GÜVENLİK VE EKONOMİK BOYUTUYLA NÜKLEER ENERJİ TARTIŞMALARI: AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ ÖRNEĞİ

Günümüzde nükleer enerji; kullanım alanının genişliği, ucuz ve garanti oluşu, birçok enerji kaynağından daha çok kapasitede enerji sağlayabilmesi açısından önemlidir. Özellikle küreselleşme sürecinde artan rekabet koşulları enerjiye ulaşmanın çok daha ucuz ve kolay yollarının aranmasını ekonomik açıdan kaçınılmaz hale getirmiştir. Başta Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere birçok ülke elektrik ve ısı ihtiyacının önemli bir kısmını bu enerjiden karşılamaktadır. Fakat 1986 yılında meydana gelen Çernobil gibi derin izler bırakan ciddi nükleer reaktör kazalarının meydana gelmesi, diğer doğal felaketlerle tetiklenen Japonya’daki Fukuşima nükleer santralindeki patlama gibi olayların ortaya çıkması, nükleer enerji konusunda acilen tedbirler alınması gerektiğini ortaya koymuştur. Böylelikle nükleer enerjinin güvenlik boyutu ortaya çıkmış, başta Avrupa Birliği olmak üzere birçok örgüt ve hükümet, kaza risklerinin en aza indirilebilmesi için seferber olmuşlardır. Nükleer enerji tartışmaları çok yönlü ilerlemektedir. Bu tartışmalarda uzlaşı zeminine ulaşmanın da zor olduğu görülmektedir. Nükleer enerjiyi olumlayanların savlarında, nükleerin radyasyon riskinin söylenildiği kadar yüksek olmadığı, getireceği verimliliğin diğer enerji kaynaklarına oranla fazla olduğu ve çevreye yaydığı atık miktarının düşüklüğü yer almaktadır. Olumsuzlayan kesim ise başta radyasyona bağlı olarak insan sağlığının risk altında olacağını, çevresel problemlerin yaygın olarak görüleceğini ve ekonomik getirilerin umulanın altında olacağını iddia etmişlerdir. Türkiye’de son zamanlarda kurulması gündemde olan Akkuyu Nükleer Santrali de güvenlik tartışmalarının odağında yer almaktadır. Bu çalışmadaki amaç, nükleer enerjiyi güvenlik boyutuyla analiz edip bu enerji türü üzerindeki karşıt tartışmalara yer vermek, bu tartışmaların ışığında Akkuyu Nükleer Santrali’nin kurulmasının getirebileceği muhtemel güvenlik risklerini ele almaktır.

GÜVENLİK VE EKONOMİK BOYUTUYLA NÜKLEER ENERJİ TAR-TIŞMALARI: AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ ÖRNEĞİ

Due to its extensity of usage area, low price and guarantee feature, nuclear energy has a very important role in today’s world. Especially, increasing competition in the globalization process requires looking for easier and cheaper ways in terms of achieving energy.  Many countries including France and the USA meet their electricity and thermal requirement from nuclear energy.  However, in the last 50 years, there have been serious nuclear accidents like Chernobyl and  nuclear power plant explosion which triggered by other natural disasters in Fukushima, so quick precautions have been taken to prevent danger. So that, the security dimension of energy could have aroused. Following that, many institutions and governments like EU worked on decreasing the risks of accidents and on using the nuclear energy for just peaceful aims. Nuclear energy debates are progressing ambidextrously. In these discussions, it seems to be difficult to reach consensus. People affirming the process tells that as a result of nuclear energy, risk are not so high, economic prosperity is inevitable and dependency to abroad will be lower. On the other hand, the people negating the process defend that humanity health is at risk over radiation, there will be environmental problems and low economic benefits will be available. Recently, Akkuyu nuclear power plant which has been considered to be established takes places in the focus of security debates in Turkey. The purpose of this study is to analyse nuclear energy with its security dimension by showing opposite debates on this type of energy and discuss possible risks of establishment of Akkuyu Nuclear Plant

___

GÜNER, S.Gümüşel. (2014), “Nükleer İyi mi Kötü mü?”, Al Jazeera Türk Dergi, http://dergi.aljazeera.com.tr/2014/07/01/nukleer-iyi-mi-kotu-mu/

BOBAT, Alaeddin. (2006), “Akkuyu Nükleer Santralı Üzerine Bir Anket ve Dü- şündürdükleri”, Türkiye 10. Enerji Kongresi.

