Yaşam Doyumuyla Bilinçli Farkındalık Arasındaki İlişki: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışmada yetişkin bireylerde yaşam doyumu ile bilinçli farkındalık arasındaki eğrisel ve doğrusal ilişkileri saptamak amaçlanmıştır. Araştırma örneklemi Orta Anadolu’da yaşayan 376 (Kadın:194, Erkek:182) yetişkin katılımcıdan oluşmaktadır. Verilerin analizinde evli bireylerin bilinçli farkındalığı ile yaşam doyumu arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığından sadece bekâr katılımcıların puanları regresyon analizine dâhil edilmiştir. Yapılan analizlerde medeni durumun yaşam doyumu puanlarını anlamlı farklılaştırdığı bulunmuştur. Buna karşın cinsiyet, yaşanan yer, eğitim düzeyi ve algılanan ebeveyn tutumu anlamlı bir farklılık oluşturmamıştır. Bekâr katılımcıların bilinçli farkındalığı ile yaşam doyumu arasında anlamlı bir ilişki varken evli katılımcılarda anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Yapılan regresyon analizinde katılımcıların yaşam doyumu ile bilinçli farkındalıkları arasında pozitif doğrusal ilişki olduğu buna karşın eğrisel bir ilişkinin olmadığı saptanmıştır. Bireylerin yaşam doyumunu artırmak, önleyici ve koruyucu ruh sağlığı hizmetlerini sağlamak için yapılacak etkinliklerde bilinçli farkındalık sağlayıcı çalışmalara yer vermek faydacı bir tutum olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle bilinçli farkındalık temelli uygulamaların ve psikolojik danışma müdahalelerinin artırılması gerekmektedir. Ayrıca bilinçli farkındalık eğilimini sağlayan eğitsel faaliyetlerin de eğitim ortamlarına taşınması ve ebeveynlerin çocuklarını yetiştirirken bu tutumu kazandırması önem arz etmektedir.

RELATIONSHIPS BETWEEN LIFE SATISFACTION AND MINDFULNESS: A STUDY WITH ADULTS

This study aims to determine the curvilinear and linear relationships between life satisfaction and mindfulness in adult individuals. The sample consisted of 376 (Female: 194, Male: 182) adult participants living in Central Anatolia. In the analysis, it was found that marital status significantly differentiated life satisfaction scores. On the other hand, gender, place, level of education, and perceived parental attitudes did not significantly differentiate life satisfaction scores. While there was a significant relationship between the mindfulness of single participants and life satisfaction, there was no significant relationship between married participants. In the analysis of the data, only the scores of the single participants were included in the regression analysis since there was no significant relationship between the mindfulness of married individuals and life satisfaction. In the regression analysis, a positive linear relationship was found between life satisfaction and mindfulness of the participants. On the other hand, there was no curvilinear relationship. To increase the life satisfaction of individuals, to provide preventive and protective mental health services in the activities to provide mindfulness-raising activities are seen as a pragmatic attitude. Therefore, mindfulness-based practices and psychological counseling interventions should be increased. It is important to conduct educational activities that develop mindfulness in educational environments. In addition, it is important that parents adopt this attitude when raising their children.

