Bilgi İletişim Teknolojileri Kullanımında Sınırları Aşan Bir Sosyal Sorun Alanı Olarak Unutulma Hakkı

Bilgi iletişim teknolojileri alanında yaşanan gelişmeler hayatımızı kolaylaştırmanın yanında çeşitli sorunları da beraberinde getirmektedir. Sanal platformlar günümüzde bireylerin en savunmasız kaldıkları alanlar olarak bir tehdit unsuru olabilmektedir. Dijital dünyada gözlenen önemli sorun alanlarının başında kişilere ait verilerin, onların istemleri dışında başkaları tarafından izinleri alınmadan kullanımı gelmektedir. Bu durum mahremiyetle birlikte, özgürce hayatını sürdürmek isteyen bireylerin dijital dünyada bıraktıkları ama sonradan görülmesini istemedikleri izlerin silinmesi konusundaki tartışmaları arttırmış, sosyal sorun halini almıştır. Bireylerin isteyerek veya istemeden internet ortamında paylaştıkları, ya da kendileri hakkında başka kişi ya da kuruluşlarca paylaşılan bilgilerin, görüntülerin sosyal medya ya da arama motorları aracılığıyla başkalarına ulaşmasının engellenmesi konusunda modern ve demokratik toplumlarda önemli adımlar atılmaktadır. Türkiye de bu konuda gözlenen gelişmeler karşısında duyarlıdır ve 2015 yılında Yargıtay Genel Hukuk Kurulu’nun kararı ile “unutulma hakkı” hukuk sistemimize içtihat olarak dahil edilmiş, bu alandaki en önemli adımlardan biri olan “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek, 07.04.2016 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu makalede akademik literatür taranarak, dijital dünyada bireylerin bıraktıkları izlerin daha sonra oluşturduğu tehditlerin bir sosyal sorun alanı olarak “unutulma hakkı” kapsamında incelenmesi amaçlanmış, dünyada ve ülkemizde bu konuda yaşanan sorunlara yönelik atılan hukuki adımlar, dünyadaki gelişmeler ışığında Türkiye’nin durumu değerlendirilmeye çalışılmıştır.

The Right to Be Forgotten as an Area of Social Issues That Crosses Borders in Usage of Information and Communication Technologies

Developments in the field of information and communication technologies not only make our lives easier, but also bring about various problems. Virtual platforms may become an element of threat today as areas where individuals are the most defenseless. One of the primary areas of issues observed in the digital world is that data belonging to people are used by others without their permission. This situation, along with privacy, initiated debates about deleting the traces that people left in the digital world but would not want to be seen later, and this has become a social issue. Significant steps are being taken in modern and democratic societies on the issue of preventing access by others to information shared by people themselves or others knowingly or unknowingly on the internet through search engines. Turkey is also sensitive about the developments in this issue and the “right to be forgotten” was included in Turkey’s legal system with a 2015 decision by the Committee of Common Law of the Court of Appeals as a precedent. “Law No. 6698 on the Protection of Personal” was accepted by the Grand National Assembly of Turkey and entered into force upon publication on the official gazette on 07.04.2016. This is an important step. However, this area requires comprehensive legislative regulations. This article reviewed the relevant literature, investigated he threats created by traces people left in the digital world in the scope of the “right to be forgotten” as an area of issues, and analyzed the state of Turkey in the light of legislative steps taken in the world and in Turkey, as well as the developments in the world.

___

Ahi Şebnem (2014). Kişilere Kişisel Verileri Üzerinde Kontrol Yetkisi Veren Hak. Bilişim Dergisi. s:161 ss:98-110. Akgül Aydın (2016). Kişisel Verilerin Korunmasında Yeni Bir Hak: Unutulma Hakkı ve AB Adalet Divanı’nın Google Kararı. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. s:116. ss:11-38. Ayfer Can U. (1997). İnternet Kitabı. Ankara: Ada-Net. Baban Ece (2012). Mc Luhan ve Baudrillard’ın Penceresinden Sosyal Medyanın Etkisi: İfadenin Esareti, Gözetlenen Toplum ve Kayıp Kimlik Sendromu. Sosyal Medya / Akademi. Edit: T. Kara, E. Özgen. İstanbul: Beta Yayın. Braman Sandra (2002) Policy as a Research Context. BRAMAN, S. (der.) içinde. Communication researchers and policy-making. Cambridge: The MIT Press, s.35-58. Büyükarslan Ali, Kırık Murat (2013). Sosyalleşen Birey, Sosyal Medya. Konya: Çizgi Kitapevi. Castells Manuel (2003). The Internet Galaxy: Reflections on the Internet Business and Society. New York: Oxford University Press. Çoruh Mustafa (2011). Bilişim Teknolojileri Ekonomisi Toplumu. 2. Baskı. İstanbul: Arı Matbaacılık. Dellaloğlu Besim (2015). Mesafeli Yakınlık: Facebook ve Twitter Çağının Yeni Toplumsallığı. İletişimde Sosyal Medya Sosyal Medyada Etkileşim. Edit: O. Özlem. İstanbul: Kalkedon Yayıncılık. S:21-27. Gülener Serdar (2012). Dijital Hafızadan Silinmeyi İstemek: Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Unutulma Hakkı. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. s:102 ss:219-241. Kara Tolga, Özgen Ebru (2012). Sosyal Medya/Akademi, İstanbul: Beta Yayınları. Köksal Aydın (2012). Bilişim Devriminde Türkiye. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayını. Küpeli Ceren (2016). Şiddet Mağduru Kadınların Unutulma Hakkı. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (22)1 ss:229-239. Marx, Garry T. (2002). “What’s New About the “New Surveillance?” Classifying for Change and Continuity.” Surveillance & Society 1(1): 9-29. Maigret Eric (2016). Medya ve İletişim Sosyolojisi. Çev: H. Yücel. 5. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. Martinez Juan (2010). Marketing to a community. CRM Magazine. 14 (6). Ss:30-35. Nair Güney (2008). Bilgi Toplumu ve Türkiye. İstanbul: Gündoğan Yayınları. Özocak Gürkan (2014). Hassas Kişisel Verilerde Unutulma Hakkının Bulunmadığını Savunmak İmkansız. Bilişim Dergisi. s:161. ss:110-118. Poynter Ray (2012). İnternet ve Sosyal Medya Araştırmaları El Kitabı (Çev:Ü Şensoy). İstanbul: Optimist Yayınları. Safko Lon, Brake David K. (2009). The Social Media Bible. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. Sartori Giovanni (2006). Görmenin İktidarı. (Çev. G. Batuş, B. Ulukan), 2. Basım. İstanbul: Karakutu Yayınları. Şener Nihal K. (2016). İletişimin Tekno-Sosyolojisi. Kocaeli: Volga Yayıncılık. Tarcan Ahmet (2005). İnternet ve Toplum. Ankara: Anı Yayınları. TBD (2002). E-Devlet Yolunda Türkiye. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayını. Yavuz Can (2016). İnternetteki Arama Sonuçlarından Kişisel Verilerin Kaldırılması, Unutulma Hakkı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.