Divan Şiirinde Gül Redifli Gazeller Üzerine Bir İnceleme

Öz Kafiye dışında kalan ek veya kelimelerden oluşan redif, şiirde ahengi sağlayan unsurlardan biridir. Divan şairleri, redifiyle anılan birçok kasidenin yanı sıra, aynı kelime etrafında oluşturulan çok sayıda gazel de yazmışlardır. Gazellerde redif olarak çok tercih edilen kelimelerden biri de “gül”dür. Bu çalışmada on dördüncü yüzyıldan yirminci yüzyıla kadar ulaşılan divanlardan ve çeşitli kaynaklardan derlenilen“gül” redifli gazellere ve konuyla ilgili olarak istatistikî bilgilere yer verilmiş ve 5 gül redifli gazelin nesre çevirisi eklenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Divan Şiiri, Gazel, Gül

___

AK, Coşkun (1987). Muhibbî Dîvânı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. AK, Coşkun (2001). Bağdatlı Rûhî Dîvânı, Karşılaştırmalı Metin 2. Cilt, Bursa. AKDOĞAN, Yaşar. Ahmedî Dîvân, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 23/05/2015) AKKUŞ, Metin (1993). Nef’î Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. ARSLAN, Mehmet (2007). Mihrî Hâtun Divânı, Ankara: Amasya Valiliği. ARSLAN, Mehmet- AKSOYAK, İ. Hakkı, Haşmet, Haşmet Külliyatı (Dîvân, Senedü’ş-şuara, Viladet-name, İntisabü’l-müluk), Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 29/04/2015) ASLAN, Üzeyir (2012). Besnili Nehcî Dede ve Divanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara: e kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 28/04/2015) AVŞAR, Ziya, Revânî Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) AYDEMİR, Yaşar (2009). Ravzî Divanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara: e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim tarihi: 27/04/2015) BAŞPINAR, Fatih, Beyânî Dîvân, İnceleme-Metin, Kültür ve Turizm Bakanlığı, e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 28/04/2015) BAYAK, Cemal, Sehâbî Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) BEKTAŞ, Ekrem (2007). Muvakkit-Zâde Muhammed Pertev Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Malatya: e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 29/04/2015) BİLGİN, Azmi (2011), Nigârî Dîvân, Kültür ve Turizm Bakanlığı, e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 29/04/2015) BİLKAN, Ali Fuat (1997). Nâbî Dîvânı, cilt: II, İstanbul: MEB Yayınları. ÇAVUŞOĞLU, Mehmed (1980). Vasfî Dîvân, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 2709. ÇAVUŞOĞLU, Mehmet- TANYERİ, M. Ali (1981). Hayretî, Dîvân, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. ÇEÇEN, Halil (2008). Fıtnat Hanım, Hayatı, Sanatı ve Divanı, Ankara. ÇETİN, İsmail (2010). Fahîmî- Hayatı Edebi Şahsiyeti ve Divanı, Sivas: Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Sivas 1000 Temel Eser. ÇIPAN, Mustafa (2003). Fasih Divanı, İnceleme-Tenkidli Metin, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. DEMİREL, Şener (1999). Şehrî Hayatı, Sanatı, Divanı’nın Tenkitli Metni ve Tahlili, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Elazığ: e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) EKİNCİ, Ramazan- DONUK, Suat (2015). Hayrabolulu Hasîb Dîvânı, Kitap-Cafe Serüven. ERBAY, Nazire (2014). Bayburtlu Zihnî Dîvânı, Bakütam Bayburt Tarihi ve Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi. ERDOĞAN, Kenan (2004). Diyarbakırlı Sa’ îd Paşa Dîvânı, Manisa. ERSOY, Ersen, II. Bayezid Devri Şâirlerinden Münîrî Hayatı, Eserleri ve Dîvânı (İnceleme - Tenkitli Metin), Kültür ve Turizm Bakanlığı e- kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 25/03/2015) ERSOYLU, İ. Halil (1989). Cem Sultan’ın Türkçe Divan’ı, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 543. GÜRGENDERELİ, Müberra, Mostarlı Hasan Ziyâ’ î Divanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 29/04/2015) HAMAMİ, Erdal (2001). Râmî Dîvânı, Ankara: Kültür Bakanlığı. HARMANCI, Esat, Süheylî, Ahmed bin Hemdem Kethudâ, Dîvân, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) HORATA, Osman (1998). Esrâr Dede, Hayatı-Eserleri Şiir Dünyası ve