Kadir BOZUKLUHAN, Oğuz MERHAN, Şemistan KIZILTEPE, Ahmet HARMANKAYA, Gürbüz GÖKÇE

Toksoplazmozisli Koyunlarda Oksidatif Stres ve Seruloplazmin Düzeylerinin Belirlenmesi

Çalışmanın amacı toksoplazmozisli koyunlarda oksidatif stres parametrelerinin yanı sıra seruloplazmin düzeylerinin belirlenmesidir. Çalışmada biyokimyasal parametreleri araştırmak için ELISA test sonuçlarına göre 20 tanesi toksoplazmozisle enfekte, 10 sağlıklı olmak üzere, toplamda 30 adet koyun kullanıldı. Biyokimyasal olarak total oksidan kapasite (TOK), total antioksidan kapasite (TAK), oksidatif stres indeksi (OSİ), nitrik oksit (NO) ve seruloplazmin düzeyleri belirlendi. Yapılan analizler sonucunda toksoplazmozisli koyunlarda TOK ve OSİ değerinin arttığı, TAK’ın azaldığı, NO ve seruloplazmin değerlerinin ise istatistiksel olarak önemsiz olduğu belirlendi. Sonuç olarak, çalışmadaki verilerden toksoplazmozisin koyunlarda oksidan ve antioksidan kapasitede değişikliklere neden olduğu kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Oksidatif stres, Koyun, Toksoplazmozis

Determination of Oxidative Stress and Ceruloplasmin Levels in Sheep with Toxoplasmosis

The aim of the study was to determine the oxidative stress parameters as well as ceruloplasmin levels in sheep with toxoplasmosis. In order to investigate biochemical parameters, a total of 30 sheep were used in the study. According to ELISA test results, 20 sheep were infected with toxoplasmosis, while 10 healthy sheep sera had antibodies negative. Biochemical analysis included total oxidant capacity (TOC), total antioxidant capacity (TAC), oxidative stress index (OSI), nitric oxide (NO) and ceruloplasmin levels. TAC value was found to be statistically significantly lower, and TOC and OSI values were found to be higher in sheep with toxoplasmosis compared to those of the control group. NO and ceruloplasmin values were nonsignificantly. As a result, it was concluded from the data in the study that toxoplasmosis caused changes in oxidant and antioxidant capacity in sheep.

Keywords:

