavicle. J Fac Vet Med, 20, 133-135.
Evans HE, Christensen GC (1979). Miller’s Anatomy of the Dog. Philadelphia. WB Saunders Company.
Girgin A, Karadag H, Bilgiç S, Temizer A (1988). Kurt (Canis lupus) ve tilki (Canis vulpes) iskelet kemiklerinin yerli köpeğinkilerine (Canis familiaris) göre gösterdikleri makro-anatomik ayırımlar üzerine araştırmalar. Selçuk Üniversitesi Vet Fak Dergisi, 4, 1, 169-182.
Gültekin M, Uçar Y (1980). Yerli tilki (Canis vulpes) ve çakal (Canis sureus) iskelet kemiklerinin yerli köpeğinkilerine (Canis familiaris) göre gösterdikleri makro-anatomik ayrımlar üzerinde araştırmalar. Bölüm 1: Truncus ve membra. AÜ Vet Fak Dergisi, 27, 1-2, 201-214.
Hashemi M, Javadi S, Hadian M, Pourreza B, Behfar M (2009). Radiological investigations of the Hedgehog (Erinaceus concolor) appendicular skeleton. J Zoo Wildl Med, 40, 1-7.
Kahraman S (2012). Ratlarda ossa membri thoracici’nin bilgisayarlı tomografi görüntülerinin üç boyutlu modellenmesi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Kalra MK, Maher MM, Toth TL, Hamberg LM, Blake MA, Shepard J, Saini S (2004). Strategies for CT radiation dose optimization. Radiology, 230, 619-28.
Karan M (2012). Yaban domuzlarında (Sus scrofa) ön bacak kemiklerinin makro-anatomik olarak incelenmesi. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 26, 1, 17 – 20.
Karan M, Atalar Ö (2003). Sincap (Sciurus vulgaris) iskelet sistemi üzerinde makroanatomik araştırmalar I. Ossa membri thoracici. FÜ Sağlık Bil Dergisi, 17, 1, 35-38.
Kirberger RM, Plessis WM, H. Turner PH (2005). Radiologic anatomy of the normal appendicular skeleton of the lion (Panthera leo). Part 1: Thoracic limb. J Zoo Wildl Med, 36, 1, 21- 28.
Liebich HG, König HE, Maierl J (2007). Forelimb or Thoracic Limb (Membra Thoracica), In: HE König, HG Liebich (Ed), Veterinary Anatomy of Domestic Mammals: Text Book and Colour Atlas (Third Edition). Schattauer, 145-214, Germany.
Liebich HG, Maierl J, König HE (2015). Ön Bacaklar (Membra Thoracica). İçinde HE König, HG Liebich (Ed), Kürtül İ., Türkmenoğlu İ. (Çev. Ed), Veteriner Anatomi (Evcil Memeli Hayvanlar). 6. Baskı, Medipres, 151-222, Malatya.
Ljunggren AE (1979). Clavicular function. Acta Orthop Scand, 50, 3, 261-268.
Mahapatra A, Pathak SK, Amarpal, Pawde AM (2016). Morphological and certain morphometrical study of scapula of Indian Tiger. Indian J Vet Anatomy, 28, 2, 77-79.
Makungu M, Groenewald HB, Plessis,WM, Barrows M, Koeppel KN (2015). Thoracic limb morphology of the Ring-Tailed Lemur (Lemur catta) evidenced by gross osteology and radiography. Anat Histol Embryol, 44, 288-298.
Nomina Anatomica Veterinaria (2017). Prepared by the international committes on veterinary gross anatomical nomenclature and authorized by the general assambly of the world association of veterinary anatomists (6th Edition). The Editorial Committee Hanover (Germany), Ghent (Belgium), Columbia, MO (U.S.A.), Rio de Janeiro (Brazil).
Odabaşıoğlu F, Ateş CT (2000). Van Kedisi. Selçuk Üniversitesi Basımevi, 1. Baskı, Konya.
Ohlerth S, Scharf G (2007). Computed tomography in small animals-basic principles and state of the art applications. Vet J, 173, 254-71.
