Kıl Keçisi Melezlerinde Kan Demir Düzeyinin Bazı Karaciğer Enzimleri ve Histolojisi İle İlişkisi

Besinlerdeki demir ve protein yetersizliği, steatore ve vitamin C eksikliğinde olduğu gibi demir emilim mekanizmasındaki bozukluklar da hiposideremiye neden olabilir. Karaciğer yetmezliği, nefrotik sendrom, üremi, eksudatif enteropati, doğumsal atransferrinemi ve malignitelerde hiposideremi saptanabilir. Sunulan çalışmada standart yem ile beslenen Kıl Keçisi melezlerinde kan demir düzeyinin bazı biyokimyasal ve hematolojik parametreler ile karaciğer histolojisi üzerine olan etkilerinin araştırılması amaçlandı. Kesim öncesi yapılan serum demir analizlerine göre demir düzeyi normal 10, düşük 17 adet erkek Kıl Keçisi melezlerinin kesim sırasında vena jugularislerinden usulune uygun olarak kan örnekleri alınıp demir (Fe), alanin aminotransferaz (ALT), gama glutamil transferaz (GGT), aspartat aminotransferaz (AST), alyuvar ve hematokrit analizleri yapıldı. Histolojik inceleme için yine kesim sırasında kontrol ve deneme grubu hayvanlardan karaciğer doku örnekleri alınarak %10 formalin solüsyonunda bekletildi. Karaciğere yapılan kesitlerde genel durumu belirlemek için Crossman’s triple, glikojeni belirlemek için PAS, ferritin varlığını belirlemek için ise Perl’s Tekniği uygulandı. Kan analizlerinin sonuçları kontrol ve deneme grubunda sırasıyla; Fe düzeyi 210.24±5.13-127±4.16 μg/dL, ALT aktivitesi 31.17±0.38-20.71±0.54 U/L, GGT aktivitesi 54.03±0.87-49.59±2.23 U/L, AST aktivitesi 63.46±2.67-69.29±2.04 U/L, alyuvar sayısı 8.06±0.64-6.50±1.13 (x106/µ/l), hemoglobin düzeyi 10.95±0.43-7.15±0.80 g/dl, hematokrit %32.57±3.02-30.43±2.04 olarak tespit edildi. Yapılan histolojik incelemelerde demir eksikliği görülen grupta karaciğerde hepotositlerin glikojeni kaybettiği, depo ferritinin azaldığı ve remark kordonlarının yapısının bozulduğu belirlendi. Sonuç olarak, demir düzeyi düşük olan Kıl Keçisi melezlerinde karaciğerin histolojik yapısında önemli değişiklikler oluştuğu gözlendi. Bu grupta görülen demir eksikliğinin olası bir beslenme yetersizliğine bağlı olabileceği kanısına varıldı. Sonuç olarak, Kıl Keçisi melezlerinde Fe düzeyinin düşüklüğünün olası bir beslenme yetersizliğine bağlı olabileceği kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Kıl keçisi, Demir, Serum biyokimyası, Biyokimyasal parametre, Hematoloji, Beslenme

Relationship Between Blood Iron Levels and Some Liver Enzymes and Histology in Hairy Goat Crossbred

Iron and protein deficiency in food may be a reason for hyposideremia as well as lack of vitamin C and steatore, due to in iron absorption mechanism disorders. Hyposideremia may be detected in hepatic failure, nephrotic syndrome, uremia, exudative enteropathy, congenital atransferrinemia and malignant hypocidemia. In the present study, it was aimed to investigate the effects of blood iron level on some biochemical and haematological parameters and liver histology in Hairy goat crossbred fed with standard feed. On the basis of serum iron levels before slaughtering, blood samples were taken from normal iron level of 10 and low iron level of 17 male hairy goat crossbred from vena jugularis and iron (Fe), alanine aminotransferase (ALT), gamma glutamyl transferase (GGT), aspartate aminotransferase (AST), red blood cells, hemoglobin and hematocrit were analyzed. For histological examination, liver tissue samples were kept in 10% formalin solution from control and experimental group animals during slaughtering. In liver sections; to determine overall status the Crossman's triple, to identify glycogen PAS, to determine ferritin presence the Perl's technique were used. With of the blood analyzes in control and experimental groups Fe levels 210.24±5.13 and 127±4.16 μg/dL, ALT activity 31.17±0.38 and 20.71±0.54 U/L, GGT activity 54.03±0.87 and 49.59±2.23 U/L, AST activity was 63.46±2.67 and 69.29±2.04 U/L, red blood cell numbers 8.06±0.64 and 6.50±1.13 (x106/μl), hemoglobin levels 10.95±0.43 and 7.15±0.80 g/dl and hematocrit levels 32.57±3.02 and 30.43±2.04 were found, respectively. On histological investigation in liver tissue in group with iron deficiency; it has been revealed that hepatocytes lost glycogen, ferritin storages decreases, and the structure of remark cords deteriorate. It was concluded that the low level of Fe in Hairy goat crossbred may be due to a possible nutritional insufficiency.

