Trabzon’daki mevcut vakıflar içerisinde sahip olduğu gelirleriyle birlikte şehrin sosyal ve iktisadi hayatı içerisinde önemli bir yere sahip olan en büyük vakıf, İmâret-i Hatuniye Vakfı’dır. Trabzon’da bugün mevcut olan Gülbahar Hatun Camii ve türbesinden başka imâret, medrese, mekteb, darü’l-kurra, misafirhane, aşhane, fırın, kiler, mahzen ve ahırdan oluşan Hatuniye Külliyesi, Yavuz Sultan Selim’in annesi Gülbahar Hatun adına yaptırılmıştır. Hatuniye imâreti olarak bilinen bu külliyenin inşaatının 1514-1515’te tamamlandığı anlaşılmaktadır. Külliyenin adının geçtiği bilinen ilk belge Trabzon’a ait 1553 tarihli Tahrir Defteri’dir. Bu defterde “İmâret-i Hatuniye” adıyla mahalleye rastlanmakta ve aynı tarihteki “haric ez-defter” kaydından yeni kurulduğu anlaşılmaktadır. Mahallenin 1562 tarihli Trabzon Şeriye Sicili’nde “İmâret-i Amire” ve 1583 tarihli tahrirde “Cami-i İmâret-i Amire-i Hatuniye” adıyla zikredildiği görülmektedir. Mahallenin surun hemen dışında batı varoşlarında olduğu anlaşılmaktadır. Vakfın gelirlerini tarımsal sahaları oluşturan cibâyetler, bedesten, hamam, arazi, bahçe, zemin mukataaları, boyahane ve değirmenler teşkil etmektedir.Anahtar Sözcükler: Trabzon, Vakıf, İmâret-i Hatuniye, Gelir, Cibâyet