Fransız Kaynaklarının Işığında 1922 İzmir Yangını

13 Eylül 1922’de başlayan İzmir Büyük Yangını tarihin en spekülatif olaylarından birisidir. Büyük Yangın, sadece tarihi bir olay değil aynı zamanda Türkiye’ye karşı yürütülen bir politik kampanyadır. Yangından kimin ya da kimlerin sorumlu olduğu konusunda çeşitli iddialar olsa da Fransız arşiv belgeleri bize açıkça İzmir’de yaşayan Türklerin kendi şehirlerini yakmadıklarını gösteriyor. Konu üzerinde gerek Fransız konsolosluk raporları gerekse diğer birinci el kaynaklar, yangının sorumlularının Ermeniler olduğunu açıklamaktadır. İzmir Körfezi’ndeki Fransız savaş gemilerinin kumandanı Amiral Dumesnil’in raporları İzmir Yangını hakkındaki en önemli belgelerden biridir. Bu makalede, İzmir yangınına ilişkin Fransızca kaynaklar kullanılarak konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır

1922 SMYRNA FIRE ACCORDING TO FRENCH SOURCES

The Great Fire of Smyrna, starting on 13 September 1922, is one of the most speculative event in history. The Great Fire is not only historical event but also just like a political campaign against to Turkey. Although there are various claims on who is or are responsible for the fire, French archive documents clearly show us that the Turks who live in Izmir did not burn their city. Whether French consulate reports on this issue or other primary sources states that Armenians are responsible for Smyrna Fire. Admiral Dumesnil’s, Commander of French warships in Smyrna Gulf, reports are one of the the most important documents about Smyrna Fire. This article tries to clarify Smyrna Fire by using French sources

___

  • ARMAĞAN, Mustafa, Küller Altında Yakın Tarih, TimaĢ yay., Ġstanbul, 2007.
  • ATAÖV, Türkkaya, Ermeni Belge Düzmeciliği, Ġleri yay., Ġstanbul, 2006.
  • ATAY, Falih Rıfkı, Çankaya, Ġstanbul, 1980.
  • BÖKE, Pelin, İzmir 1919-1922 Tanıklıklar, Tarih Vakfı Yurt yay., Ġstanbul, 2006.
  • CONNERTON, Paul, Toplumlar Nasıl Anımsar, çev. Alaaddin ġener, Ayrıntı yay., Ġstanbul, 1999.
  • CORAL, Mehmet, Ateşin Gelini, Gâvur İzmir, Doğan Kitap, Ġstanbul, 2008.
  • ĠLHAN, Cengiz, “KurtuluĢ Günlerinde Ġki GörüĢme”, İşgal‟den Kurtuluş‟a İzmir, ĠBB ve Cumhuriyet Gazetesi Ġmecesi, Ġstanbul, 2007, s.s.96-102.
  • Documents Francais Sur L‟Occupation Grecoque Anatole, Der. Enis Tulça, Center For Strategic Research, Some Papers No:4/2002, Ankara, Aralık 2002, s.s.165- 173.
  • İzmir 1830-1930, Unutulmuş Bir Kent Mi, Bir Osmanlı Limanından Hatıralar, Der. Marie Carmen Smyrnelis ĠletiĢim yay., Ġstanbul, 2008.
  • KOLOĞLU, Orhan, “Ġzmir Yangınının Ardındaki Gerçek”, Popüler Tarih, Eylül 2003, s.s.52-57.
  • KOLLUOĞLU, Kırlı Biray, “Forgetting the Smyrna Fire”, History Workshop Journal, Issue 60, Oxford University, 2005, s.s.25-44.
  • NEYZĠ, Leyla, Ben Kimim, Türkiye‟de Sözlü Tarih, Kimlik ve Öznellik, ĠletiĢim yay., Ġstanbul, 2004.