Keywords:

Hairy goat, Iron, Serum biochemistry, Hematology, Nutrition,

PDF

___

AL-Dujaily AH, AL-Hadithy HAH (2014). Determination of some biochemical parameters in clinically healthy and anemic goats. Kufa J Vet Med Sci, 5(2), 168-178. Ali R (2005). Demir Eksikliği Anemisi In: İç hastalıkları, Dolar E (Ed), Nobel Tıp Kitapevleri, 553- 557, İstanbul. Anonim (2016). http://www.mustafaaltinisik.org.uk/89-1-24.pdf/Erişim tarihi: 29.11.2016 Anumol J, Tresamol PV, Vinodkumar K, Saseendranath MR (2012). Haemato biochemical alterations in goats infected with coccidiosis. Tamilnadu J Vet & Anim Sci, 8(3), 63-165. Aşkın İ (2013). Sağlıklı Ankara Keçilerinin Hematolojik ve Biyokimyasal Parametrelerinin Değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale. Awah JN, Nottidge HO (1998). Serum biochemical parameters in clinically healthy dogs in Ibadan. Tropical Veterinarian, 16: 123-129. Bancroft JD, Cook HC (1984). Manual of histological techniques. Churchill Livingstone, Edinburgh, London, Melbourne, New York. Belce A (2002). Mineraller In: İnsan Biyokimyası, Onat T, Emerk K, Sözmen EY (Ed), Palme Yayıncılık, 529-531, Ankara. Bolaman Z (2004). Demir Eksikliği Anemisi. VI. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi. 14-18 Eylül, Antalya. Demir AÖ, Mert N, Karakuş F, Bingöl M, Kor A (2011). Farklı işletme koşullarında yetiştirilen Ankara keçilerinde tiftik kalitesi ve kan serumlarındaki bazı mineral madde düzeylerinin araştırılması. 7. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi Bildiri Özetleri, 14-16 Eylül. Goklaney D, Singh AP, Dhuria RK, Ahuja A (2012). Therapeutic evaluation of mineral preparation for amelioration of anaemia in goats of arid zone of Rajasthan. Iranian J Appl Anim Sci, 2 (2), 137-141. Guyton AC, Hall JE (2001). Tıbbi Fizyoloji, (Türkçe çev. Ed. Çavuşoğlu H), Nobel Tıp Kitabevi, 387-388, Ankara. Gündüz H (2000). Holştayn ineklerinde bazı biyokimyasal parametrelerin mevsimsel değişimleri. YYU Vet Fak Derg, 11, 50-53. İmik H, Gücüş Aİ, Çetinkaya N (1998). Ankara keçisi rasyonuna mineral madde ve vitamin eklenmesinin canlı ağırlık artışına, tiftiğin verimi, kalitesi ve mineral içerigi ile kan mineral konsantrasyonu üzerine etkileri. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 45, 83-95. Kaneko JJ (1989). Iron Metabolism and its Disease In: Clinical Biochemistry of Domestic Animals, 4th ed., Academic Press, 256-273, New York. Kaneko J, Harvey JW, Brus ML (1997). Clinical Biochemistry of Domestic Animals, Academic Press, P: 932. Karagül H, Altıntaş A, Fidancı UR, Sel T (2000). Klinik Biyokimya, 1. Baskı, Medisan Yayınevi, Ankara. Kozat S, Yüksek N, Göz Y, Keleş İ (2006). Serum iron, total iron-binding capacity, unbound iron-binding capacity, transferrin saturation, serum copper, and hematological parameters in pregnant akkaraman ewes ınfected with gastro-ıntestinal parasites. Turk J Vet Anim Sci, 30, 601-604. Mert N (1996). Veteriner Klinik Biyokimya. Ceylan Matbaacılık Ltd., Bursa. Njidda AA, Hassan IT and Olatunjı EA (2013). Haematological and biochemical parameters of goats of semi arid environment fed on natural grazing rangeland of northern Nigeria. J Agric Vet Sci, 3, 1-8. Özgüner M, Akdoğan M, Sulak O, Üngör B, Gökçimen A (2003). Sıçanlarda demir sorbitol enjeksiyonunun karaciğer histolojisi üzerine etkilerinin biyokimyasal parametrelerle ilişkisi. SDÜ Tıp Fak Derg, 10(3), 44-49.