TÜRKİYE’DE ENFLASYON DİRENGENLİĞİNİN BAI-PERRON YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

Bu çalışma son 30 yılda para politikası rejimlerinde önemli değişimler geçiren Türkiye ’de fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen yapısal değişimleri göz önüne alarak enflasyon direngenliği incelemek ve para politikası rejimlerindeki değişikliklerin bu süreçte etkili olup olmadığını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bunun için enflasyon serisinde oluşan yapısal kırılmaların rast geldiği tarihleri tarafsız bir gözle ve bilimsel gerekçelerle saptamak amacıyla değişim tarihlerinin içsel olarak belirlenmesinin, bu tarihlerdeki iktisadi olayları tarafsız bir gözle analiz edebilmek imkanı vereceği düşünülmektedir. Yabancı literatürde “Persistency" karşılığı olarak kullanılan enflasyon direngenliği uygulamada çeşitli ekonometrik yöntemlerle tahmin edilebilmektedir. Çalışmada enflasyon serisine gelen şokların serinin ortalamasında yarattığı etkilerin kalıcı olup olmadığı, bu seriyi oluşturan oranların tarihi davranış kalıplarından çıkarılması amaçlandığı için tek değişkenli zaman serisi yöntemi kullanılmıştır.Bu amaçla, 1982-2010 yıllarına ait üçer aylık TÜFE endekslerinden hesaplanan enflasyon oranı serisinde meydana gelen yapısal değişim dönemleri ve bu süreç içerisinde enflasyon direncindeki değişmeler Bai ve Perron (1998, 2003a) tarafından önerilen çoklu yapısal değişim modeli, ardışık seçim yöntemi çerçevesinde analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarında elde edilen katsayılar topluca değerlendirildiğinde örtük enflasyon hedeflenmesine geçilen 2003 yılından itibaren, dış konjonktürün de etkisi ile enflasyon kontrol altına alınmaya başlandığı, ayrıca bu dönemde enflasyon direngenliğinde de değişme olduğu saptanmıştır. Ancak enflasyonun istenilen düzeylere indirilebilmesi ve bunda kalıcılığın sağlanabilmesi için enflasyon direngenliğindeki azalmanın bir süre daha devam etmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

INVESTIGATING INFLATION PERSISTENCE WITH BAI–PERRON METHOD IN TURKEY