Evlilik Uyumunun Empatik Eğilim, İletişim ve Çatışma Çözme Stillerine Göre Yordanması

Evlilik sorunlarının, boşanma oranlarının ve bunlara bağlı olarak psikolojik yardım alma talebinde bulunanların tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de giderek yaygınlaşması, evlilik ilişkisinin farklı boyutlarıyla incelenmesini ihtiyaç haline getirmektedir. Bu ihtiyaç doğrultusunda evlilik araştırmalarında üzerinde çalışılan temel kavramlardan biri olan evlilik uyumu önem kazanmaktadır. Bu araştırma empatik eğilim, aile içi iletişim ve çatışma çözme stillerinin evlilik uyumunu yordama düzeyini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Çiftler Uyum Ölçeği, Empatik Eğilim Ölçeği, Aile Değerlendirme Ölçeği’nin İletişim alt boyutu, Çatışma Çözüm Stilleri Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmaya İzmir ilinin merkez ilçelerinde yaşayan 360 evli birey (203 kadın, 157 erkek) katılmıştır. Empatik eğilim, aile içi iletişim ve çatışma çözme stillerinin evlilik uyumunu yordama gücünü ortaya koymak amacıyla aşamalı çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde; Aile içi iletişim, olumsuz ve itaat çatışma çözme stillerinin evli bireylerin evlilik uyumunun anlamlı yordayıcıları olduğu bulunmuştur. Birinci aşamada, evli bireylerin sahip oldukları etkili olmayan aile içi iletişim ile evlilik uyumu (puanları) arasındaki ikili korelasyon negatif yönde ve anlamlı olarak bulunmuştur. İkinci aşamada, olumsuz çatışma çözme stili değişkeni ile evlilik uyumu arasındaki ikili korelasyonun negatif yönde ve anlamlı olduğu ortaya konmuştur. Üçüncü aşamada ise itaat çatışma çözme stili ile evlilik uyumu arasındaki ikili korelasyonun pozitif yönde ve anlamlı olduğu görülmüştür. Empatik eğilim, çatışma çözme stillerinden olumlu ve geri çekilmenin ise evli bireylerin evlilik uyumunun anlamlı yordayıcıları olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

evlilik uyumu, empati, iletişim, çatışma çözme stili

Predicting Marital Adjustment According To Empathic Tendency, Communication and Conflict Resolution Styles

Studies on various aspects of the marital relationship are needed due to the increase of divorce rates and the number of people who ask for psychological help because of marital problems in Turkey as well as all over the world. In accordance with these requirements marital adjustment which is one of the basic concepts studied in marital researches comes into prominence. This study was conducted to examine the predictive power of empathic tendency, communication and confl ict resolution styles on the marital adjustment. ‘Dyadic Adjustment Scale’, ‘Empathic Tendency Scale’, ‘Confl ict Resolution Styles Scale’ and ‘A Personal Questionnaire’ designed by the researcher were used to collect data in this study. 360 married individuals (203 female, 157 male) from the central districts of İzmir, Turkey, constituted the target sample. In order to determine the predictive power of empathic tendency, communication and confl ict resolution styles on the marital adjustment, a stepwise multiple regression analysis was conducted. The results of this study showed that communication, negative and subordination confl ict resolution styles signifi cantly predict marital adjustment of married individuals. In the fi rst stage, signifi cant negative correlation was found between communication ineffectively and marital adjustment. In the second stage, signifi cant negative correlation was found between negative confl ict resolution style and marital adjustment. In the third stage, signifi cant positive correlation was found between subordination confl ict resolution style and marital adjustment. Empathic tendency, positive and retreat of confl ict resolution styles were not signifi cant predictors of marital adjustment of married individuals

Keywords:

