Bu çalışmada Türkiye’de Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla’daki (GSYİH) devresel hareketler ile çeşitli politika değişkenleri ve makro göstergelere ilişkin devresel hareketler arasındaki ilişkiler dinamik ortamda değerlendirilmiştir. 1987-2006 dönemini kapsayan bu çalışmada, Türkiye ekonomisi için yapılmış benzer çalışmalardan farklı olarak modelden bağımsız bir yaklaşım benimsenmiş ve değişkenlere ait zaman serileri Baxter-King bant-geçiş filtresi kullanılarak bileşenlerine ayrıştırılmıştır. İncelenen dönem 1994 ve 2001 krizlerini içermektedir. Analizler bu yılları dikkate alacak şekilde tekrarlanmıştır. Gerek kriz yıllarının dâhil edildiği gerekse dışlandığı analizlerde, özel sektör kapasite kullanım oranı, enflasyon oranı, cari işlemler dengesi ve dış ticaret dengesi ile GSYİH arasında kuvvetli ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki söz konusudur. Değişkenler GSYİH için eş-devreli ve ters-devreli, öncü ve geciken değişkenler olarak sınıflandırılmıştır. GSYİH’daki gelişmelere önderlik eden ya da GSYİH’daki gelişmeleri önceden haber veren değişkenler için ortalama önceleme süresi 5 çeyrek dönem, yani 15 ay’dır. GSYİH’daki gelişmeleri gecikmeli olarak izleyen göstergeler için ortalama gecikme süresi ise 4 çeyrek dönem, yani 12 aydır. Bu bulgu Türkiye ekonomisinin dinamizmini ortaya koyması bakımından önemlidir.

In this paper, relationships between business cycles of Turkey’s Gross Domestic Product (GDP) and business cycles of numerous policy variables and other relevant macro indicators were assessed in dynamic environment. The approach used in this study, covered 1987-2006 period, is free of any macro economic modeling and the series are decomposed into their components with Baxter-King band-pass filter. The sample period includes the crises of 1994 and 2001 and then the analyses were repeated excluding these crises years. The findings reveal a robust and significant relationship among GDP and rate of capacity utilization, rate of inflation, current account balance and foreign trade balance in the analysis both including and excluding crises years. Variables were classified pro-cyclical, counter-cyclical, leading and lagging indicators for GDP. According to the results of the study, the leading indicators for GDP lead the GDP series by 5 quarters (or 15 months) on the average. The lagging indicators for GDP lag the GDP series by 4 quarters (or 12 months) on the average. It is therefore may be concluded that the Turkish economy has a very high dynamic structure.