Erken Cumhuriyet Döneminin Uzun Süreli İlk Antrenörlük Kursu

Modernleşme sürecini çok uluslu bir imparatorluktan ulusal/üniter yapıda bir devlete geçişle yaşayan Türkiye Cumhuriyeti’nde yapısal sistem dönüşümü tüm alanlarda yeniden yapılanmayı gerektirmiştir. Bu dönüşümü sağlayacak uzman ve girişimci insanlar yetiştirilmesi gereği doğrultusunda hemen her alanda yurtdışına öğrenci gönderimi ve yurtdışından uzman getirme yoluna gidilmiştir. Bu yöntemlerden diğer alanlarda olduğu gibi spor alanında da yararlanılmış, yetişmiş insan gücü eksikliği beden eğitimi ve spor okulu açılıncaya kadar kurslar yoluyla giderilmeye çalışılmıştır. Bunlardan biri de Türk Spor Kurumu tarafından 1938 yılında antrenörlük alanında ilk defa düzenlenen kurstur. Kurs, önce futbol antrenörü yetiştirmek düşüncesi ile tasarlanmış olmasına karşın, diğer spor dallarındaki ihtiyaçlardan dolayı tüm spor dallarında antrenör yetiştirmeye yönelik bir programa dönüştürülmüştür. Bu makalede katılımcılardan başarılı olanların ücretli olarak değişik illere antrenör unvanı ile atandığı, içerik ve yönetim boyutları ile günümüz antrenörlük eğitimlerine örnek oluşturabilecek bir düzeyde gerçekleştirilen spor tarihimizin ilk uzun soluklu ‘resmî’ antrenörlük kursunun, günümüz spor literatürüne sunulması amaçlanmaktadır. Çalışmada konuya ilişkin çok sayıda belgenin incelenmesini ve çözümlenmesini olanaklı kılan nitel araştırma yaklaşımının bir türü olan doküman incelemesi ve analizi yöntemi kullanılmıştır.

The First Long Term Coaching Course of Early Republican Period

The structural system transformation in the Republic of Turkey, experiencing the modernization process through a transition from a multinational empire to a national/unitary state, required restructuring in all areas. In line with the necessity of training of experts and entrepreneurs who would ensure this transformation, students from all over the world were sent to abroad and experts from abroad were brought. These methods were used in sports fields and the lack of qualified manpower were tried to be solved through courses until the physical education and sports school was opened. One of them is the first course organized by the Turkish Sports Association in 1938 in the field of coaching. Although the course was designed with the idea of training coach in football, it was transformed into a program to train coaches in all sports due to the needs in other sports. In this article, it is aimed to present the first long-term formal coaching course of our sports history, which was carried out in such a way that the successful participants were appointed as a coach to different provinces as a waged and that it could serve as a model for today's coaching trainings with the content and management dimensions, to the literature. A document review and analysis method, which is a kind of qualitative research approach that provides the review and analysis of many documents, was used in this study.

