Psikotarihin Tarihi: Yaklaşımlar ve Tartışmalar
1960’lardan itibaren psikotarih aracılığıyla, tarih biliminin geçmişi anlamak için tarihsel olay ve olgulara yöneltilen “nasıl” sorusunun cevabı psikolojik motivasyon merkezli olarak aranmaya başlanmıştır. Psikanalizin kurucu babası Freud yaygın bir şekilde ilk psikotarih (ve psikobiyografi) çalışmasının da sahibi olarak kabul edilmektedir. Erik Erikson’un Young Man Luther (1958) adlı eseri ise ilk akademik psikotarih çalışması olarak kabul edilmiş ve Erikson psikotarihin kurucu babası olarak görülmüştür. Freud’dan Erikson’a, Lifton’dan Kohut’a tarihe çeşitli psikoloji yönelimleriyle yaklaşan bir alan olarak iktisat, sosyal ya da kültürel tarih kadar geniş kapsamlı bir etkinliğe ulaşamamışsa da bugüne kadar psikotarihin varlığını korumuş ve hatta farklı yaklaşımlar geliştirebilmiş olması bile kanımızca alan üzerine odaklanmak için yeterli bir gerekçedir.
Anahtar Kelimeler:
Lloyd deMause, Charles Strozier, Psikoloji, Psikotarih
History of Psychohistory: Approaches and Discussions
Since the 1960s, through the agency of psychohistory, the answers to the "how" question, which is directed to historical events and facts in order to understand the past, has been searched via psychological motivations being at the centre. Freud, the founding father of psychoanalysis, is widely regarded as the author of the first psychohistory (and psychobiography) study. Yet, E. Erikson's Young Man Luther (1958) is accepted as the first academic psychohistory study, and Erikson is seen as the founding father of psychohistory. Psychohistory, from Freud to Erikson and Lifton to Kohut, as a field that approaches history with various psychology-oriented methods, has not yet reached the level of comprehensive scopes and activities of economic, social, and cultural history. However, it is worth pointing out that, psychohistory has preserved its existence and even developed different approaches until today which is sufficient justification for focusing on the field.
Keywords:
Charles Strozier, Lloyd deMause, Psychology, Psychohistory,
___
- Arıboğan, D. Ü. (2020a). Bir politik anamnesis örneği olarak Ayasofya’nın ibadete açılması meselesi. In Travmaların gölgesinde politik psikoloji. İnkılap Yayınevi.
- Arıboğan, D. Ü . (2020b). Politik karar, tutum ve davranışlarımızı bireyselden toplumsala uzanan bir yelpazede anlama ve açıklama kılavuzu olarak politik psikoloji. ÜÜ. Sosyal Bilimler Dergisi, 10.
- Binion, R. (2001). Psychohistory. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences.
- Bloch, M. (2018). Tarih savunusu veya tarihçilik mesleği (A. Berktay, Trans.). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Braudel, F. (2018). Akdeniz ve Akdeniz dünyası (M. A. Kılıçbay, Trans.). İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
- Buckley, N. L. (1976). Book review. Pacific Historical Review, 45(4).
- Burke, P. (2006). Fransız tarih devrimi: Annales okulu (M. Küçük, Trans.). İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
- Burke, P. (2019). Sosyoloji ve tarih (M. T. Akad, Trans.). İstanbul: Islık Yayınları.
- Çelikkol, A. (2002). Tarih psikiyatri divanında. İstanbul: Stüdyo İmge Kitap.
- Çevik, A. (2007). Politik psikoloji. Ankara: Dost Kitabevi.
- Cliospsyche. (17.07.2020). Retrieved from https://cliospsyche.org/aboutus
- Collingwood, G. (1990). Tarih tasarımı (K. Dinçer, Trans.). İstanbul: Ara Yayıncılık.
- DeMause, L. (1982a). The emotional life of nations. New York: Karnac Book.
- DeMause, L. (1982b). Foundations of psychohistory. Londra: Creative Roots Pub.
- DeMause, L. (1997). The psychogenic theory of history. The Journal of Psychohistory, 25(2).
- DeMause, L. (1998). The history of child abuse. The Journal of Psychohistory, 25(3).
