KOBİ’lerde İç Denetim Uygulamaları Ve Balıkesir’de Bir Araştırma
Öz
Günümüzde yaşanan
gelişmeler dolayısı ile ticaret sınırları ortadan kalkmış, işletmeler küresel
bazda faaliyetlerini sürdürmeye başlamışlardır. Bu doğrultuda ticaret ile
paralel olarak rekabette uluslararası boyutlara ulaşmıştır. Daha çok yerel
bazda faaliyet gösteren KOBİ’ler de gelişmelere ayak uydurarak küreselleşme
yoluna ve rekabet etme gücünü sağlayacak yapılanmaya gitmek zorundadırlar.
Yapısal özellikleri itibariyle, hızlı karar alabilmeleri ve yeniliklere çabuk
adapte olabilmeleri, düşük üretim ve yönetim giderleriyle ucuz bir üretim
gerçekleştirmeleri KOBİ’lere avantaj sağlamakta ve rekabet edebilme imkanı
vermektedir. KOBİ’ler ülkemiz işletmelerinin 99,8’ini ve istihdamın 73,5’ini
oluştururlar ve ekonomimizde önemli bir yere sahiptirler.Ekonomideki önemi büyük
olan KOBİ’lerin finansman, yönetim, denetim alanı gibi unsurlarında meydana
gelen aksaklıklar, işletmelerin faaliyetinde kısıtlamaya sebep olmakta ve
rekabet etme güçleri üzerinde olumsuz bir etki yaratmaktadır. Özellikle
bağımsız denetim sonucunda aldıkları derecelendirme notu düştükçe, işletmeler
kolay kredi sağlayamamakta, alacakları kredilerdeki risk ağırlığı artarak,
işletmeye olan maliyetleri yükselmektedir. Bu noktada denetim daha önemli hale
gelmekte ve işletmeler günümüzde denetim faaliyetini yalnızca denetim
işletmeleri inisiyatifine bırakmayarak, iç denetim uygulamalarına ağırlık
vermektedirler. İşletmeler, gelecekte karşılaşabilecekleri riskleri tespit etme
ve en az zararla kurtulmayı sağlayacak politikalara sahip olarak yani, iç
denetim sistemini benimseyerek risklerin en kazançlı şekilde yönetilmesini
sağlayabilmektedirler.
Bu çalışma, Balıkesir Organize Sanayisi’ne kayıtlı
KOBİ’lerin iç denetim uygulamalarına ne derece önem verdiği ölçülmeye
çalışılmıştır. Araştırmada anket yöntemi kullanılmış ve anket sonuçları “hipotez
testleri” ile analiz edilmiştir.
___
- Abbott, L.J., Parker, S. & Peters, G.F. (2010), Serving Two Masters: The Association Between
Audit Committee Internal Audit Oversight And Internal Audit Activities. Accounting
Horizons, 24(1), 1-24.
- Acar, A. (2014).İzmir İli KOBİ’lerinde Kalite Yönetim Sistem ve Tekniklerinin Kullanım
Etkinliğinin Analizi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül
Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Açıkgöz, A. F. (2006). KOBİ’lerde Fon Yönetimi ve E-Finans. (Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi). Trakya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- A.D. Chambers, (Ed.) (1996). Internal Auditing. U.S.A: Dartmouth Publishing Company.
- Alagöz, A. (2008). İşletmelerde İç Kontrol Sisteminin Önemi ve Denetim Komiteleri İle İç Denetim
Birimi İlişkisinin Hata ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü.
http://www.alialagoz.com.tr/doc-dr-alialagoz-makaleleri/isletmelerde_ic_kontrol.pdf
- Alkafaji, Y., Majdalawieh, M. (2012). Corporate Governance and Internal Audit in the United Arab
Emirates (UAE). Internal Auditing, 27(3), 30-38.
- Aydın, A. (2010). Basel II’ye Uyum Sürecinde Kobiler’in Yükümlülükleri ve Derecelendirme
Uygulaması.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Birindelli, G., Ferretti, P. (2008). Compliance Risk In Italian Banks: The Results of A Survey.
Journal of Financial Regulation and Compliance, 16(4), 335-351.
- Cengiz, S. (2013). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Kapsamında İç Denetimin Yeri ve Önemi: Borsa
İstanbul’da Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 15(2), 403-448.
