İmam el-Kâdî Bedruddin b. Cemâa’ya Göre Tartışma Edebinin Fıkhı
Bu çalışma İmam el-Kâdî Bedruddin b. Cemâa’nın “Tezkiratu’s-sâmi’ ve’l-mutekellim fî edebi’l
âlim ve’l-muteallim” isimli kitabında tartışma edebinin fıkhı kavramını ele almaktadır. Araştırma,
Bedruddin b. Cemâa’nın eseri ile İmam Zernûcî’nin (Ö.640 H.) “Ta’lîmu’l-muteallim tarîku’t-teallum”
isimli eserini, amacı, metodu ve içeriği açısından karşılaştırmaktadır. Çünkü, iki alim de bu konuyu
temellendirme konusunda aynı hedefe yürüyen ekollerdir.
Tartışma edebinin kurallarını ortaya koymanın esas gayesi, sonucu ne olursa olsun, gerçeğe
ulaşmaktır. Âlimler arasındaki ihtilafın temel nedeninin genellikle onların arasındaki anlayış
farklılığından kaynaklandığını görüyoruz. Örneğin, fakihlerin görüşlerini ortaya koyma ve hadis
lafızlarının araştırılması konusunda olduğu gibi. Bir kısmı fukahâ görüşlerine çok yer verirken, diğerleri
hadis araştırmalarına daha öncelik verebilmekte veya tam tersi olabilmektedir.
Bu araştırma söz konusu iki âlimin tartışma edebinin nazariyesini üzerine inşa ettikleri kaideleri,
onlardan hiç birini ihmal etmeden, ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. Bu araştırma, doğru hakikatin
karşılıklı olarak yanlışların düzeltilmesi ve eksiklerin tamamlanmasıyla mümkün olduğu sonucuna
varmaktadır.
The Etiquette of Debate According to İmam el-Kâdî Bedruddin b. Cemâa’
This article examines the concept of the etiquette of debate in the book İmam el-Kâdî Bedruddin
b. Cemâa’ titled “Tezkiratu’s-sâmi’ ve’l-mutekellim fî edebi’l âlim ve’l-muteallim”. The article compares
the work of Bedruddin b. Cemâa’ and the work of İmam Zernûcî’nin (Ö.640 H.) titled “Ta’lîmu’lmuteallim tarîku’t-teallum” in terms of their aims, methods and contents. Because both of them are
similar in terms of grounding the issue.The aim of the definition of debate etiquette is to reach truth in any case. The main cause of
disaccord between scholars generally results from the differentness of comprehension between them.
Some of them prefer the opinion of fukaha while another prefer the opinion of muhaddithin
This work tries to find out the main priciples of the debate etiquette theory of the mentioned two
scholars. The article deduced that reaching to the truth is possible in the case of correcting mistakes
and deficiencies mutually.