Hayatı Algılamada Değerleri Uygulama Yöntemi: Tasavvuf

İnsanın hayatı boyunca gerçekleştirdiği manevi arayışları ve varlığı anlama gayretlerini, “anlam arayışları” şeklinde ifade etmek mümkündür. Aynı zamanda insan, hayatına yön verecek değerlerin ve ilkelerin arayışı içinde olan bir varlıktır.Değerler veya temel ahlak ilkeleri, insanın hayatta karşılaştığı çeşitli düzey ve boyuttaki problemleri çözmede ve hayatını yönlendirmede önemli bir etkiye sahiptir. İslam tarihi boyunca ortaya çıkan pek çok görüş, düşünce, anlayış veya ekol gibi oluşumlar, insanın hayatı algılamasında ve yaşamasında birbirinden güzel ve tamamlayıcı değerler, ilkeler ve ahlaki anlayışlar ortaya koymuştur. Tasavvuf anlayışı, güzel ahlakı yaşamayı ve bu yaşantıyı hayata yansıtarak sürdürmeyi temel ilke edinmiştir. Bu çalışmada, hayatı algılamada değerlerin önemi ile bu değerleri uygulama disiplini olarak doğup gelişen ve nihayet onları ideal bir hayat anlayışı haline getiren tasavvuf düşüncesinin çeşitli uygulamalarını ele almaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Tasavvuf, Değerler, Hayat, Algı, Yöntem, Uygulama

Application of Values in Perceiving the Life: Sufism

It is possible to name a person’s spiritual search for an understanding of life and existence, as ‘’search of a meaning.’’ Person is also an entity who is in search of values and principles that leads one’s life. Values or basic moral principles have a great effect on solving problems and choosing pathways in a person’s life. Many entities throughout Islamic history, such as ideas, thoughts, understandings or cults, have led to assembling of values, principles and moral understandings, each one more beautiful than the other. Sufism thought acclaims applying the moral values to the life as a basis principle. This study aims to approach the Sufism, which embraces the importance of values in understanding life and the disciplinary practices that are born and grown in these values and eventually adopting these values as its worldview.

Keywords:

Life, Perception, Values, Practice, Method, Sufism,

PDF

___

Akıncı, Adem. “Hayata Anlam Vermede Dinî Değerlerin ve Din Öğretiminin Rolü”. DEM Dergi, 9/3 (2005). Avcı, Ülkü Pınar. “Tasavvuf ve İnsan Eğitimi”. Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 27, (Güz (2003). Aydın, Hüseyin. Muhasibî’de Tasavvuf Felsefesi. Ankara: Pars Matbaacılık, 1976. Aydın, Mehmet. "Manevi Değerler, Ahlak ve Bilim", Felsefe Dünyası, 6, (1992). Aydın, Muhammed Şevki. “Değerler ve Din Eğitimi”. Diyanet Aylık Dergi, (Ağustos 2010). Bolat, Ali. “Değerler Eğitiminde Tasavvuf”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40, (2016). Bozkurt, Veysel. Değişen Dünyada Sosyoloji: Temeller, Kavramlar, Kurumlar. Bursa: Ekin Yayınları, 2008. Cebecioğlu, Ethem. “Prof. Nicholson’ın Kronolojik Esaslı Tasavvuf Tarifleri”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXIX (1987). Cengiz, Muammer. “İnsani Değerler Konusunda Bir İmkân Alanı Olarak Tasavvuf”. Uluslararası İnsani Değerlerin Yeniden İnşası Sempozyumu (Erzurum, 19-21 Haziran 2014). Çağrıcı, Mustafa. “Fazîlet”. Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA). İstanbul: 1995. Çandır, Muzaffer. “Ahmet Yesevî’nin Şiirlerinin Değerler Eğitimi Bakımından İncelenmesi”. VI. Uluslararası Şeyh Şa’ban-ı Velî Sempozyumu (Yesevîlik) (Kastamonu 23-25 Kasım 2018). Demirli, Ekrem. “Tasavvufun Değer Aktarma Yolu: Dil ile Eğitmek, Meslek ile Olgunlaştırmak”. Din ve Hayat, 1, (2009). Duran, Hamiye. “Değerlerin Kazanılmasında Dinî ve Tasavvufî Eserlerin Rolü”. I. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatları Öğretimi Sempozyumu Bildirileri, (Ankara 21-24 Ekim 2010). Ekşi, Halil – Katılmış, Ahmet. Karakter Eğitimi El Kitabı. İstanbul: Nobel Yayınları, 2011. Eraydın, Selçuk. Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1994. Erginli, Zafer. Metinlerle Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kalem Yayınları, 2006. Ergül, Adem. Kur’an ve Sünnet’te Kalbî Hayat. İstanbul: Altınoluk Yayınları, 2000. Feridüddin Attâr. Tezkiretü’l-Evliyâ. Trc. Süleyman Uludağ. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2007. Gözütok, Şakir. Sûfî Pedagojisi Tasavvufta Şahsiyet Eğitimi. İstanbul: Nesil Yayınları, 1996. Gül, Halim. Mesnevî’de Tasavvufî Tefsir. İstanbul: İnsan Yayınları, 2014. Gürbüz, Ahmet. Tasavvuf Felsefesinde Temel Vurgular: Harabede Define. İstanbul: İnsan Yayınları, 2003. Karacoşkun, M. Doğan. “İbnü’l-Arabî’de İnsan Psikolojisine Yaklaşımlar ve Kişilik Çözümlemeleri”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, VII/2 (2007). Kaymakcan, Recep – Meydan, Hasan. Ahlak Değerler ve Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları, 2014. Kılıç, Recep. Ayet ve Hadislerin Işığında İnsan ve Ahlak. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1999. Kızıler, Hamdi – Canikli, İlyas. Değerler Eğitimi. Karabük: Deneme Yayınları, 2018. Kızıler, Hamdi. Tasavvufta Karakter Eğitimi. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2017. Kuşeyrî, Ebu’l-Kasım Abdülkerim b. Hevâzin. er-Risâletü’l-Kuşeyriyye fî ilmi’t-tasavvuf. Beyrut: Dâru’l-Ceyl, 1990. Kuşeyrî, Ebu’l-Kasım Abdülkerim b. Hevâzin. Kuşeyrî Risâlesi. Trc. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 1999. Kutluer, İlhan. Yitirilmiş Hikmeti Ararken. İstanbul: İz Yayıncılık, 2011. Serrâc et-Tûsî, el-Lüma’, (Mısır: Dâru’l-Kütübi’l-Hadîs, 1960), 45. Şenel, Aysın. “Eğitimin Temel Kavramları”. Eğitim Bilimine Giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2008. Türk Dil Kurumu. “Güncel Türkçe Sözlük”, erişim: 28 Eylül 2019, www.tdk.gov.tr. Yayla, Ahmet. “Kant’ın Ahlak Eğitimi Anlayışı”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38/1, (2005). Yılmaz, Hasan Kamil. Ana Hatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1994.