___

  • Akandere M., Acar M. ve Baştuğ G. (2009). Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (22).
  • Akgün, C. (2015). Lise öğretmenlerinin psikolojik sermaye düzeyleri ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.
  • Akın, Ü. ve Akın, A. (2015). Mediating role of coping competence on the relationship between mindfulness and flourishing. Suma Psıcológıca, 22(1), 37-43. https://doi.org/10.1016/j.sumpsi.2015.05.005
  • Alibekiroğlu, P. B., Akbaş, T., Ateş, F. B., ve Kırdök, O. (2018). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide öz anlayışın aracı etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 1-17.
  • Atalay, Z. (2018). Mindfulness: şimdi ve burada, Psikonet Yayınları, İstanbul.
  • Atalay, Z., Aydın, U., Bulgan, G., Taylan, R. D., ve Özgülük, S. B. (2017). Bilinçli Farkındalık Temelli Öz-Yeterlik Ölçeği-Yenilenmiş (BFÖÖ-Y): Türkiye Uyarlama Çalışması, İlköğretim Online, 16(4), 1803-1815. https://doi: 10.17051/ilkonline.2017.342994
  • Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., & Devins, G. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 230-241. https://doi:10.1093/clipsy/bph077
  • Bradley, R. H., & Corwyn, R. F. (2004). Life Satisfaction Among European American, African American, Chinese American, Mexican American, And Dominican American Adolescents. International Journal Of Behavioral Development. 28(5), 385-400. https://doi: 10.1080/01650250444000072
  • Brown, K. W., Ryan, R. M., & Creswell, J. D. (2007). Mindfulness: Theoretical foundations and evidence for its salutary effects. Psychological Inquiry, 18(4), 211-237. https://doi.org/10.1080/10478400701598298
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2010) Sosyal bilimler için istatistik (6. baskı). Ankara: Pegem A Yayınevi.
  • Calvetea, E., Gámez-Guadix, M., & Cortazar, N. (2017). Mindfulness facets and problematic Internet use: A six-month longitudinal study. Addictive Behaviors, (72), 57-63. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2017.03.018
  • Coffey, K. A., & Hartman, M. (2008). Mechanisms of action in the inverse relationship between mindfulness and psychological distress. Complementary Health Practice Review, 13(2), 79-91. https://doi.org/10.1177/1533210108316307
  • Colle, K. F. F., Vincent, A., Cha, S. S., Loehrer, L. L., Bauer, B. A., & Wahner-Roedler, D. L. (2010). Measurement of quality of life and participant experience with the mindfulness-based stress reduction program. Complementary Therapies in Clinical Practice, 16(1), 36-40. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2009.06.008
  • Çakar, F.S. ve Karataş, Z. (2017). adolescents’ self-esteem, school anger and life satisfaction as predictors of their school attachment. Education and Science. 42(189), 121-136. https://doı: 10.15390/EB.2017.6573
  • Çekiç, A., Kaya, İ., ve Buğa, A. (2019) Anne Babaların Akılcı Olmayan İnançları ile Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 567-575. doı: 10.24106/kefdergi.2594
  • Çetinkaya, H. (2004). Beden imgesi, beden organlarından memnuniyet, benlik saygısı, yaşam doyumu ve sosyal karşılaştırma düzeyinin demografik değişkenlere göre farklılaşması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Çevik, N.K ve Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de yaşam doyumu ve iş doyumu arasındaki ilişkinin iki değişkenli sıralı probit model analizi, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 126-145.
  • Çiftçi-Arıdağ, N ve Ünsal-Seydooğulları, S. (2018). Lise öğrencilerinin yaşam doyumu ve yılmazlık düzeylerinin anne-baba tutumlarıyla ilişkisi açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (Erken Görünüm). doi: 10.16986/HUJE.2018038527
  • Dağlı A., ve Baysal N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe‟ ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1263. doi:10.17755/esosder.75955
  • Demir, R., ve Murat, M. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 347-378. doi: 10.26466/opus.347656
  • Demir, V., ve Ilgaz, H . (2019). Anksiyete Bozukluklarında Psikososyal Bir Müdahale: Bilinçli Farkındalık Temelli Terapiler. Üsküdar Üniversitesi Klinik Hipnoz ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 1 (1), 1-3. Erişim adresi: http://dergipark.org.tr/ukhtd/issue/42571/468868
  • Demir, V. (2015). Bilinçli farkındalık temelli kognitif terapi programının bireylerin depresif belirti düzeyleri üzerine etkisi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 15-26. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/409007
  • Deniz M., E., ve Sümer A S. (2010). Farklı özanlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim. 2010; 35(158). Erişim adresi: http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/viewFile/350/225
  • Dönmez, Ş. (2018). Çevrimiçi oyun bağımlılığının bilinçli farkındalık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt A.Ġ, Bostancı M, Atak B.M, Kısaoğlu S, Parasız S, Kaygısız H, Çınarlık A., ve Karasu E. (2011). Tıp fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve özbakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, 4(3), 144-151. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/422456
  • Germer, C. K. (2005). Teaching mindfulness in therapy. Mindfulness and psychotherapy. 1(2), 113-129.
  • Giusta, d., M., Jewell, S. L., & Kambhampati, U. S. (2011). Gender and life satisfaction in the UK. Feminist Economics, 17(3), 1-34. https://doi.org/10.1080/13545701.2011.582028
  • Greeson, J. M., Webber, D. M., Smoski, M. J., Brantley, J. G., Ekblad, A. G., Suarez, E. C., & Wolever, R. Q. (2011). Changes in spirituality partly explain health-related quality of life outcomes after mindfulness-based stress reduction. Journal of Behavioral Medicine, 34(6), 508-518. https://doi 10.1007/s10865-011-9332-x
  • Gülaçtı, F., ve Çiftci, Z. (2018). Öğrencilerin yaşam doyumu, memnuniyet ve merhamet düzeylerinin incelenmesi. Pegem Atıf İndeksi, 499-506. Erişim adresi: http://www.pegemindeks.net/index.php/Pati/article/viewFile/3394/2724
