Küreselleşme Sürecinde Ekolojik Riskleri Azaltmada Çevresel Vergilerin Etkisi: Avrupa Birliği Örneği

Öz Dünyada sanayileşme ve teknolojik ilerlemelere bağlı olarak üretim ve tüketim faaliyetlerinde hızla artış yaşanmaktadır. Bu süreçte gerek üreticiler gerekse tüketiciler kendi çıkarlarını ön planda tutabilmekte, buna karşın neden olabilecekleri negatif dışsallıkları ise dikkate almayabilmektedirler. Bu durum özellikle küresel kamusal mal olan çevre üzerinde önemli tahribatlara yol açabilmektedir. AB ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede bir dizi tedbirlere başvurulmakta ve özellikle çevre vergisi vergi mevzuatına dahil edilmektedir. Bu çalışmada panel veri analizi kullanılarak 1995-2012 döneminde 25 Avrupa Birliği ülkesinde çevre vergilerinin çevre kirliliği üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışma sonucunda toplam çevre vergileri ve ulaşım vergilerinin çevre kirliliği üzerindeki etkisinin olmadığı, enerji vergilerinin ise çevre kirliliği üzerinde negatif etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Küreselleşme, Küresel Ekolojik Riskler, Çevre Vergisi, Çevre Kirliliği

PDF

___

Alm, J., Jackson, B.R. & McKee, M. (1992). Institutional Uncertainty and Taxpayer Compliance, American Economic Review, 82: 1018-1026.
Başaran, İ.E. (1996). Türkiye Eğitim Sistemi, Ankara: Yargıcı.
Bayraklı, H.H., Saruç, N.T., Sağbaş, İ. (2004). Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulguları, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 204-241.
Beron, K.J., Tauchen, H.V. & Witte, A.D. (1992). The Effect of Audits and Socioeconomic Variables on Compliance, In: Why People Pay Taxes: Tax Compliance and Enforcement (ss. 67-89), Ann Arbor: University of Michigan Pres.
Cansız, H. (2006). Vergi Mükelleflerinin Vergiyi Algılamaları Hakkındaki Görüşleri: Afyonkarahisar İli Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C. VIII, S. 2, 115-138.
Cırıtlı, H. H. (1983). "İlköğretim", Cumhuriyet Döneminde Eğitim, İstanbul: Milli Eğitim.
Çelikkaya, A., Gürbüz, H. (2006). Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörlerin Analizi: Bir Alan Çalışması, İktisat-İşletme-Finans Dergisi, Ekim, 122-139.
Çelikkaya, A., Gürbüz, H. (2008). Mükelleflerin Vergiye Karşı Tutum ve Davranışlarını Etkileyen Çeşitli Değişkenler Arasındaki İlişkinin Analizi, Sosyoekonomi, Temmuz-Aralık 2008-2, 23-54.
Çevik, S. (2012). Mükellefin Devlet ve Toplumla Etkileşimi, Bireysel Normlar ve Vergi Ahlakı, Maliye Dergisi, S. 163, 258-289.
Demir, İ. C. (1999). Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Davranışları: Afyon İli Anket Çalışması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Demir, İ.C. (2008). Vergi Ahlakı ve Belirleyenleri, Ege Bölgesi Örneği, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Demir, İ.C. (2013). Türkiye'de Vergi Yükü (Objektif ve Subjektif Yönleriyle), Bursa: Dora.
Dubin, J.A., Graetz, M.J. & Wilde, L.L. (1990). The Effect of Audit Rates on the Federal Individual Income Tax: 1977-1986, National Tax Journal, 43(4): 395-409.
Egeli, H., Diril, F. (2014). Vergi Bilincinin Oluşumunda Bilişim Teknolojilerinin Rolü: İzmir İli İçin Bir Uygulama, Sosyo-Ekonomi Dergisi, S. 2, 33-56. Doi: 10.17233/se.10752
Gerçek, A., Yüce, M., (1998). Mükelleflerin Vergiye Yaklaşımı Açısından Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Bursa.
Gökbunar, A.R., Selim, S., Yanıkkaya H., (2007). Türkiye'de Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, C. 18, S. 63, 69-94. Doi: 10.5455/ey.10632
Gülten, Y. (2014). Vergiye Uyum Sağlama Konusunda Yapılan Teşviklerin Vergi Algısı Üzerindeki Etkisi: Deneysel Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
İpek, S., Kaynar, İ., (2009). Vergiye Gönüllü Uyum Konusunda Çanakkale İline Yönelik Amprik Bir Çalışma, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:16, Sayı 1, 173-190.
Muter, B. N., Sakınç, S., Çelebi, K., (1993). Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Celal Bayar Üniversitesi, İİBF, Maliye Bölümü, Manisa.
Ömürbek, N., Çiçek, H.G., Çiçek, S., (2007). Vergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Yapılan Anketin Bulguları, Maliye Dergisi, Sayı 153, Temmuz- Aralık 2007, 102-122.
Özdemir, A. R., Ayvalı, H., (2007). Vergi Bilincine Sahip Bireylerin Fiş veya Fatura Alma Duyarlılığını Etkileyen Faktörler, Maliye Dergisi, Sayı 153,Temmuz-Aralık 2007, 51-73.
Özgüven, İ.E. (2001). Çağdaş Eğitimde Psikolojik Danışma ve Rehberlik, (3. Baskı), Ankara: Sistem .
Sağbaş, İ. (2003). Kamu Tercihi Teorisi ve Türkiye'de Yerel Vergilerin Algılanması, Amme İdaresi Dergisi, C.36, S.1, 169-178.
Sağbaş, İ., Başoğlu, A., (2005). İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergileri Algılaması: Afyonkarahisar İli Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, C. VII, S. 2, 123- 144.
Sağlam, M. (2013). Vergi Algısı ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinde Vergi Algısı ve Vergi Bilinci, Sosyo-Ekonomi Dergisi, S. 1, 316- 334.
Savaşan, F., Odabaş, H., (2005). Türkiye'de Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Nedenleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Selçuk Üniversitesi İİBF, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl 5, S. 10, 1-28.
Taytak, M. (2010). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Amprik Bir Araştırma, Maliye Dergisi, S:158, 496-512.
Thomas, N. (1995)., Subject Learning in the Primary Curriculum, Patricia Murphy ve diğerleri (Ed.), The Aims of Primary Education in Member States of the Concil of Europe, London: Biddles Ltd.
Torgler, B. (2007). Tax Compliance and Tax Morale: A Theoretical and Empirical Analysis, Cheltenham ve Northampton: Edward Elgar Publishing.
Torgler, B., Demir, I.C., Macintyre, A. & Schaffner, M. (2008). Causes and Consequences of Tax Morale: An Empirical Investigation, Economic Analysis and Policy, 38/2: 313-339.
Tosuner, M., Demir , İ.C. (2007). Toplumsal Bir Olgu Olarak Vergi Ahlakı, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9 / 3, 1-20.
Tosuner, M., Demir, İ. C. (2008). Ege Bölgesinin Vergi Ahlakı Düzeyi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C. X, S. II, 335-373.
Tuay, E., Güvenç, İ. (2007). Türkiye'de Mükelleflerin Vergiye Bakışı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Yayın No:51.