Sınıf Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Dersini Yürütmeye Yönelik Özyeterlikleri

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinin öğretimine yönelik özyeterliklerini belirlemektir. Betimsel nitelikteki çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında, araştırmacılar tarafından geliştirilen beşli likert tipindeki “Fen ve Teknoloji Dersi Özyeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Elazığ il merkezindeki ilköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenleri, örneklemi ise İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından okulların yerleşim bölgelerine göre belirlenmiş beş eğitim bölgesinden rastgele seçilen okullarda görev yapan 4. ve 5. sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma kapsamına 172 sınıf öğretmeni alınmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans ve yüzde hesaplamaları, aritmetik ortalama standart sapma değerleri, tek yönlü varyans analizi ve levene testi kullanılmıştır. Araştırmada, öğretmenlerin kendilerini fen ve teknoloji dersini öğretmede yeterli buldukları, ancak kendilerini yeterli hissetseler de zaman zaman sıkıntı yaşadıkları ve ilköğretimde bazı derslerin branş öğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini düşündüklerine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır

Sınıf Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Dersini Yürütmeye Yönelik Özyeterlikleri

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinin öğretimine yönelik özyeterliklerini belirlemektir. Betimsel nitelikteki çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında, araştırmacılar tarafından geliştirilen beşli likert tipindeki "Fen ve Teknoloji Dersi Özyeterlik Ölçeği"  kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Elazığ il merkezindeki ilköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenleri, örneklemi ise İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından okulların yerleşim bölgelerine göre belirlenmiş beş eğitim bölgesinden rastgele seçilen okullarda görev yapan 4. ve 5. sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma kapsamına 172 sınıf öğretmeni alınmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans ve yüzde hesaplamaları, aritmetik ortalama standart sapma değerleri, tek yönlü varyans analizi ve levene testi kullanılmıştır. Araştırmada, öğretmenlerin kendilerini fen ve teknoloji dersini öğretmede yeterli buldukları, ancak kendilerini yeterli hissetseler de zaman zaman sıkıntı yaşadıkları ve ilköğretimde bazı derslerin branş öğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini düşündüklerine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: fen ve teknoloji dersi, sınıf öğretmeni, fen okuryazarlığı, öğretmen özyeterlikleri.Self-Efficacy Level of Classroom Teachers Towards Science and Technology TeachingThe aim of this study is to determine self efficacy of classroom teachers towards science and technology teaching. The study has a descriptive characteristic and survey method was used. A five-point Likert-style "Science and Technology Self Efficacy Scale", developed by the researchers, was used in this descriptive study. The population of the study consists of classroom teachers working at primary schools in Elazığ city center. The sample consists of fourth and fifth grade classroom teachers selected randomly from five education regions, declared by the National Education Office in Elazığ city. Totally 172 classroom teachers were included in the study. Frequency, percentage, mean score, standard deviation, one way Anova, and levene test were used to analyze the data. The data revealed that the teachers found themselves sufficient towards science and technology teaching. It was also determined that they sometimes had some problems while teaching science and technology to the students. They also argued that some courses should be conducted by the branch teachers.Keywords: science and technology course, classroom teacher, science literacy, teacher self efficacy.

___

Akpınar, E. & Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kurama dayalı fen öğretimine yönelik bir uygulama. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 9-17.

Balcı, A. (1995). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: TDFO bilgisayar-yayıncılık.

Bayram, S. (2001). Fen bilgisi öğretiminde bilgi iletim biçiminin öğrenci başarısına etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 55-78.

Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 103-119.

Çepni, S., Küçük, M. ve Ayvacı, H. Ş. (2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 131-145.

Dindar, H. ve Yaman, S. (2002). Öğretmenlerin ilköğretim 4. ve 5. Sınıflarda fen bilgisi dersinde öğretim yöntemlerini kullanma durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(1), 103-108.

Dindar, H. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim fen ve teknoloji programındaki değişimin öğretmenlere yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 240-242.

Erdemir, M., Aydın, A. ve Soylu, H. (1999). İlköğretim okulları 4. ve 5. sınıflarda fen bilgisi dersini yürüten öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 7(2), 31-40.

Gömleksiz, M. N. ve Bulut, İ. (2006). Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 173-192.

Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Öğretmen yeterlik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 70-97.

Karacaoğlu, Ö. C. (2009). Öğretmenlerin sınıf içi yeterliklerine ilişkin bir araştırma (Ankara ili örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 62-78.

Karaer, H. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının madde konusundaki bazı kavramların belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 119-210. ile kavram yanılgılarının

Kaptan, S. (1989). Bilimsel araştırma ve gözlem teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.

Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: 3A araştırma, eğitim, danışmanlık.

Konur-Birinci, A. ve Ayas, A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının bazı kimya kavramlarını anlama seviyeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 83-90.

Küçükyılmaz, E. A. ve Duban, N. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi özyeterlik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncüyıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-23.

MEB. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4. ve 5. sınıflarda) öğretim programı. Ankara.

MEB. (2009). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Erişim Tarihi: 13.03.2009 http://otmg.meb.gov.tr/

Özden, M., Kara, A. ve Tekin, A. (2008). Öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi derslerine ilişkin tutumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 352-377.

Şahin, Ç. (2008). Yeni ilköğretim programı çerçevesinde sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim düzeylerinin değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 101-112.

Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(2), 23-37.

Türkmen, L. (2008), Sınıf öğretmenliği programında öğrenim gören birinci sınıf düzeyinden dördüncü sınıf düzeyine gelen öğretmen adaylarının fen bilimlerine ve öğretimine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 91-106.