- David, G., Barnier, B. (2011). Evaluating Operations And Information Technology Risk In Banks:
Opportunities ForAuditors To Bring More Value To Institutions. The EDP Audit,
Control, Security Newsletter, 43(5) , 1-15.
Griffiths, P. (2005). Risk Based Auditing. U.S.A.: Ashgate Publishing.
- Güler, E. (2010). Sigorta İşletmelerinde İç Denetim Uygulamalarının İç Denetim Standartları İle
Birlikte Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi / İİBF, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar
Dergisi, 19, 385-402.
HTTP1:http://kobi.tobb.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=239:kob-tanmdeiti&catid=3:kobi-haberler
- IIA, (2012). International Standards For The Professional Practice Of Internal Auditing (Standards).
- İbiş, A. (2015). İşletmelerde Risk Yönetimi ve Türev Ürünlerin Kullanımı Üzerine BİST’te Bir
Uygulama.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi/Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Balıkesir.
- Kara, S. (2011). İç Denetimde Risk Yönetimi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Celal Bayar
Üniversitesi, Manisa.
- Kara, S., Sakarya, Ş. (2012). Kurumsal Risk Yönetimi Çerçevesinde Risk Odaklı İç Denetim ve
İMKB Uygulaması. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 1, 69-96.
- Kurnaz, N. (2006). Kurumsal Yönetim Ekseninde Risk Odaklı İç Denetim: Türkiye’nin 500 Büyük
Sanayi İşletmesinde Risk Odaklı İç Denetim Uygulama Analizi. (Yayımlanmamış doktora
tezi). Dumlupınar Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
- Kutlu, H. A., Demirci, S. (2007). KOBİ’lerin Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri, İstanbul
Kültür Üniversitesi, 4. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul.
- Lavida, A.F. (2007). Internal Audit Function Role in Operational Risk Management. Journal of
Financial Regulation and Compliance, 15(2), 143-155.
- Leung, P., Cooper, B.J. & Robertson, P. (2003). The Role of Internal Audit in Corporate
Governance. The Institute of Internal Auditors Research Foundation, RMIT University:
Melbourne.
- Memiş, M. Ü. (2007). Türkiye’deki İç Denetim Profilinin Belirlenmesine İlişkin Bir Araştırma.
Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 461-478.
- Odyakmaz, S. (2016). Türkiye’de KOBİ’lerin İşletme Sermayesi Gereksinimi ve Banka Kredilerine
Erişimi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi/Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
- Özbek, Z. (2008). KOBİ’ lerin Tür Ekonomisine Etkileri. Ekonomik Sorunlar Dergisi.
(http://www.mfa.gov.tr/data/Kutuphane/yayinlar/Ekonomik Sorunlar
Dergisi/sayi31/Zerrin%20ozbek.pdf
- Pickett, K.H.S. & Pickett, J. M. (2005). Auditing for Managers: The Ultimate Risk Management
Tool. U.S.A. : John Wiley&Sons Ltd.
- Reding, K.F., Sobel, P. J., Anderson, U.L., Head, M.J., Ramamoorti, S. & Salamasick, M. (2007).
Internal Auditing: Assurance&Consulting Services. U.S.A. : Institute of Internal Auditors
Research Foundation (IIARF).
- Sağlar, J., Taun, K. (2009). İşletmelerde İç Denetim Fonksiyonunun Bağımsız Dış
Denetim Maliyeti Üzerindeki Etkileri. Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 18(1), 343-358.
- Sarens, G., Beelde, D.I. (2006). The Relationship Between Internal Audit and Senior Management:
A Qualitative Analysis of Expectations and Perceptions. Internal Journal of Auditing, 10,
219-241.
- Sarens, G., De Beelde, I. (2006). The Relationship Between Internal Audit And Senior
Management: A Qualitative Analysis of Expectations and Perceptions. International
Journal of Auditing, 10(3), 219-241.
- Starbuck, S., Singer S. (2010). Climate Change And Sustainability: Five Highly Charged Risk Areas
For Internal Auditing. Internal Auditing, 25(4), 3-9.
- Sucu, M. E. (2010). KOBİ’lerde Stratejik Yönetim ve Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 25 Kasım 2016 Haber Bülteni (Rapor No. 21540). Ankara.