Muhtasar Metinlerin Hanefî Literatürü İçindeki Yeri

Öz İslâm literatür alanında fıkıh adına yapılan çalışmalar, özellikle Hanefî mezhebibağlamında hiç de küçümsenmeyecek kadar büyüktür. Çalışma konusu olan muhtasareserler mezhep içi fıkhî literatürün önemli kısmını oluşturmaktadır. Hanefî külliyatıiçerisinde hicri IV. asrın ilk yarısında telif edilmeye başlayan ilk muhtasar eserleri, mezhepteitibarlı metinler anlamına gelen muteber metinler takip ederken, benzeri çalışmalargünümüzde ilmihal eserler olarak istifadeye sunulmaktadır. İslâmî vecibeleri özlü birşekilde ele alarak öğreten söz konusu muhtasar eserler, âlimlerin bırakmış olduğu pahabiçilmez ilmî bir mirastır. Hanefî ulemasının –özellikle Muteahhirîn fakîhlerinin- yoğunolarak mesaisini harcadığı sözü edilen telifler, muhtelif türde çalışmalara konu olmuş,mezhebin en muteber kitapları arasında yer almıştır. Bu metinler, asırlarca medreselerdeokutulmuş, kadılar tarafından el kitabı olarak kullanılmış, Müslüman çoğunluğungünlük dini vecibelerini kolayca ifa edebilmeleri ve karşılaşılan fıkhi problemleri vuzuhakavuşturmaları için birinci elden kaynaklık etmiştir. Bu cümleden olarak çalışmada,Hanefî mezhebi literatürü içerisinde belli başlı ilk dönem ve son dönem muhtasar eserlerinmüelliflerinin kısa biyografi bilgileri yanında, bu eserlerin ayrı bir sınıfa tabi tutulmaları,önemi ve bazı özellikleri hakkında bilgi verilecektir.

___

  • Mevsilî, Ebu’l-Fazl Mecduddin. İhtiyâr li talîli’l-Muhtâr. thk. Ali Abdülhamid Ebü’l-Hayr, Muhammed Vehbi Süleyman. 4 cilt. Beyrut: Dârü’l-Hayr, 1998/1419.

___

ISNAD Orazov, Orazsahet . "Muhtasar Metinlerin Hanefî Literatürü İçindeki Yeri". BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 5 / 1 (Haziran 2018): 151-156 .