___

  • Abbas, N. (1936, 2 Ekim). Memlekete Üç Antrenör Getirmek Faydalı Mıdır?: Antrenörden Evvel Futbolu İlerletmek İçin Hangi Çarelere Başvurmalıyız?. Cumhuriyet, s.6.
  • Abbas, N. (1938, 9 İkincikanun). Yerli Futbol Antrenörü Yetiştirmek Meselesi. Cumhuriyet, s.6.
  • Abbas, N. (1938, 11 Şubat). Antrenör Kursuna Dair. Cumhuriyet, s.6.
  • Akın, Y. (2014). Gürbüz ve Yavuz Evlatlar: Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Altunya, N. (2006). Gazi Eğitim Enstitüsü: Gazi Orta Öğretmen Okulu ve Eğitim Enstitüsü (1926-1980). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Ankarada Yerli Antrenör Kursları. (1937, 11 Ekim). Türkspor Kurumu, 67: 3.
  • Ankarada Yerli Antrenör Kursları. (1938, 7 Şubat). Türk Spor Kurumu, 83,6.
  • Antrenör Kursu. (1936, 5 Ekim). Türkspor Kurumu, 15, 5.
  • Antrenör Kursu. (1938, 2 Mart). Cumhuriyet, s.7.
  • Antrenör Kursu Başlıyor. (1938, 2 Mart). Ulus, s.3.
  • Antrenör Kursu Bitti. (1938, 15 Ağustos). Top, 1(19)5,3.
  • Antrenör Kursu İçin. (1938, 2 Şubat). Tan, s.6.
  • Antrenör Kursuna Girecek Futbolcülere Verilecek Ücret. (1938, 15 Kanunusani). Akşam, s.10.
  • Antrenör Kursunun Yeni Hocaları. (1938, 10 Mart). Tan, 6.
  • Antrenörler: Kurs İçin Seçilen Namzetler. (1938, 3 Mart). Tan, 6.
  • As, E. (2016). İktidar-Spor Kurumları İlişkileri Bağlamında İki Dünya Savaşı Arasında Türkiye Cumhuriyeti’nin Katıldığı Olimpiyatlar (1924 Paris, 1928 Amsterdam, 1936 Berlin). Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi. 12(24),156-204.
  • Aşir, V. (1938, 14 Mart). Antrenör Kursu Açıldı. Türkspor Kurumu, 88,2,12.
  • Atabeyoğlu, C. (1983). Türkiye’de Spor Dallarının Gelişimi. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 8-9. 2198-2320.
  • BCA 30.18.1.1/ 8.46.5. (16 Ocak 1924). Olimpiyat müsabakalarına Türk sporcuların iştirakini sağlamak ve yetiştirmek için Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Genel Merkezi’ne 17 000liranın diğer masraflar tertibinden verilmesi.
  • Beden Terbiyesi Öğretmenlerine Spor Teşkilatında İş Verilecek. (1937, 6 Eylül). Türk Spor Kurumu, 62:4.
  • Bozdoğan, S. (2012). Modernizm ve Ulusun İnşası: Erken Cumhuriyet Türkiyesi’nde Mimari Kültür. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Celal, A. (1938, 4 Nisan). Yeni Bölgeler İhdas Edildi. Top, 1,1,3.
  • Dergi Hikayesi: ‘Dava Şehri Ankara’. (1936, 5 Ekim). Türkspor Kurumu, 15,13.
  • Edirnede Futbol Antrenörü. (1938, 21 Ağustos). Akşam, s. 10.
  • Ergin, O. (1977). Türkiye Maarif Tarihi Cilt 5. İstanbul: Eser Matbaası.
  • Erzin, N. (1938, 29 Ağustos). Kursu Bitirenler Sporcu Gençler Sıhhatlerinde Ne Kazandılar. Türkspor Kurumu, 112, 6-7.
  • Futbol Antrenörleri. (1938, 17 Ocak). Türkspor Kurumu, 80:6.
  • Futbol Antrenörünün Mesai Programı. (1936, 19 Ekim). Spor Postası, 3(132),4.
  • Futbol Baş Antrenörü. (1937, 22 Şubat). Spor Postası, 3(150), 5.
  • Günay, N. (2013). Atatürk Döneminde Türkiye’de Beden Eğitiminin Gelişimi ve Gazi Beden Terbiyesi Bölümü. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi ATAM, 29(85),73-99.
  • Haftacı. (1938, 21 Şubat). Antrenör Kursu. Türkspor Kurumu, 85,3.
  • Her Vilayet Bir Spor Bölgesi Başkanlığı Addolulanacak. (1938, 29 Kanunusani). Akşam, s.10.
  • İkinci Antrenör Geliyor. (1936, 26 İlkteşrin). Spor Postası, 3(133),3.
  • Kanok. (1937, 29 Mart). Ecnebi Antrenörlere Ne Oluyor?. Spor Postası, 2.
  • Keten, M. (1993). Türkiye’de Spor. Ankara: Polat Ofset.
  • Kırşan, N. (1939, İkincikanun). Beden Terbiyesi Kanunundan Önceki Spor Teşkilatımıza Umumi Bir Bakış. Beden Terbiyesi ve Spor, 1, 7, 31-32).
  • Korkmaz, S. (2018). Erken cumhuriyet döneminde Alman spor ekolünün Türk spor kültürünün gelişimine yansımaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı.
  • Milli Takım Antrenörü De İstifaya Hazırlanıyor. (1937, 15 Şubat). Spor Postası, 3(149),5.
  • Özdemir, N. (2013). Türkiye Cumhuriyeti’nin Katıldığı İlk Uluslararası Organizasyon: 1924 Paris Olimpiyatları. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 51, 717-744.
  • Özmaden, H. (1999). Cumhuriyet dönemi ilk spor teşkilatı Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı (1922-1936)’nın yapılanma sürecinde beden eğitimi ve sporun fonksiyonları, fonksiyonlardaki değişimler ve toplumsal hayata etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı.
  • Spor Eğitmenleri. (1938, 1 Ağustos). Türk Spor Kurumu, 108, 6.
  • Sümer, R. (1990). Sporda Demokrasi. Ankara: Şafak Matbaacılık.
  • Şahin, M. (1998) Türk Eğitim Sisteminde Yabancı Eğitim Uzmanlarından Yararlanma. Toplumsal Tarih Dergisi, 54(9),12-18.
  • Şinoforoğlu, T. (2015). Selim Sırrı Tarcan ve İsveç jimnastiği: Beden eğitiminde İsveç modelinin II. Meşrutiyet Dönemi Türk eğitim sistemine entegrasyonu. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora tezi.
  • Tuncay, M. (1981). Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931). Ankara: Yurt Yayınları.
  • Türk Antrenörleri: Kursdan 19 Genç Mezun Oldu. (1938, 15 Ağustos). Kırmızı Beyaz, 2(10-62): 2,8.
  • Türkmen, M. (2013). Erken Cumhuriyette Beden Eğitimi ve Sporun İdeolojik Temelleri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 729-740.
  • Yerli Antrenör Kursu. (1938, 10 Şubat). Ulus, s.5.
  • Yerli Antrenör Kursu Açılıyor: Antrenör Olmak İstiyenler Bu Kursta Ders Görecekler. (1938, 2 Şubat). Cumhuriyet, s.6.
  • Yerli Antrenör Kursuna Seçilen Namzetler. (1938, 7 Mart). Türk Spor Kurumu, 87, 13.
  • Yerli Antrenör Yetiştirmek İçin Açılacak Kurs: 1 Martta Faaliyete Geçiyor. (1938, 19 Ocak). Ulus, s. 9.
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.4152&sourceXmlSearch=&MevzuatIliski=0 (Erişim tarihi: 7 Kasım 2017).

___

APA Korkmaz, S. & Bağırgan, T. (2019). Erken Cumhuriyet Döneminin Uzun Süreli İlk Antrenörlük Kursu . Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi , 24 (3) , 167-179 .