Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zeka ve Stresle Başa Çıkma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin duygusal zeka yetenekleri ile stresle başa çıkma stilleri arasındaki ilişkiyi incelemektir, öğrencilerin duygusal zeka yeteneklerini belirlemek için Acar (2001) tarafından Türkçe’ye uyarlama çalışmaları yapılan Bar-On EQ Anketi kullanılmıştır. Stresle başa çıkma stilleri ise Türküm (2002) tarafından geliştirilen Stresle Başa Çıkma Ölçeği ile belirlenmiştir. Araştırmanın veri toplama grubunu, Selçuk Üniversitesinin farklı bölümlerinde öğrenim görmekte olan öğrenciler arasından tesadüfi küme örnekleme yoluyla seçilen toplam 428 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama grubunu oluşturan öğrencilerden 198’i kız ve 230’u erkek öğrencidir. Araştırma sonuçlarına göre; üniversite öğrencilerinin duygusal zeka kişisel beceriler, kişiler arası beceriler, uyumluluk boyutu, stresle başa çıkma boyutu ve genel ruh durumu boyutu ile stresle başa çıkma stillerinden problem odaklı başa çıkma alt ölçeği arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Kişisel beceriler alt boyutu ile stresle başa çıkma stillerinden sorunla uğraşmaktan kaçınma alt ölçeği arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki gözlenirken, kişiler arası beceriler ve genel ruh durumu alt boyutları ile sosyal destek arama alt ölçeği arasında pozitif yönde anlamlı ilişki gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

ANAHTAR SÖZCÜKLER: Duygusal zeka, stresle başa çıkma, üniversite öğrencileri

An Investigation of the Relationship Between Emotional Intelligence and Coping With Stress Styles of the University Students

The aim of this study is to examine the relationship between the emotional intelligence abilities and the coping with stress styles of the university students. In the order to determine the students’ emotional intelligence abilities, The Baron Emotional Quotient Inventory that was adapted to Turkish by Acar (2001) was utilized. The coping with stress styles are determined by “Coping with Stress Scale” constructed by Türküm (2002). The sample of the study is composed of 428 students attending different faculties of Selcuk University and is determined by randomly cluster sampling method. 198 of the participants are girls and 230 are boys. According to the research results; positive significant relationship was observed between emotional intelligence, intrapersonal abilities, interpersonal abilities, adaptability scales, coping with stress scale, general mood scale and inclining to the problem from the coping with stress styles whereas it was observed that there is a negative significant relationship between intrapersonal abilities subscale and avoidance from the problem of the coping with stress styles, it was investigated that there is a positive significant relationship between interpersonal abilities-general mood scale and seeking social support subscale.

Keywords:

-,

PDF

___

Acar, ET. (2001). Duygusal zeka yeteneklerinin göreve yönelik ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi : Banka şube müdürleri üzerine bir alan araştırması Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Acar, F. (2002). Duygusal zeka ve liderlik. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,l2, 53-68.
Akbağ, M. (2000). Stresle Başa Çıkma Tarzlar-ının Üniversite Öğrencilerinde Olumsuz Otomatik Düşünceler; Transaksıjıonel Analiz Ego Durumları ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Altuntaş, E. (2003). Stres Yönetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Anderson, S. A. (1988). Parental stres and coping during the leaving home transition. Family Relations. 37, 160— 165.
Atkinson, R.L., Atkinson, R.C., Smith, E.E., Bem, D.]. ve Nolen-Hoeksema, S. (1996). Psikolojiye Giriş. (Çev. Yavuz Alagon). Ankara: Arkadaş Yayınları.
Austin, E, J.; Saklofske D. H. ve Egan, V. (2005). Personality, well-being and health correlates of trait emotional intelligence. Personality and Individual Diğerences, 38, 547— 558. (1988). yaşantılarında kullandıkları başa çıkma stratejilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, An- kara.
Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (1996). Stres ve Başaçıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Cüceloğlu, D.(1991). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Dağ, İ. (190). Kontrol odağı stresle başa çıkma stı-are- jileri ve psikolojik belirti gösterme ilişkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler En— stitüsü, Ankara.
Deniz, M. E. ve Yılmaz, E. (2004). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka yetenekleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: inönü Üniversitesi.
Folkrnan, S. ve Lazarus, SR. (1988). Coping as a mc— diator of emotion. Journal of Personality and Social Psychol— ogy. 54 (3), 466475.
Goleman, D., Boyatsiz R. ve Mckee A., (2002). Yeni Liderler. (Çev: F. Nayır-0. Deniztekin). lstanbul: Varlık Yayınları.
Goleman, D., (1999). Duygusal Zeka. (Çev: B.S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
Lopes, P. N.; Salovey, P. ve Straus, R. (2003). Emo- tional intelligence, personality and the perceived quality of so- cial relationships. Personality and individual DWerenc-es. 35, 641—658.
Özbay, Y. ve Şahin, B. (199?). Stresle Başaçıkrna Tutumları Envanteri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.
IV. Rehberlik ve Psikolojik Danışma Kongresi, Ankara Üniver- sitesi, Ankara.
Palmer, B.; Donaldson, C. ve Stough, C. (2002). Emotional intelligence and life satisfaction. Personalı'iy and ln- dı'w'dıı'al Diğ'erences, 33, 1091—1100.
Petrides, K.V. ve Fumham A. (2000). On the dimen- sional structure of emotional intelligence. Personelini andlndi— vidual Dürer-enses. 29, 313—320.
Shapiro, L. E. (2002). Yüksek EQ’lu Bir Çocuk Yetiştirmek. (Çev: Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
Stein, J.S. ve Book H. E., (2003). EQ Duygusal Zeka ve Başarının Sırrı. (Çev: M. Işık). İstanbulı Özgür Yayınları.
Şahin, N.H. (1998). Stresle Başa Çıkma Olumlu Bir Yaklaşım. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Türküm, AS. (2002). Stresle Başa Çıkma Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (18), 25-34.
Turkum, A.S. (2001). Stresle Başaçikma Biçimi, İyimserlik, Bilişsel Çarpıtma Düzeyleri ve Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumlar Arasındaki İlişkiler: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 1- 16.
Vara, Ş. (1999). Yoğun Bakım Hemşireler-inde İş doyu— mu ve Genel Yaşam Dayama Arasındaki ilişkilerin lncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, lzmir.
Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal Zeka ve Eğitim Açısından Doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğiiim Yöneti- mi. ? (25), 139-146.
Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde Rehberlik Hiz- metleri Gelişimsel Yaklaşım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Weisinger, H. (1998). İş Yaşamında Duygusal Zeka. İstanbul: MNS Yayıncılık. Vol .- II No.- 25
Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal