Türkiye’de Sermaye Birikiminin İşsizlik Oranı Üzerindeki Etkisi

Tüm ekonomilerde işsizlik oranının azaltılması önemli bir makro-ekonomik problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle işsizlik oranlarını azaltacak politikalar geliştirmek, politika yapıcıların öncelikleri arasında yer almaktadır. Bu bağlamda işsizlik ile ilgili çok sayıda teorik ve ampirik araştırma yapılmakla beraber; temel makro-ekonomik teorilerin yetersiz kaldığı görülmektedir. İşsizliğin Zincirleme Reaksiyon Teorisi sermaye birikimi (stoku) ve işsizlik arasındaki ilişkinin açıklanmasında yeni ve alternatif bir teoridir. Teori gecikmeli intibak süreçlerinin sistem içindeki işleyişi üzerine inşa edilmektedir. İşgücü piyasasındaki bu dinamik yapıların karşılıklı etkileşimleri çok denklemli dinamik modeller ile incelenmektedir. Ayrıca teoride hakim literatürün aksine sermaye stoku ve çalışabilir nüfus gibi birikimli artış gösteren değişkenlerin, işsizlik üzerindeki etkileri önsel bir kısıtlama getirilmeden incelenebilmektedir. Bununla beraber gecikmeli intibak süreçleri dikkate alındığı için geçici ve kalıcı şokların işgücü piyasası üzerindeki etkilerine odaklanılabilmektedir. Çalışmada CRT çerçevesinde Türkiye’de 1965-2010 döneminde sermaye stokunun işsizlik oranı hareketi üzerindeki etkisi incelenmektedir. Bulgular, büyümeli değişkenler içerisinde sermaye stokunun işsizlik oranı üzerinde en büyük etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Bunun yanında sermaye stokunun işsizlik üzerindeki dinamik etkileri çeşitli senaryolar çerçevesinde incelenmiştir. 2000 sonrasında yıllık %7 ve üzerinde gerçekleşecek sermaye stoku büyüme oranlarının işsizlik oranı tek haneli rakamlarda tutabildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Sermaye birikimi, işsizlik, Zincirleme Reaksiyon Teorisi, gecikmeli intibak süreçleri, çok denklemli dinamik modeller

The Impact of Capital Accumulation on the Unemployment Rate in Turkey

Reducing unemployment rate is an important macroeconomic problem in all economies. Developing policies to reduce unemployment rates are among the priorities of policymakers. In this context, with the numerous theoretical and empirical researches on unemployment, basic macroeconomic theories seem to be inadequate. The Chain Reaction Theory of Unemployment is a new and alternative theory in explaining the relationship between capital accumulation (stock) and unemployment. The theory is built on the functioning of lagged adjustment processes in the system. The interactions of these dynamic structures in the labor market are studied with multi-equation dynamic models. In addition, contrary to the mainstream literature, in theory, the cumulative increase in variables such as capital stock and workable population can be examined without any prior restrictions on the effects of unemployment. Moreover, considering the delayed adjustment processes, the effects of temporary and permanent shocks on the labor market can be focused on. In this study, in the framework of CRT for 1965-2010 period, the effect of the unemployment rate on the movement of capital stock in Turkey was examined. The findings show that capital stock is the most powerful effect on the unemployment rate among the growth variables. Furthermore, the dynamic effects of capital stock on unemployment are examined within various scenarios. After 2000, the growth rate of capital accumulation which could be realized at 7% or more per year is seen to hold the unemployment rate in single digits.

Keywords:

Capital accumulation, unemployment, Chain Reaction Theory, lagged adjustment process, multi-equation dynamics model,

