Türkiye’de Sektörel Banka Kredilerinin Gelişimi: Bir Zaman Serisi Analizi

Sektörlerin kullanmış olduğu nakdi krediler, özellikle ekonomik kriz dönemlerinde sektörlerin ekonomik canlılığını yansıtan önemli göstergelerdir. Bu araştırmada, 1999 – 2010 döneminde Türkiye finans sektörü için kredi piyasasının eğilimi ve gelişimi üzerine odaklanılmaktadır. Birçok makroekonomik ve finansal sorunların nedenleri irdelenirken, son dönemlerde kredi piyasası daha önemli hale gelmiştir. Para politikası ve aktarım mekanizmasını kavramak için temel göstergelerden biri kredi piyasasıdır. Türkiye’de kredi piyasası henüz gelişme aşamasındadır. Ekonomik faaliyetlere göre nakdi kredilerin eğilimin analizinde, Granger nedensellik testi ve Johansen eşbütünleşme analizi uygulanmıştır. İnşaat ve emlak sektörünün kullandığı kredi ile reel kredi hacmi arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca, Türkiye’de bazı önemli sektörlerin kullandığı kredi ile reel kredi hacmi arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir uzun dönem ilişkisi yakalanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Kredi Piyasası, Sektörler, Granger Nedenselliği, Johansen Eşbütünleşme Analizi