marital adjustment, empathy, communication, confl ict resolution styles,

PDF

___

Açık, Ö. (2008). Evlilik uyumu ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Ege Üniversitesi, İzmir.
Addis, J. ve Bernard, M. E. (2002). Marital adjustment and irrational beliefs. Journal of Rational- Emotive&Cognitive-Behavior Therapy, 20(1), 3-13.
Akar, H. (2005). Psikiyatrik yardım talebi olanlar ile, yardım talebi olmayan ve boşanma aşamasında olan çiftlerde; çift uyumu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
Amao-Kehinde, A. O. (1999). Communication skills and confl ict resolution strategies in the improvement of marital adjustment of some selected married couples in Lagos State. The Counsellor, 14(1), 22-26.
Aydın, K. (1998). Eşlerin evlilik doyum düzeylerini etkileyen bazı etmenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bulut, I. (1990). Aile değerlendirme ölçeği el kitabı. Ankara: Özgüzeliş Matbaası.
Cann, A., Norman, M. A., Welbourne, J. L., ve Calhoun, L. G. (2007). Attachment styles, confl ict styles and humour styles: Interrelationshiops and associations with relationship satisfaction. Europan Journal of Personality, 22, 131-146.
Çetin, B. T. (2010). Evlilik doyumunun bazı değişkenlere göre yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Ebenuwa-Okoh, E. E. (2008). Personality variables as correlates of marital adjustment among married persons in Delta State of Nigeria. Educational Research and Review, 3(8), 275-279.
Elliott, M. W. (1982). Communication and empathy in marital adjustment. Home Economics Research Journal, 11(1), 77-88.
Epstein, N. B., Baucom, D. H. ve LaTaillade, J. L. (2006). Marital problems. In J. E. Fisher & W. T. O’Donohue (Eds.), Practitioner’s guide to evidence-based psychotherapy. New York: Springer.
Erbek, E., Beştepe, E., Akar, H., Eradamlar, N. ve Alpkan, R. L. (2005). Evlilik uyumu. Düşünen Adam, 18(1), 39-47.
Ersanlı, K. ve Kalkan, M. (2008). Evlilik ilişkilerini geliştirme (Kuram ve uygulama). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Fışıloğlu, H. ve Demir, A. (2000). Applicability of the dyadic adjustment scale for measurement of marital quality with Turkish couples. European Journal of Psychological Assessment, 16(3), 214-218.
Fışıloğlu, H. (2001). Consanguineous marriage and marital adjustment in Turkey. The Family Journal: Counseling and Therapy For Couples and Families, 9(2), 215-222.
Filsinger, E. E. ve Wilson, M. R. (1984). Religiosity, socioeconomic rewards, and family development: Predictors of marital adjustment. Journal of Marriage and the Family, 46(3), 663-670.
Gordon, K. C., Baucom, D. H., Epstein, N., Burnett, C. K., ve Rankin, L. A. (1999). The interaction between marital standards and communication patterns: how does it contribute the marital adjustment? Journal of Marital and Family Therapy, 25(2), 211-223.
Güngör, H. C. ve İlhan, T. (2008). Evlilik uyumu ve mizah tarzları arasındaki ilişkiler. Aile ve Toplum Dergisi, 4(13), 97-106.
Heene, E., Buysse, A., ve Oost, P. V. (2007). An interpersonal perspective on depression: the role of marital adjustment, confl ict communication, attributions, and attachment within a clinical sample. Family Process, 46(4), 499-514.
Hicks, M. W. ve Platt, M. (1970). Marital happiness and stability: a review of the research in the sixties. Journal of Marriage and the Family, 32(4), 553-574.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Kültürel psikoloji (Kültür bağlamında insan ve aile). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2004). Yeni insan ve insanlar (10. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Koerner, A. F. ve Fitzpatrick,M. A. (2002). Nonverbal communication and marital adjustment and satisfaction: the role of decoding relationship relevant and relationship irrelevant affect. Communication Monographs, 69(1), 33-51.
Larson, J. H., ve Holman, T. B. (1994). Premarital predictors of marital quality and stability. Family Relations, 43(2), 228-237.
Malkoç, B. (2001). The relationship between communication patterns and marital adjustment. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Mocan-Aydın, G. (2000). Western models of counseling and psychotherapy within Turkey: Crossing cultural boundaries. Counseling Psychologist, 28, 281-298.
Özen, A. (2006). Value similarities of wives and husbands and confl ict resolution styles of spouses as predictors of marital adjustment. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Özgüven, İ. E. (2000). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: PDREM Yayınları.
Papp, L. M., Kouros, C. D. ve Cummings, E. M. (2010). Emotions in marital confl ict interactions: empathic accuracy, assumed similarity, and the moderating context of depressive symptoms. Journal of Social and Personal Relationships, 27(3), 367-387.
Ridley, C. A., Wilhelm, M. S. ve Surra, C. A. (2001). Married couples’ confl ict responses and marital quality. Journal of Social and Personal Relationships, 18(4), 517-534.
Sardoğan, M. E. ve Karahan, T. F. (2005). Evli bireylere yönelik bir insan ilişkileri beceri eğitimi programının evli bireylerin evlilik uyum düzeylerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 89-102.
Shek, D. T. L. (1999). Marital quality and health of chinese couples: A longitudinal study. Journal of Gender, Culture, and Health, 4(2), 83-96.
Shollenberger, M. A. (2001). Increasing marital adjustment in graduate students and their spouses through relationship enhancement. Unpublished Doctor of Philosophy Thesis, State University, Virginia.
Spanier, G.B. (1976). Measuring Dyadic Adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and the Family, 38, 15-28.
Spanier, G. B. ve Lewis, R. A. (1980). Marital quality: review of the seventies. Journal of Marriage and the Family, 42(4), 825-839.
Stanley, S. M., Markman, H. J. ve Whitton, S. W. (2002). Communication, confl ict, and commitment: insights on the foundations of relationship success from a national survey. Family Process, 41(4), 659-675.
Şener, A. ve Terzioğlu, G. (2008). Bazı sosyo-ekonomik ve demografi k değişkenler ile iletişimin eşler arası uyuma etkisinin araştırılması. Aile ve Toplum Dergisi, 4(13), 7-20.
Tuncay, E. (2006). Predictive role of perfectionism on marital adjustment. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tutarel-Kışlak, Ş. ve Çabukça, F. (2002). Empati ve demografi k değişkenlerin evlilik uyumu ile ilişkisi. Aile ve Toplum Dergisi, 2(5), 40-46.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2013, Nisan). Evlenme ve boşanma istatistikleri. http://www.tuik. gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10909 adresinden 10.04.2013 tarihinde edinilmiştir.
Uğurlu, O. (2003). Evli çiftlerde cinsiyet ayrımına ilişkin tutumlar, çatışma yönetimi biçimleri ve evlilik uyumu arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yılmaz, A. (2001). Eşler arasındaki uyum: Kuramsal yaklaşımlar ve görgül çalışmalar. Aile ve Toplum Dergisi, 4(1), 49-58.