PDF

___

Agnese, P. & Sala, H. (2009). The Fading 1990s in Japan: Driving Forces Behind the Unemployment Upsurge. International Review of Economics and Finance, 18, 428-439.
Altug, S., Filiztekin, A. & Pamuk, Ş. (2008). Sources of Long-Term Economic Growth for Turkey, 1880-2005. European Review of Economic History, 12, 393-430.
Arestis, P., Baddeley, M. & Sawyer, M. (2007). The Relationship Between Capital Stock, Unemployment and Wages in Nine EMU Countries. Bulletin of Economic Research, 59(2), 125-148.
Bianchi, M. & Zoega, G. (1998). Unemployment Persistence: Does the Size of the Shock Matter? Journal Of Applied Econometrics, 13, 283-304.
Bulutay, T. (1995). Employment, Unemployment and Wages in Turkey. Ankara: International Labour Office.
Dey-Chowdhury, S. (2008). Perpetual Inventory Method. Economic & Labour Market Review, 2(9), 48-52.
Eralp, A. & Akçoraoğlu, A. (2017). Türkiye’de İşsizlik Oranlarının Hareketine Yeni Bir Bakış: Zincirleme Reaksiyon Teorisi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 8(2), 118-139.
Eralp, A. (2015). Türkiye’de İşsizliğin Zincirleme Reaksiyon Teorisi Çerçevesinde İncelenmesi (1965-2010), Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fitoussi, J. P., D. Jestaz, E. S. Phelp & G. Zoega (2000). Roots of the Recent Recoveries: Labor Reforms or Private Sector Forces?. Brookings Papers on Economic Activity, 1: 2000, 237-311.
Fosu, O. A. E. & Magnus, F. J. (2006). Bounds Testing Approach to Cointegration: An Examination of Foreign Direct Investment Trade and Growth Relationships. American Journal of Applied Sciences, 3 (11), 2079-2085.
Gonzalez, I. & Sala, H. (2013). Investment Crowding-Out and Labor Market Effects of Financialization in the U.S. IZA Discussion Paper Series, 7272, 1-28.
Gujarati, D. N. (2010). Temel Ekonometri (Yedinci Baskı), Türkiye: Literatür Yayıncılık. Çeviri: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen.
Karanassou, M. & Snower, D. J. (2004). Unemployment Invariance. German Economic Review, 5(3), 297-317.
Karanassou, M., Sala, H. (2008). Productivity Growth and the Phillips Curve: A Reassessment of the US Experience. School of Economics Discussion Paper, 2008/06
Karanassou, M., Sala, H. (2010). Labour Market Dynamics in Australia: What Drives Unemployment? The Economic Record, Vol 86, No 273, 185-209
Karanassou, M., Sala, H.& Salvador, P. F. (2008). Capital Accumulation and Unemployment: New Insights on the Nordic Experience. Cambridge Journal of Economics, 32, 977-1001.
Kepenek, Y. (2012). Türkiye Ekonomisi (Yirmi Yedinci Baskı), İstanbul: Remzi Kitabevi.
Kolsuz, G. & Yeldan, A. E. (2014). 1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması, Çalışma ve Toplum, 1, 49-66.
Koutsoyiannis, A. (1989). Ekonometri Kuramı Ekonometri Yöntemlerinin Tanıtımına Giriş. Türkiye: Verso Yayıncılık. Çeviri: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen).
Layard, R., Nickell, S. & Jackman, R. (1991). Unemployment: Macroeconomic Performance and the Labour Market. UK: Oxford University Press.
Layard, R., Nickell, S. & Jackman, R. (2009). Unemployment Macroeconomic Performance and Labour Market (2th Edition). UK: Oxford University Press.
Lefort, R. V. (2011). Capital Stock and Its Impact on Unemployment in Chile. Web: http://www.monografias.com/trabajos97/capital-stock-and-its-impact-on-unemployment-in-chile/capital-stock-and-its-impact-on-unemployment-in-chile.shtml, Erişim Tarihi: 22.02.2014.
Ljungqvist, L. & Sargent, T. (1998). The European Unemployment Dilemma, Journal of Political Economy, 106, 514-550.
Malley, J. & Moutos, T. (2001). Capital Accumulation and Unemployment: A Tale of Two “Continents”. Scandinavia Journal of Economics, 130(1), 79-99.
Meinen, G., Verbiest, P. & de Wolf, P. P. (1998). Perpetual Inventory Method Service Lives Discard Patterns and Depreciation Methods. Web: http://www.oecd.org/std/na/2552337.pdf, Erişim Tarihi: 25.06.2014.
Narayan, P. K. (2005). The Saving and Investment Nexus for China: Evidence from Cointegration Tests. Applied Economics, 37(17), 1979-1990.
Nickell, S. (1998). Unemployment: Questions and Some Answers, Economic Journal, 108, 802-816.
Özatay, F. (2015). 2000’li Yıllarda Türkiye Ekonomisi, İktisat İşletme ve Finans, 30(350), 9-24.
Pehkonen, J., Sala, H. & Salvador, P. F. (2011). The Nordic Experience Revisited: Labour Market Booms and Slumps since the 1990s in Finland and Sweden. Journal of Economic Studies, 38(1), 52-65.
Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
Phelps, E. S. & Zoega, G. (1998). Natural-Rate Theory and OECD Unemployment. The Economic Journal, 108, 782-801.
Phelps, E. S. (1994), Structural Slumps: The Modern Equilibrium Theory of Unemployment, Interest, and Assets. ABD: Harvard University Press.
Rao, B. B. & Tamazian, A. (2011). A Simultaneous Equations Model of Finance and Growth: FIML Estimates for India. Applied Economics, 43(25), 3699-3708.
Rowthorn, R. (1999). Unemployment, Wage Bargaining and Capital-Labour Substitution. Cambridge Journal of Economics, 23, 413-425.
Salvador, P. F. (2009). Labour Market Dynamics in the Nordic Countires According to the Chain Reaction Theory, unpublished Phd thesis, Jyvaskyla University in Business and Economics, Mattilanniemi.
Saygılı, Ş., Cihan, C. & Yurtoğlu, H. (2005). Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi, Verimlilik ve Büyüme (1972 - 2003) Uluslararası Karşılaştırma ve AB’ye Yakınsama Süreci (2014), TÜSİAD Büyüme Stratejileri Dizisi 6, TÜSİAD-T/2005-12/413, 1-166.
Snowdon, B. & Vane, H. R. (2012). Modern Makroekonomi Temelleri, Gelişimi ve Bugünü. Türkiye: Efil Yayınevi. Çeviri Editörü: Barış Kablamacı.
Stockhammer, E. & Klar, E. (2011). Capital Accumulation, Labour Market Institutions and Unemployment In The Medium Run. Cambridge Journal of Economics, 35, 437-457.
Sungur, O. (2015). 2000 Sonrası Türkiye Ekonomisi: Büyüme, Enflasyon, İşsizlik, Borçlanma ve Dış Ticarette Gelişmeler, Toplum ve Demokrasi, 9(19-20), 243-269.
Şahin, H. (2002). Türkiye Ekonomisib(Yedinci Baskı). Türkiye, Bursa: Ezgi Kitabevi.
Taymaz, E., Voyvoda, E. & Yılmaz, K. (2008). Türkiye İmalat Sanayiinde Yapısal Dönüşüm, Üretkenlik ve Teknolojik Değişme Dinamikleri, ERC Working Papers in Economics. 4, 1-133.
Tuncer, İ. & Özuğurlu, Y. (2004). Türkiye Ekonomisinde Büyüme ve Sektörel Üretkenlik Analizleri: Bölgesel Karşılaştırmalar 1980-2000. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 24, 1-74.