  • Heo, J., Stebbins, R. A., Kim, J. & Lee, I. (2013). Serious leisure, life satisfaction, and health of older adults. Leisure Sciences, 35, 16-32. https://doi.org/10.1080/01490400.2013.739871
  • Ilies, R., Yao, J., Curseu, P. L., & Liang, A. X. (2019). Educated and Happy: A Four‐Year Study Explaining the Links Between Education, Job Fit, and Life Satisfaction. Applied Psychology, 68(1), 150-176. https://doi: 10.1111/apps.12158
  • Huck, S.W. (2008). Reading Statistics and Research, 5th Edition. Pearson Educational Inc., Allyn and Bacon: Boston - New York.
  • Jazaieri, H., Goldin, P. R., Werner, K., Ziv, M., & Gross, J. J. (2012). A randomized trial of MBSR versus aerobic exercise for social anxiety disorder. Journal of Clinical Psychology, 68(7), 715-731. https://doi: 10.1002/jclp.21863
  • Kabat‐Zinn, J. (2003). Mindfulness‐based interventions in context: past, present, and future. Clinical psychology: Science and practice, 10(2), 144-156. https://doi.org/10.1093/clipsy.bpg016
  • Kaya, E. Ö., ve Pekel, A. (2019). The relationship between life satisfaction and alienation level of disabled athletes (Kayseri Case). Pedagogics, Psychology, Medical-Biological Problems Of Physical Training And Sports, 23(1), 36-42. https:// doi:10.15561/18189172.2019.0106
  • Kong, F., Wang, X. & Zhao, J. (2014). Dispositional mindfulness and life satisfaction: The role of core self-evaluations. Personality and Individual Differences, 56,165-169. https://doi.org/10.1016/j.paid.2013.09.002
  • Kongarchapatara, B., Moschis, G. P., & Sim Ong, F. (2014). Understanding the relationships between age, gender, and life satisfaction: the mediating role of stress and religiosity. Journal of Beliefs & Values, 35(3), 340-358. https://doi.org/10.1080/13617672.2014.980120
  • Koruk, E. (2019). Esansiyel hipertansiyonlu hastaların tedaviye uyumu ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Aydın.
  • Levin, K.A., Torsheim, T., Volleberg, W., Richter, M., Davies, C.A., Schnohr, C.W., Due, P. & Currie C. (2011). national income and income inequality, family affluence and life satisfaction among 13-year old boys and girls: A multilevel study in 35 countries. Social Indicators Research. 104, 179–194. doi: 10.1007/s11205-010-9747-8.
  • Neff, K. D. (2003). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250. https://doi.org/10.1080/15298860309027
  • Neff, K. D, & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and identity. 9(3), 225-240. https://doi.org/10.1080/15298860902979307
  • Özdoğan, H. (2018). Yetişkinlerin bilinçli farkındalık düzeylerinin iyimserlik ve yaşam doyumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Özen, Y. (2017). Farkında mıyız? (bilişsel farkındalık ile psikolojik iyi oluşun içrelleşmesi). Kesit Akademi Dergisi, 3(7), 167-189.
  • Özgür, G., Gümüş, A. B., ve Durdu, B. (2010). Evde ve yurtta kalan üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1(1), 25-32. Erişim adresi: https://www.journalagent.com/phd/pdfs/PHD_1_1_25_32.pdf
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., ve Deniz, M. E. Bilinçli farkındalık ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 2011; 36(160). Erişim adresi: file:///C:/Users/admin/Downloads/697-10057-2-PB.pdf
  • Pavot, W., & Diener, E. (2008). The satisfaction with life scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 3(2), 137–152. https://doi.org/10.1080/17439760701756946
  • Slonim, J., Kienhuis, M., Benedetto, M. D., & Reece, J. (2015). The Relationships Among Self-Care, Dispositional Mindfulness, and Psychological Distress in Medical Students. Medical Education Online, 20 (1). https://doi.org/10.3402/meo.v20.27924
  • Softa H. Karaahmetoğlu G. Erdoğan O. ve Yavuz S. (2015). Yaşlılarda Yaşam Doyumunu Etkileyen Bazı Faktörlerin İncelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 12-21. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/203242
  • Suldo, S. M.; Riley, K. N. & Shaffer, E. J. (2016). Academic correlates of children and adolescents’ life satisfaction. School Psychology International, 27 (5), 567-582. doi: http://dx.doi.org/10.1177/0143034306073411
  • Thomas, C. (2011). A review of the relationships between mindfulness, stress, coping styles and substance use among university students (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Edith Cowan University, Australia.
  • Turgut, İ. (2016). Çocuk sahibi olan ve olmayan evli kadınların ayrılma anksiyetesi ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tuzgöl Dost, M. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (22): 132-143. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/114706
  • Uchino, B. N., Bowen, K., Kent De Gray, R. G., Smith, T. W., Baucom, B. R., Light, K. A., & Ray, S. (2016). Loving-kindness meditation improves relationship negativity and psychological well-being: A pilot study. Psychology, 7, 6–11. 10.4236/psych.2016.71002
  • Ümmet, D. (2017). Genel psikolojik sağlık ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide evlilik uyumunun aracı rolü. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6 (1), 159-175. Erişim adresi: http://www.itobiad.com/download/article-file/317089
  • Williams, M. & Penman, D. (2015). Farkındalık: Çılgın bir dünyada huzur bulmak için pratik bir rehber. İstanbul: Pegasus.
  • Yanar-Güngör, Z., (2019). Evli bireylerde yaşam doyumunun yordayıcısı olarak evlilik doyumu ve bağlanma boyutları. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
  • Yetim, Ü. (2001). Toplumdan bireye mutluluk resimleri, (1. Basım), İstanbul: Bağlam Yayınları
  • Yıkılmaz, M. ve Güdül, M. D. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu, yaşamda anlam ve bilinçli farkındalık arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi, (16) 2: 297-315. http://dx.doi.org/10.12984/eed.09530
  • Yıldırım, H. ve Işık, K. (2017). Çalışmayan evli kadınların sosyal destek düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. Konuralp Tıp Dergisi, 9(2), 124-128. http://doi: 10.18521/ktd.292788
Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MOBİL ÖĞRENME İLE DESTEKLENEN ÖĞRENME ORTAMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Timur KOPARAN, Gül KALELİ YILMAZ