Türkiye’de Sektörel Banka Kredilerinin Gelişimi: Bir Zaman Serisi Analizi

PDF

___

ALTUNBAŞ, Y., O. FAZYLOV and P. MOLYNEUX (2002), “Evidence on the Bank Lending Channel in Europe”, Journal of Banking and Finance, Vol: 26, No: 11, 2093-2110.
AREN, S. (2008), İstihdam Para ve İktisadi Politika, 13. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
BACCHETTA, P. and F. BALLABRIGA (2000), “The Impact of Monetary Policy and Banks’ Balance Sheets: Some International Evidence”, Applied Financial Economics, 10, 15-26.
BERNANKE, B. S. and A. S. BLINDER (1992), “The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission”, The American Economic Review, Vol: 82, No: 4, 901-921.
BERNANKE, B. S. and M. GERTLER (1995), “Inside the Black Box: The Credit Channel of Monetary Policy Transmission”, The Journal of Economic Perspectives, Vol: 9, No: 4, 27-48.
BREDIN, D. and G. O’REILLY (2004), “An Analysis of the Transmission Mechanism of Monetary Policy in Ireland”, Applied Economics, Vol: 36, No: 1, 49-58.
BROCKWELL, P. J. and R. A. DAVIS (2006), Time Series: Theory and Methods, Second Edition, New York: Springer.
CHAREMZA, W. W. and D. F. DEADMAN (1993), New Directions in Econometric Practice, UK: Edward Elgar Publishing.
CRYER, J. D. and K. S. CHAN (2008), Time Series Analysis: With Applications in R, Second Edition, New York: Springer.
ÇAVUŞOĞLU, A. T. (2002), “Credit Transmission Mechanism in Turkey: An Empirical Investigation”, ERC Working Papers, 02/03, 1-30.
ÇİÇEK, M. (2005), “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması: VAR (Vektör Otoregrasyonu) Yaklaşımıyla Bir Analiz”, İktisat İşletme ve Finans, Cilt: 20, Sayı: 233, 82-105.
DE BONDT, G. (2002), “Retail Bank Interest Rate Pass-Through: New Evidence at the Euro Area Level”, European Central Bank Working Paper Series, No: 136, 1-42.
DISYATAT, P. and P. VONGSINSIRIKUL (2003), “Monetary Policy and the Transmission Mechanism in Thailand”, Journal of Asian Economics, Vol: 14, No: 3, 389-418.
ERDOĞAN, S. ve S. G. BEŞBALLI (2009), “Türkiye’de Banka Kredileri Kanalının İşleyişi Üzerine Ampirik Bir Analiz”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(1), 28-41.
FERREIRA, C. (2007), “The Bank Lending Channel Transmission of Monetary Policy in the EMU: A Case Study of Portugal”, The European Journal of Finance, Vol: 13, No: 2, 181-193.
GARRETSEN, H. and J. SWANK (1998), “The Transmission of Interest Rate Changes and the Role of Bank Balance Sheets: A VAR Analysis for the Netherlands”, Journal of Macroeconomics, Vol: 20, No: 2, 325-339.
GREENWALD, B. C. and J. E. STIGLITZ (1990), “Asymmetric Information and the New Theory of the Firm: Financial Constraints and Risk Behavior”, American Economic Review, Vol: 80, No: 2, 160-165.
GUJARATI, D. N. (2006), Temel Ekonometri, Çev: Ü. Şenesen ve G. G. Şenesen, 4. Baskı, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
GÜNDÜZ, L. (2001), “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması ve Banka Kredi Kanalı”, İMKB Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 18, 13-30.
HULSEWIG, O., P. WINKER and A. WORMS (2001), “Bank Lending and the Transmission of Monetary Policy: A VECM Analysis for Germany”, International University in Germany Working Paper, No: 08, 1-29.
HOLTEMOLLER, O. (2002), “Identifying a Credit Channel of Monetary Policy Transmission and Empirical Evidence for Germany”, 1-19, http://www.eea-esem.com/papers/eea-esem/esem2002/669/Crch-ger.pdf, (27/04/2011).
KAKES, J. (2000), “Identifying the Mechanism: Is There a Bank Lending Channel of Monetary Transmission in the Netherlands?”, Applied Economics Letters, Vol: 7, No: 2, 63-67.
KAMIN, S., P. TURNER and J. V. DACK (1998), “The Transmission Mechanism of Monetary Policy in Emerging Market Economies: An Overview”, BIS Policy Papers, No: 3, 5-64.
KARACAN, A. İ. (1996), Bankacılık ve Kriz, No:1, İstanbul: Finans Dünyası Yayınları.
KASAPOĞLU, Ö. (2007), “Parasal Aktarım Mekanizmaları: Türkiye İçin Uygulama”, TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
KASHYAP, A. K. and J. C. STEIN (2000), “What Do a Million Observations on Banks Say About the Transmission of Monetary Policy?”, The American Economic Review, Vol: 90, No: 3, 407-428.
KENNEDY, P. (2006), Ekonometri Kılavuzu, Çev: M. Sarımeşeli ve Ş. Açıkgöz, 5. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
KING, R. G. (2000), “The New IS-LM Model: Language, Logic and Limits”, Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly, Vol: 86, No: 3, 45-103.
KISHAN, R. P. and T. P. OPIELA (2000), “Bank Size, Bank Capital and the Bank Lending Channel”, Journal of Money, Credit and Banking, Vol: 32, No: 1, 121-141.
KÖSE, N. ve S. TOGAY (2010), “Küresel Ekonomik Krizin Türkiye’de Reel Sektöre Yansımaları”, MPM Verimlilik Raporu, Ankara.
KUTLAR, A. (2007), Ekonometriye Giriş, 1. Baskı, Ankara: Nobel Yayınları.
LEEPER, E. M., C. A. SIMS and T. ZHA (1996), “What Does Monetary Policy Do?”, Brookings Papers on Economic Activity, 2, 1-48.
MACKINNON, J. (1991), “Critical Values for Cointegration Tests”, R. F. Engle and C. W. J. Granger (der.) Long-Run Economic Relationships: Readings in Cointegration içinde, New York: Oxford University Press.
MAUSKOPF, E., J. FUHRER and P. TINSLEY (1990), “The Transmission Channels of Monetary Policy: How Have They Changed?”, Federal Reserve Bulletin, 985-1008.
MISHKIN, F. S. (1996), “The Channels of Monetary Transmission: Lessons for Monetary Policy”, Banque de France Bulletin Digest, No: 27, 33-44.
OLINER, S. D. and G. D. RUDEBUSCH (1996), “Monetary Policy and Credit Conditions: Evidence from the Composition of External Finance: Comment”, The American Economic Review, Vol: 86, No: 1, 300-309.
ÖRNEK, İ. (2009), “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının İşleyişi”, Maliye Dergisi, Sayı: 156, 104-125.
ÖZİNCE, H. E. (2002), “Banka -Sanayi İlişkileri”, Türkiye Bankalar Birliği, http://www.tbb.org.tr, (18/01/2010).
ÖZTÜRKLER, H. ve A. H. ÇERMİKLİ (2007), “Türkiye’de Bir Parasal Aktarım Kanalı Olarak Banka Kredileri”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 44, Sayı: 514, 57-68.
RAMEY, V. A. (1993), “How Important Is the Credit Channel in the Transmission of Monetary Policy?”, NBER Working Paper, No: 4285, 1-42.
SEYREK, İ., M. DUMAN ve M. SARIKAYA (2004), “Parasal Aktarım Mekanizması ve Para Politikası Aracı: Türkiye’de Aktarım Mekanizması”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, V(1): 201-212.
SIMS, C. A. (1992), Interpreting the Macroeconomic Time Series Facts: The Effects of Monetary Policy”, European Economic Review, 36, 975-1011.
STIGLITZ, J. E. and A. WEISS (1981), “Credit Rationing in Markets with Imperfect Information”, The American Economic Review, Vol: 71, No: 3, 393-410.
ŞENGÖNÜL, A. and W. THORBECKE (2005), “The Effect of Monetary Policy on Bank Lending in Turkey”, Applied Financial Economics, Vol: 15, No: 13, 931-934.
TARI, R. (2005), Ekonometri, 3. Baskı, No: 172, İstanbul: Kocaeli Üniversitesi Yayınları.
TAYLOR, J. B. (1995), “The Monetary Transmission Mechanism: An Empirical Framework”, The Journal of Economic Perspectives, Vol: 9, No: 4, 11-26.
TELATAR, E. (2002), Fiyat İstikrarı: Ne, Nasıl, Kimin İçin?, 1. Baskı, Ankara: İmaj Yayıncılık.
TURNER, P. (2009), “Testing for Cointegration Using the Johansen Approach: Are We Using the Correct Critical Values?”, Journal of Applied Econometrics, 24: 825-831.
WALSH, C. E. (2003), Monetary Theory and Policy, Second Edition, USA: Massachusetts Institute of Technology Press.
YORGANCILAR, E. (2010), “İş Dünyası İle Bankacılık Sektörü İzmir Buluşması”, Ege Bölgesi Sanayi Odası, http://www.ebso.org.tr, (18/01/2010).