BAĞ, F. Serkan. (2003), “Nükleer Ölümün Adı Çernobil”, TUID, http://tuid.org.ua/nuekleer-oeluemuen-adi-cernobl.

BERKES, Niyazi, Mine Kışlalıoğlu. (1991), Çevre ve Ekoloji, 4.Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.

CHERNOBLY FORUM 2003-2005. (2006), “Chernobyl’s Legacy: Health, Envi- ronmental and Socio-economic Impacts And Recommendations to the Governments of Belarus, the Russian Federation and Ukraine”, Second Revised Revision, s.7

CLIMATE SKEPTİCS. (2013), “Nuclear Power in Europe”, http://www.climates ceptics.org/ines-level/table.

COHEN, Lawrence B. (1996), Çok Geç Olmadan, (Çev: Miyase Göktepeli), Anka- ra: Tubitak.

EURACTIVE. (2014), “Avrupa'nın yaşlanan nükleer santrallerini ayakta tutma- nın maliyeti artıyor”, http://www.euractiv.com.tr/enerji/article/ avrupa- nin-yaslanan-nukleer-santrallerini-ayakta-tutmanin-maliyeti-artiyor- 030122

EUROSTAT. (2015), “Renewable Energy in the EU” Report, Eurostat Press Offi- ce, Luxembourg.

GÜNEL, Semin G. (2014), “Nükleer: İyi mi Kötü mü?”, AlJazeera Türk, http://dergi.aljazeera.com.tr/2014/07/01/nukleer-iyi-mi-kotu-mu/

IAEA. (2013), “NuclearPowerReactorsin the World”, No:2, VIENNA, s.12. IAEA. (2015), “Reactor Status Report”, http://www.iaea.org/PRIS/WorldStatistics/UnderConstructionReactorsBy Country.aspx.

KAYA, Murat. (2007), “Türkiye’de Nükleer Santral Kurulumu”, Teknik Bilimler Dergisi. Cilt:1 Sayı:7, s.10.

KUMBAROĞLU, Gürkan. (2011), “Türkiye Açısından Nükleer Enerji Ekonomi- si”, EDAM Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi, İstanbul, ss.84-90.

KÜNAR, Arif. (2012), “Akkuyu Nükleer Santraline Neden Hayır”, Energytürk, ss.70-71

MENTEŞ, İsmail. ( 2009), “Yenilenebilir Enerji Kaynakları”, Kastamonu- Çankı- rı Yerel Enerji Formu, Kastamonu, s.57.

(Erişim:2015), NÜKLEERSİZ. “Nükleerin Yüksek Maaliyeti”,

http://nukleersiz.org/category/neden

n%C3%BCkleersiz/n%C3%BCkleerin-y%C3%BCksek-maliyeti

ÖZDEMİR, Nevin, E. Omca Çobanoğlu.(2008), “Türkiye’de Nükleer Santralle- rin Kurulması ve Nükleer Enerji Kullanımı Konusundaki Öğretmen Adaylarının Tutumu”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sa- yı:34, ss.218-232.

ÖZTÜRK, Hasan, Ömer Faruk Türk. (2013), “Nükleer Enerji ve Nükleer Silah- lanma: Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney ile Söyleşi”, BİLGESAM, ss.6-7

ÖZEMRE, A.Yüksel. (2004), “ABD Her 10 Yılda Bir Savaş Çıkarmak Zorunda” 21. Yüzyıl ve İslâm'ın İmkânları (Konuşmalar) içinde, Yusuf Kaplan, Um- ran Yayınları, İstanbul, ss.317-330.

PAMİR, A. Necdet. (2003), “Dünyada ve Türkiye’de Enerji: Türkiye’nin Enerji Kaynakları ve Enerji Politikaları”, Metalurji Dergisi, Sayı:134, s.23.