Dîvânı, Ankara: Kültür Bakanlığı. İPEKTEN, Halûk (1974). İsmetî Dîvânı, Ankara: Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 129. İPEKTEN, Halûk (1974). Karamanlı Nizâmî, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Ankara: Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 208, Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 44. İPEKTEN, Haluk (1990). Nailî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. İSPİRLİ, Serhan Alkan (2009). Divan-ı Verne, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları. KADIOĞLU, İdris (2008). Es’ad-ı Bağdâdî Dîvânı, Malatya: Özserhat Yayıncılık. KAHRAMAN, Bahattin (2010). Nâlî ve Divân’ı Konya: Kömen Yayınları. KALKIŞIM, Muhsin (2013). Şeyh Gâlîb Dîvânı, Ankara: Akçağ Yayınları. KARAKÖSE, Saadet (2001). Sa’ îd Giray Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Denizli: e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) KAVAZ, İbrahim- ONUR, M. Naci (1996). Harputlu Rahmî Dîvânı, Ankara: İzzetpaşa Vakfı Yayınları 2. KAVRUK, Hasan, Şeyhülislâm Yahyâ Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 15/10/2016) KIRBIYIK, Mehmet, Kâtib-Zâde Sâkıb Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim tarihi: 29/04/2015) Koca Râgıp Paşa Divanı, Kenan Erdoğan Hususi Kütüphanesi Yazma Nüsha 22b – 23a. KOCATÜRK, Vasfi Mahir (1967). Divan Şiiri, Bugünkü Dile Çevrilmişleriyle, Ankara: Edebiyat Yayınevi. KURTOĞLU, Orhan (2004). Lebîb Dîvânı, (İnceleme –Tenkitli Metin – Sözlük), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/05/2015) KÜÇÜK, Sabahattin (2011). Bâkî Dîvânı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. MERMER, Ahmet (1991). Mezâkî Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı’nın Tenkidli Metni, Ankara: Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Sayı: 87, Dîvanlar Dizisi, Sayı: 3. PALA, İskender (1999). Divân Şiiri Antolojisi, “Dîvânü’d-devâvîn”, İstanbul: Ötüken Yayınları. POLAT, Nâzım H. (2015). Türk Çiçek Kültürü Üzerine Cevat Rüştü’den Bir Güldeste, İstanbul: Ötüken Neşriyat. SARAÇ, Mehmet A. Yekta, Emrî Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 28/04/2015) ŞENÖDEYİCİ, Özer (2012). Kilisli Ebû Bekir Vahîd Divançesi, Konya: Kömen Yayınları. ŞENÖDEYİCİ, Özer- KOŞİK, Halil Sercan (2015). Fezâyî Divanı, Ankara: Gece Kitaplığı. TARLAN, Ali Nihat (1967). Zâtî Divanı I. Cilt İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. TARLAN, Ali Nihat (1992). Ahmet Paşa Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. TARLAN, Ali Nihat (1992). Hayâlî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları. TARLAN, Ali Nihat (1997). Necati Beg Divanı, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi. TOLASA, Harun (1979). Günümüz Türkçesindeki Karşılıklarıyla Şeyhülislâm Bahâyî Efendi Dîvânı’ndan Seçmeler, İstanbul: Tercüman 1001 Temel Eser. TULUM, Mertol- TANYERİ, M. Ali (1977). Nev’î Divan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. TURAN, Selami (2011). Saruhanlı Gülşenî Dîvânı, Isparta: Fakülte Kitabevi. ÜST, Sibel, Edirneli Nazmî Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 28/04/2015) ÜZGÖR, Tahir (1991). Fehîm-i Kaîm, Hayatı, Sanatı, Dîvân’ı ve Metnin Bugünkü Türkçesi, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını-Sayı: 44. YAZICI, Gülgün Erişen, Edirneli Kâmî ve Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim tarihi: 28/04/2015) YENİKALE, Ahmet (2012). Sünbül-Zâde Vehbî Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kahramanmaraş: e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 27/04/2015) YENİKALE, Ahmet. Ahmet Nâmî Dîvânı ve İncelemesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim tarihi: 04/05/2015) YENİTERZİ, Emine (2005). “Divan Şiirinde Gazel Redifli Gazeller”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sayı: 18. YOLDAŞ, Kâzım (2005). Sâbîr Pârsâ Dîvanı, İstanbul: Kitabevi. ZÜLFE, Ömer (1998). Nâşid Dîvân, İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı, e-kitap.kulturturizm.gov.tr (Erişim Tarihi: 29/04/2015)