Oxidative stress, Sheep, Toxoplasmosis,

PDF

___

Al- Kennany ER (2009). Oxygen free radicals released in placentae of ewes naturally infected with Toxoplasma gondii. Al-Anbar J Vet Sci, 2, 1-6.
Al-Azzauy AAM (2011). Evaluation of erytrocyte malondialdehyde, glutathione concentration and serum nitric oxide levels in patients with Toxoplasma gondii. Ibn Al-Haitham J For Pure&Appl Sci, 24, 1-6.
Atakisi E, Merhan O (2017). Nitric oxide synthase and nitric oxide involvement in different toxicities In: Nitric Oxide Synthase Simple Enzyme-Complex Roles. Saravi SSS (Ed), 197-214, InTech, Croatia.
Atmaca N, Çınar M, Güner B, Kabakçı R, Gazyağcı AN, Atmaca HT, Canpolat S (2015). Evaluation of oxidative stress, hematological and biochemical parameters during Toxoplasma gondii infection in gerbils. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 62, 165-170.
Aydoğdu U, Coşkun A, Başbuğ O, Ağaoğlu ZT (2018). Parvoviral enteritisli köpeklerde total oksidan-antioksidan durum ile oksidatif stres indeksinin değerlendirilmesi. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 32, 161-164.
Bozukluhan K, Atakisi E, Atakisi O (2013). Nitric oxide levels, total antioxidant and oxidant and capacity in cattle with foot-and-mouth-disease. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 19, 179-181.
Bozukluhan K, Merhan O, Gökçe Hİ, Öğün M, Atakişi E, Kızıltepe Ş, Gökçe G (2018). Determination of some acute phase proteins, biochemical parameters and oxidative stress in sheep with naturally infected sheeppox virus. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 24 (3), 437-441.
Bozukluhan K, Merhan O, Öğün M, Cihan M, Gökçe G (2016). Omfalitisli Buzağılarda Bazı Oksidatif Stres Parametre Düzeylerinin Belirlenmesi. F Ü Sağ Bil Vet Derg, 30 (2), 79-81.
Bozukluhan K, Merhan O, Özcan A, Gökçe Hİ, Gökçe G (2017). Toxocara vitulorum ile doğal enfekte buzağılarda serum haptoglobin düzeyi, oksidatif belirteçler ve bazı biyokimyasal parametrelerin düzeyinin belirlenmesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 64, 75-79.
Can MF (2010). Küçük ruminantlarda toksoplazmoz’un hayvan sağlığı ekonomisi yönünden değerlendirilmesi. Atatürk Üniv Vet Bil Derg, 5, 167-174.
Celi P, Gabai G (2015). Oxidant/antioxidant balance in animal nutrition and health: The role of protein oxidation. Front Vet Sci, 2, 1-13.
Cerone SI, Sansinanea AS, Streitenberger SA, Garcia MC, Auza NJ (2000). Cytochrome C oxidase, Cu, Zn-superoxide dismutase, and ceruloplasmin activities in copper-deficient bovines. Biol Trace Elem Res, 73, 269-278.
Colombo JP, Richterich R, (1964). Zurbestimmung des caeruloplasmin im plasma [on the determination of ceruloplasmin in plasma]. Schweiz Med Wochenschr, 94, 715-720.
Dede S, Değer Y, Değer S, Alkan M (2000). Bazı endoparazitlerle (Fasciola sp. + Trichostrongylidae sp. + Eimeria sp.) enfekte koyunlarda lipit peroksidasyonu ve antioksidan durumunun saptanması. Türkiye Parazitol Derg, 24(1), 190-193.
Deveci HA, Kükürt A, Nur G, Alpay M, Merhan O, Bozukluhan K, Yilmaz V, Karapehlivan M (2018). Serum paraoxonase activity and total sialic acid in sheep with foot and mouth disease. Med Weter, 74 (3), 199-202.
Dubey JP, Jones JL (2008). Toxoplasma gondii infection in humans and animals in the United States. Int J Parasitol, 38, 1257-1278.
Erel Ö (2004). A novel automated direct measurement method for total antioxidant capacity using a new generation, more stable abts radical cation. Clin Biochem, 37, 277-285.
Erel Ö (2005). A new automated colorimetric method for measuring total oxidant status. Clin Biochem, 38, 1103-1111.
Gültekin M, Paşa S, Ural K, Balıkçı C, Ekren Aşıcı GS, Gültekin G (2017). Visseral leishmaniasis’in farklı evrelerindeki köpeklerde oksidatif durum ve lipid profili. Türkiye Parazitol Derg, 41, 183-187.
Hill DE, Chirukandoth S, Dubey JP (2005). Biology and epidemiology of Toxoplasma gondii in man and animals. Anim Health Res Rev, 6, 41-61.
Hökelek M, Açıcı M (2009). Toxoplasmosis In: Zoonozlar Hayvanlardan İnsanlara Bulaşan Enfeksiyonlar. Doğanay M, Altıntaş N (Ed), 803, Bilimsel Tıp Yayınevi, Türkiye.
İssi M, Gul Y, Yılmaz S (2008). Clinical haematological and antioxidant status in naturally poxvirus infected sheep. Rev Med Vet, 159, 54-58.
Karababa F, Yesilova Y, Turan E, Selek S, Altun H, Selek S (2013). Impact of depressive symptoms on oxidative stress in patients with psoriasis. Redox Rep, 18, 51-55.
Karabulut H, Gülay MŞ (2016). Serbest Radikaller. MAKÜ Sağ Bil Enst Derg, 4(1), 50-59.
Karaman U, Celik T, Kıran TR, Colak C, Daldal NU (2008). Malondialdehyde, glutathione, and nitric oxide levels in Toxoplasma gondii seropositive patients. Korean J Parasitol, 46, 293-295.
Karsen H, Sünnetcioğlu M, Ceylan RM, Bayraktar M, Taşkın A, Aksoy N, Erten R (2011). Evaluation of oxidative status in patients with Fasciola hepatica infection. African Health Sci, 11, 14-18.
Kozan E, Avcı G, Kırcalı SF, Birdane FM, Köse M (2010). Askaridiozisli ve tedavi edilmiş köpeklerde antioksidan düzeylerinin ve bazı biyokimyasal parametrelerinin incelenmesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 57, 93-97.
Merhan O, Bozukluhan K, Gokce HI (2017). Acute phase proteins and biochemical and oxidative stress parameters in Hypoderma spp. infested cattle. J Hellenic Vet Med Soc, 68, 535-540.
Merhan O, Bozukluhan K, Kuru M, Büyük F, Özden Ö, Kükürt A (2017). Investigation of oxidative stress index and lipid profile in cattle with Brucellosis. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 23 (6), 933-937.
Miranda KM, Espey MG, Wink DA (2001). A rapid, simple spectrophotometric method for simultaneous detection of nitrate and nitrite. Nitric Oxide, 5, 62-71.
Özcel MA (2013). Veteriner Hekimliğinde Parazit Hastalıkları. 1. Baskı, Meta Basım, İzmir.
Özmutlu Çakmak D, Karatepe B (2017). Seroprevalence of Toxoplasma gondii in sheep from Nevşehir province in Turkey. Türkiye Parazitol Derg, 41, 148-151.
Süleyman H, Gül V, Erhan E (2018). Oksidatif stres ve doku hasarı. Erzincan Tıp Derg, 1:1, 1-4.
Tabakoğlu E, Durgut R (2013). Veteriner hekimlikte oksidatif stres ve bazı önemli hastalıklarda oksidatif stresin etkileri. AVKAE Derg, 3, 69-75.
Varlı C, Türköz İ, Aydemir S, Emre S, Şimşek F, Yıldırmak MT (2016). Toksoplazmoz, Okmeydanı Tıp Derg, 32, 24-28.
Zhou P, Chen Z, Li HL, Zheng H, He S, Lin RQ, Zhu XQ (2011). Toxoplasma gondii infection in humans in China. Parasites&Vectors, 4, 165.