Bilişsel Davranışcı Terapi Kullanılarak Yapılan Araştırma Makalelerinin İçerik Analizi 1997-2018

Araştırma Bilişsel Davranışçı Terapi kullanılarak 1997-2018 yıllarında yapılmış makaleleri inceleyen içerik analizi çalışmasıdır. Çalışma Türkiye’de çocuk, ergen, yetişkin, yaşlı bireylere yönelik BDT müdahalelerini araştıran makalelerin incelenmesinden oluşmaktadır. BDT’nin çalışılan alanlarının neler olduğu, makalenin türü, konusu, hangi yıllarda çalışıldığı, kaç yazarlı olduğu, kullanılan istatistiksel yöntemlerin neler olduğu, örneklemi, demografik özellikler, çalışılan bölge gibi kriterlerden oluşmaktadır. Çalışmalara ulaşmak için Ulakbilim, Google Akademik, Dergipark gibi tarama sayfalarından yararlanılmaktadır. Kriterlere uygun olmayan makalelerin elenmesi sonucunda çalışmaya 64 makale alınmıştır. Çalışmaya dahil etme kriterleri; BDT yöntem tekniklerinin kullanılmış olması, ücretsiz makaleye ulaşabilme, makalenin son 20 yılda yayınlanmış olmasıdır. Çalışma sonucunda 1997 yılından itibaren; panik bozukluk, şizofreni tedavisi, depresyon, öfke yönetimi, anksiyete, OKB, cinsel terapi, yeme bozuklukları, akılcı olmayan inançlar, TSSB, fobiler gibi alanlarda bireysel veya grup danışmanlığı alt yapısı kullanılarak, çocukluktan yaşlılık dönemini kapsayan bir araştırma süreci gerçekleşmiştir. Bulgular incelendiğinde araştırma kapsamında kullanılan BDT yöntem-tekniklerinin bireyler üzerinde etkili olduğu sonuçlarına varılmıştır.