- DeMause, L. (2002). The emotional life of nations. New York: Karnac Book.
- Elovitz, P. (2018). The making of psychohistory. UK: Routledge.
- Fevbr, L. (2001). Uygarlık, kapitalizm ve kapitalistler (M. A. Kılıc¸bay, Trans.). Ankara: İmge Kitabevi.
- Fuchsman, K. (2012). Interdisciplines and interdisciplinarity: Political psychology and psychohistory compared. Issues in Integrative Studies, 30.
- Göka, A. (2006). Türk grup davranışı. İstanbul: Aşina Kitaplar.
- Hobsbawm. (1999). Tarih ¨uzerine (O. Akınhay, Trans.). İstanbul: Bilim Sanat Yayınları.
- Issp. (15.08.2020). Retrieved from https://www.ispp.org/
- Kurth, W. (2014). Attachment theory and psychohistory. The Journal of Psychohistory, 41(3).
- Kushner, H. I. (1993). Taking Erikson’s identity seriously: Psychoanalyzing the psychohistorian. The Psychohistory Review, 22.
- Lawton, H. (1998). The psychohistorian’s handbook. New York: The Psychohistory Press.
- Lawton, H. (2014). Psychohistory news. Newsletter of the International Psychohistorical Association.
- Michelet, J. (1967). Fransız ihtilali tarihi (H. Varo˘glu, Trans.). İstanbul: MEB Yayınları.
- Noland, R. W. (2010). Psikotarih: Teori ve pratik (M. Alican, Trans.). Tarih okulu VI.
- Odabaşı, İ. A. (2020). Cinayet seyriyle realiteden kaçış I. Dünya Savaşı’nda popüler film ve toplumsal travma. In Travmaların gölgesinde politik psikoloji (p. 157-197). İstanbul: İnkılap Yayınları.
- Öztürk, E. (2016). Psikotarih açısından çocuk yetiştirme tarzları ve çocuk istismarı. Türkiye Klinikleri Journal of Forensic Medicine Special Topics, 2(3).
- Öztürk, E. (2020). Dünyada ve Türkiye’de psikotarihin akademik yansımaları. In E. Öztürk (Ed.), Psikotarih. Ankara: Türkiye Klinikleri.
- The psychiatrist as psychohistorian task force report 11 (Tech. Rep.). (1976). Washington: American Psychiatric Association.
- Psychohistory.com. (15.08.2020). Retrieved from https://psychohistory.com/the-journal-of-psychohistory/
- Psychohistory.us. (20.07.2020). Retrieved from https://www.psychohistory.us/about-us.php.
- Renshon, S. A. (1998). The psychological assessment of presidential candidates. New York: Routledge.
- Runyan, W. M. (1993). Psychohistory and political psychology: A comparative analysis. In S. Iyengar & W. J. McGuire (Eds.), Explorations in political psychology (p. 36-63). Durham NC, Duke University Press.
- Strozier, C. B. (1986). Psychohistory. Journal Behavioral & Social Sciences Librarian, 5, 3-19.
- Szaluta, J. (2001). Psychohistory: Theory and practice. New York: Peter Lang.
- Tacitus. (2006). Germania & britannia (F. Akderin, Trans.). ˙Istanbul: Alfa Yayınları.
- Tileaga, C., & Byford, J. (2014). Psychology and history interdisciplinary explorations. New York: Cambridge University Press.
- Uzbay, T. (2015). Beyni anlamak sadece nörobilim ile mümkün mü? Beyin yüzyılında nörolojik bilimlerden sosyal bilimlere yeni açılımlar, yeni yaklaşımlar. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1.
- ISSN: 2667-8179
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Orhan TURAN
Sayıdaki Diğer Makaleler
Psikotarihin Tarihi: Yaklaşımlar ve Tartışmalar
Vedad SPAHİC, Mirjana MARİNKOVİC
Toplumsal Gerçekçilik ve Roman Servet-i Fünun Romanı’nda Birey ve Toplum
Sibel EZGİN AĞILLI, Ebru AÇIK TURGUTER
Transforming Society with Islamist Tales: Huzur Sokağı as a Prototype of Salvation Novels