PAMİR, A. Necdet. (2013), “Balık Tuttuk Yiyen Ölür”, EnerjiEnergy, http://www.enerjienergy.com/artikel.php?artikel_id=420 POLATLI, Ahmet. (2002), “Nükleer Enerji”, EnerjiRehberi.com,

http://enerjirehberi.com/makaleler/

SAYGIN, Hasan. (2004), “Sürdürülebilir Gelişme Gündeminde Nükleer Enerji- nin Sorunları”, Elektrik Mühendisliği Odası Dergisi, Cilt: 42, Sayı:423, s.35.

T (2012), “Geliyorum diyen felaket: Akkuyu'ya nükleer santral”, http://t24.com.tr/haber/geliyorum-diyen-felaket-akkuyuya-nukleer- santral,205758.

TC ENERJİ VE TABİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI: NÜKLEER ENERJİ PROJE UYGULAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (2014), “Nükleer Santraller ve Ül- kemizde Kurulacak Nükleer Santrale İlişkin Bilgiler”, Yayın No:1, s.10

TEMURÇİN, Kadir, Alpaslan Aliağaoğlu. (2003), “Nükleer Enerji Tartışmaları Işığında Türkiye’de Nükleer Enerji Gerçeği”, Coğrafi Bilimler Dergisi. Cilt:1, Sayı:2, s.33

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. (2013), Nükleer Enerji Raporu, 1.Baskı, Ankara.

TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI. (2011), “Bir Kez Daha Uyarıyoruz Akkuyu http://www.jmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=4588 Kuyusu Olmasın ”,

TONUS, Özgür. (2004), “Genisleyen AB’nin Enerji Politikaları ve Türkiye”, Müzakere Sürecinde Türkiye - AB İliskileri Uluslararası Sempozyumu, Gazi Üniversitesi, Ankara.

TÖREN, Deniz. ( 2012), “Türkiye’de ve Dünyada Alternatif Enerji Kaynakları ve Bu Kaynaklara Yönelik Yeni Enerji Politikaları”, TUIC AKADEMI, http://www.tuicakademi.org/index.php/kategoriler/diger/3516- turkiyede-ve-dunyada-alternatif-enerji-kaynaklari-ve-bu-kaynaklara- yonelik-yeni-enerji-politikalari

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU. (2014), “Nükleer ve Radyolojik Kaza- lar”, http://www.taek.gov.tr/acil-durumlar/kaza-ve-tehlike-durumu/369- nukleer-ve-radyolojik-kazalar.html

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU. (2013),“Nükleer Santrallerin Yatırım Süresi ve Maliyeti Ne Kadardır?”, http://www.taek.gov.tr/nukleer-enerji- ve-nukleer-reaktorler/651-nukleer-santrallerin-yatirim-suresi-ve-maliyeti- ne-kadardir.html

UNITED NATIONS. (2002), “The Human Consequences of the Chernobyl Nuc- lear Accident”, A Report Commissioned by UNDP and UNICEF with the support of UN-OCHA and WHO, s.32.

WORLD NUCLEAR ASSOCIATION. (2014), “Nuclear Power in France”, http://www.world-nuclear.org/info/Country-Profiles/Countries-A- F/France/

WORLD NUCLEAR ASSOCIATION. (2014), “Nuclear Power in the EU”,

http://www.world-nuclear.org/info/Country-Profiles/Others/European-Union/

WORLD NUCLEAR ASSOCIATION. (2014), “Nuclear Share Figures 2003- 2014”, generation-by-country/

WORLD NUCLEAR ASSOCIATION. (2014). “Nuclear Share Figures”, http://www.world-nuclear.org/info/Facts-and-Figures/Nuclear- generation-by-country/

YARMAN, Tolga. (2011), “Akkuyu’ya Bugün Nükleer Santral Kurmak Büyük Vebaldir”, Eğitişim Dergisi, Sayı:31, http://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/ 71-31/609-akkuyuya-nukleer-santral-kurmak-buyuk-vebaldir.html YÜKSEL, Mete. (2010), “Nükleer Enerji ve Türkiye”, TASAM, http://www.tasam.org/tr-TR/Icerik/1261/nukleer_enerji_ve_turkiye

ZABUNOĞLU, Okan. (2007), “Yüksek Aktiviteli Nükleer Atıklar”, Nükleer Teknoloji Bilgi Platformu, http://www.nukte.org/node/123.