___

  • Akar, H. (1992). Beck’in Depresyon Modeli ve Bilişsel Terapisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 5(1-3):37-40
  • Bozanoğlu, İ. (2005). Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grup Rehberliğinin Güdülenme, Benlik Saygısı, Başarı ve Sınav Kaygısı Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 17-42.
  • Corey, G. (2008). Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları. Tarık Ergene (çev.). Ankara: Mentis Yayıncılık. (Orjinal eser 2005 yılında basılmıştır).
  • Çelebi, Y. G. ve Odacı, H. (2018). Bağlanma Stilleri, İlişkilere İlişkin Bilişsel Çarpıtmalar, Kişilerarası İlişki Tarzlar ve Kişilik Özelliklerinin Evlilik Uyumunu Yordamadaki Rolünün İncelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40).
  • DiGiuseppe, R. ve Bernard, M. E. (1990). The application of rational-emotive theory and therapy to school-aged children. School Psychology Review, 19(3), 268-286.
  • Esposito, M. A. (2009). REBT with children and adolescents: A meta-analytic review of efficacy studies. ProQuest veritabanından erişildi.
  • Elmacı, F. (2008). Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grupla Psikolojik Danışmanın Ergenlerin Korkuları Üzerindeki Etkisi. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Gossette, R. L. ve O'Brien, R. M. (1993). Efficacy of rational emotive therapy (RET) with children: A critical re-appraisal. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 24(1), 15-25.
  • Gökmenoğlu, T., Eret, E. ve Kiraz, E. (2010). Krizler, Reformlar ve Bilimsel İlerlemeler: Son İki Yüzyılda Davranışçılık. İlköğretim Online, 9(1).
  • Görmez, V. (2016). Bilişsel Davranışçı Terapide Temel Kavramlar: Bir Teknisyen Olarak Terapistin Malzeme Çantasına Genel Bakış. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 23(2).
  • Harmancı, Z. (2003). Bilişsel Davranışçı Yaklaşımla Bütünleştirilmiş Psikodramanın Temel İnançlar Üzerine Etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(19).
  • Hajzler, D. J. ve Bernard, M. E. (1991). A review of rational-emotive education outcome studies. School Psychology Quarterly, 6(1), 27-49.
  • Karakaya, E., ve Öztop, D. B. (2013). Cognitive Behavioral Therapy in Children and Adolescents with Anxiety Disorder. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 2(1), 10-24.
  • Küçükkaragöz, H. ve Baysal, A. (1993). Psikolojik Danışma Bilişsel Yaklaşımlar. Eğitim Bilimleri Dergisi.
  • Özcan, Ö. ve Çelik, G. G. (2017). Bilişsel Davranışçı Terapi. Türkiye Klinikleri, 3(2).
  • Savaşır, I. ve Batur, S. (2003). Bilişsel-davranışçı görüşme ve değerlendirme süreçleri. I. Savaşır, G. Soygüt ve E. Kabakçı, (Ed.), Bilişsel davranışçı terapiler içinde (s. 17). Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Süler, M. (2017). Çocuk ve Ergenlerde Bişisel Davranışçı Terapi Uygulamaları: Bir Gözden Geçirme. Çocuk ve Medeniyet Dergisi.
  • Şar, H.A.,Barut, Y. ve Koç, M. (2007). Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grupla Psikolojik Danışmanın Son Çocukluk Çağı (7-11 yaş) Depresyonuyla Baş etmeye Etkisi. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Şirin, T. (2013). Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Yaklaşımıyla Bütünleştirilmiş Dini Danışmanlık Modeli.Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Trip, S., Vernon, A. ve McMahon, J. (2007). Effectiveness of rational-emotive education: A quantitative meta-analytical study. Journal of Cognitive & Behavioral Psychotherapies, 7(1), 81- 93.
  • Türk, F. ve Hamamcı, Z. (2016). Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı olarak uygulanan öfke kontrolü programlarının etkililiğinin değerlendirilmesi: Bir meta-analiz çalışması. The Journal of International Social Research, 9(43), 1522-1531.
  • Türk, F., Buğa, A.,Çekiç, A. ve Hamamcı, Z. (2017). Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grup Müdahalelerinin Çocuk ve Ergenlerin İşlevsel Olmayan Düşünceleri Üzerindeki Etkisi: Meta Analiz Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 45-61.
  • Türkçapar, M. H. (2007). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulamalar içinde. Ankara: HYB Basım Yayın.
  • Türkçapar, M. H., Sungur, M. Z. ve Akdemir, A. (1995). Çocuk ve ergenlerde bilişsel terapiler. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2(2), 93-100.
  • Türkçapar, M.H. ve Sargın, E.A. (2012). Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler: Tarihçe ve Gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi.
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-1370
  • Başlangıç: 1990
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Bilişsel Davranışcı Terapi Kullanılarak Yapılan Araştırma Makalelerinin İçerik Analizi 1997-2018

Ayşe BENGİSOY, Melih Burak ÖZDEMİR, Fatma ERKIVANÇ, Sacide ŞAHİN, Tubanur ÇELİK İSKİFOĞLU

Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Neşe KURT DEMİRBAŞ, Kemal ÖZTEMEL

Bir Duygusal Zeka Programının İlkokul Öğrencilerinin Duygusal Zeka, Atılgan, Saldırgan ve Çekingen Davranışlarına Etkisinin İncelenmesi

Tuğçe ALTUNBAŞ, Nilüfer ÖZABACI

Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumu ve Bilişsel Esnekliklerinin İncelenmesi

İsmail YELPAZE, Levent YAKAR

Ortaokul Öğretmen Adaylarının Matematik Öğretime Yönelik Öz-Yeterlik, Kaygı ve İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Zeki AKSU

Üniversite Öğrencilerinde Karanlık Üçlü Kişilik Özellikleri ile Dürtüsellik ve Heyecan Arama Davranışları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Seydi Ahmet SATICI, Ahmet Rıfat KAYİŞ, Muhammet Fatih YILMAZ, Bahtiyar ERASLAN-ÇAPAN

Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Sosyal Destek, Benlik Saygısı ve Sabır Arasındaki İlişkiler

Hayri KOÇ, Coşkun ARSLAN

Meme Kanseri Tanısı Almış Kadınların Hastalık Temsilleri ve Başa Çıkma Tarzları ile Kaygı ve Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Aygül TUNÇ AKSAN, Cem Ali GİZİR

Aile İşlevselliği ile İntihar Eğilimi Arasındaki İlişkide Sosyalizasyonun Aracılık Rolü

Turgut TÜRKDOĞAN

The Mediation Role of the Socialization in the Relationship between Family Functioning and Suicidal Tendency

Turgut TÜRKDOĞAN