Tasarım Temelli FeTeMM Etkinliklerinin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerine ve FeTeMM Öğretimi Yönelimlerine Etkisinin İncelenmesi1

Merve ÖZKIZILCIK, Ümran BETÜL CEBESOY

İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Yazılı Matematiksel İletişim Becerilerinin İncelenmesi

Yasemin KIYMAZ, Büşra KARTAL, Zekiye MORKOYUNLU

Yaşam Doyumuyla Bilinçli Farkındalık Arasındaki İlişki: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma

İzzet PARMAKSIZ

İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SINIF İÇİ ETKİNLİK DÜZEYLERİ İLE DUYGUSAL ZEKÂ PUANLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Gönül ONUR SEZER, Gözde İYİSON

Zihinsel Yetersizlik Gösteren Öğrencilerin Eğitiminde Bilgisayar Kullanımı İle İlgili Öğretmen Görüşleri

Kadriye YILDIZ, Ahmet YIKMIŞ

Bilinçli Farkındalık ve Dikkat Eğitiminin Öğrencilerin Dikkat Gelişimlerine Etkisi

Cemal BIYIKLI, Pınar Rahşan IŞIK, Deniz DOĞAN

Matematik Öğretmen Adaylarının Görsel Matematik Okuryazarlık Algılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Aziz İLHAN, Recep ASLANER

Çocukların Oyunlarındaki Akran Etkileşimleri Ve Ortaya Çıkan Sorunlarda Öğretmen Müdahalelerinin İncelenmesi

Fulya EZMECİ, Esra AKGÜL, Berrin AKMAN

Maarif Salnamelerine Göre Menteşe Sancağında Eğitim-Öğretim (1898-1904)

Ahmet VURGUN