Ozkadif S, Haligur A, Eken E (2019). A three-dimensional reconstruction of the scapula in the red fox (Vulpes vulpes). Indian J Anim Res, 53, 336-340.
Özkan ZE (2002). Macro-anatomical investigations on the forelimb skeleton of Mole-Rat (Spalax leucodon nordmann). Vet Arhiv, 72, 2, 91-99.
Özkan ZE (2004). Kirpi (Erinaceus europaeus) iskelet sistemi üzerinde makro-anatomik araştırmalar I. Ossa membri thoracici. Turk J Vet Anim Sci, 28, 271-274.
Özkan ZE, Dinç G, Aydın A (1997). Tavşan (Oryctolagus cuniculus), kobay (Cavia porcellus) ve ratlarda (Rattus norvegicus) scapula, Skeleton brachii ve Skeleton antebrachii’nin karşılaştırmalı gross anatomisi üzerinde incelemeler. FÜ Sağlık Bil Derg, 11, 171-175.
Özşahin E, Erdem H, Boyan N, Oğuz Ö (2018). Clavicula morfometrisinin klinik önemi. Cukurova Med J, 43, 139-145.
Paine R, Voight ML (2013). The role of the scapula. Int J Sports Phys Ther, 8, 5, 617-629.
Polly PD (2007). Limbs in Mammalian Evolution. In: Fins into Limbs. Evolution, development and transformation, Chapter 15, Hall BK (Ed.). University of Chicago Press, 245-268, Chicago.
Prokop M (2003). General principles of MDCT. Eur J Radiol, 45, 4-10.
Randi E, Massimo Pierpaoli M, Beaumont M, Ragni B, Sforzi A (2001). Genetic identification of wild and domestic cats (Felis silvestris) and their hybrids using bayesian clustering methods. Mol Biol Evol, 18, 9, 1679–1693.
Saber AS (2013). Some morphological observations on the thoracic limb bones of the Hairy-Nosed Wombat (Lasiorhinus latifornis, Owen). J Vet Anat, 6, 2, 93-109.
Staden SL (2014). The thoracıc limb of the suricate (Suricata suricatta): osteology, radiologic anatomy, and functional morphologic changes. J Zoo Wildl Med, 45, 3, 476-486.
Standing S (2008). Gray’s Anatomy: Pectoral Girdle and Upper limb. The Anatomical Basis of Clinical Practice (Fortieth Edition). Churchill Livingstone Elsevier, 777-790.
Tecirlioğlu S (1983). Sırtlan ve köpeğin iskelet kemikleri üzerinde makro-anatomik araştırmalar. AÜ Vet Fak Derg, 30, 1, 149-166.
Tobechukwu OK, Adeniyi OS, Olajide HJ, Tavershima D, Sulaiman SO (2015). Macro–anatomical and morphometric studies of the Grasscutter (Thryonomyss winderianus) forelimb skeleton. Int J Vet Sci Anim Husb, 2, 1, 006-012.
Voight ML, Thomson BC (2000). The role of the scapula in the rehabilitation of shoulder injuries. J Athl Train, 35, 3, 364-372.
Von Den Driesch A (1976). A guide to the measurement of animal bones from archaeological sites. Peabody Museum Bulletins, Harvard University, The United States of America.
Yılmaz O (2018). Three-dimensional investigation by computed tomography of the forelimb skeleton in van cats. Van Yuzuncu Yil University, Institute of Health Sciences, Faculty of Veterinary, Department of Anatomy, Van, Turkey.
Yılmaz S, Dinç G, Özdemir D (1999). Su samuru (Lutra lutra) iskelet sistemi üzerinde makro-anatomik araştırmalar. I. Ossa membri thoracici. FÜ Sağlık Bil Derg,13, 3, 225-228.
Yılmaz S, Özkan ZE, Özdemir D (1998). Oklu kirpi (Hystrix cristata) iskelet sistemi üzerine makro-anatomik araştırmalar I. Ossa membri thoracici. Turk J Vet Anim Sci, 22, 389–392.