DENİZLİ-ACIPAYAM-DODURGALAR KASABASINDAN DERLENEN KELİMELERİMİZ

Türkçemizi, anadilimizi kullanma becerimizi artırmak önemli bir sorumluluğumuzdur. Aynı zamanda sadece yetiştiği alanda değil, merak duyduğu alanlarda da eser verme cesaretini özellikle Türkçemiz konusunda öne çıkarmak da kanaatimce bilim dünyasına bir katkı niteliğindedir. Bu türden eserler veren aydınlarımız da bulunmaktadır. Makaleyi zenginleştiren kelimelerin büyük çoğunluğuna kaynaklık eden, tertemiz Türkçeye sahip Torosların Batı Yakasında yer alan Dodurgalar kasabası, Acıpayam ovasının güneydoğusundadır. Ovanın “Yaka Bucağı” adı verilen bölümünde, Eşeler Dağının güney yamacında yer almaktadır. Özellikle güzel Türkçesi, Eşeler yaylası, yoğurdu, yapı ustaları, zeybekleri, pehlivanlarıyla vb. tanınır ve bilinir. Makalede; Denizli-Acıpayam-Dodurgalar Kasabası ağırlıklı olmak üzere; Türkçe’ye sevdalı “kulağı kirişte„ bir mühendisin ve yakınlarının, uzun yıllara yayılan (25 yılı aşkın) Türkçe kelime derlemesi niteliğindeki çalışmaları, Yayın Kuralları doğrultusunda bilimsel anlamda ele alınmıştır. Türkçe Sözlük’te henüz yer verilmeyen fakat “yaşayan Türkçe„ tanımına uygun çok sayıda kelimeye ilişkin açıklama ve örnek cümle sunumu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe, Derleme, Konuşma Dili, Dodurgalar, Batı Toroslar/Akdeniz Bölgesi

DENİZLİ-ACIPAYAM-DODURGALAR KASABASINDAN DERLENEN KELİMELERİMİZ

Increasing the usage capacity of Turkish mainly in developing phases of each Turkish citizen is an essential responsibility for all of us. In the paper we submitted the words that we collected by noting them with the given sentences as soon as we heard but not familiar to many of us before. To do this is of not only under the responsibility of Turkish academics but also of the scientific writers focusing on different disciplines. Lots of intellectuels are famous for not only his own field but also on the other/others. It should be quite natural to submit such a kind of scientific materials especially on Turkish exploration. The main Turkish source of our paper is mostly depending on the people raised in Dodurgalar town for more than 25 years. In addition lots of words compiled throughout the country included to the paper. Dodurgalar town is situated on the southeastern part of Acıpayam (Karaağaç) plain, the location known as “Yaka Bucağı (means the settlements on the hillsides)” is also situated on the southern slopes of Eşeler (the plural form of the most common women name Ayshe(Eshe)) Mountain which is the border between Denizli and Burdur province. The town is famous in the vicinity of Yaka Bucağı and Denizli province with its Turkish richness, yoghurd of Eşeler Mountain, builders, zeybeks, and especially greasy wrestlers for a long time. The town is only five km far away from “touristic” Antalya-Denizli motorway namely Uluyol (means the widest, and easiest road to the destination).

Keywords:

Live Turkish, Compilation, Dodurgalar Town, Western Taurus Section of Mediterranean Region,

PDF

___

Anonim, 1998, Türkçe Sözlük, I. ve II. Cilt, Dokuzuncu Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları-549, Sözlük Bilim ve Uygulama Kolu, Türkçe Sözlükler Dizisi: 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1136 s.
Anonim, 2005, “Dil ve düşünce”, Zaman Gazetesi, Akademi Sayfası, 18.02.2005/31.07.2005. http://www.zaman.com.tr/bl=akademi&alt=haberler&trh=20050731&hn=144278
Battuta, İ., 1355, “Battuta Seyahatnamesinin Türkiye Bölümü”, s. 201-236, Tuhfetûn Nûzzâr fî Garâibi’l Emsâr ve’l Acâibi’l Esfâr (Büyük Dünya Seyahatnamesi-2005). Baskı Cilt: İmaj İç ve Dış Ticaret A. Ş., Yeni Şafak Gazetesi, İstanbul, 512 s.
Begliyev, Ağa Niyazi (Beyoğlu, Ağacan), 2000, Türkmen Boylarının Tarih ve Etnoğrafyası (Doktora Tezi), Mor Ajans, İst., 965 s.
Cündioğlu, D., 2005, “Biz çillemizi çekmediğimiz içindir ki Türkçe çilemiyor”, Yeni Şafak, 14 Ağustos 2005, s.14, 24 s. http://www.yenisafak.com.tr./arsiv/2005/agustos/14/dcundioglu.html
Çobanoğlu, S., 1999, “Güneşin Altı, Uzak kasabalarda binlercesi”, M. Gazete, 18 Mayıs 1999, s. 12.
Dağdaş, S., Dağdaş, F. B., 2001, Denizli-Acıpayam-Dodurgalar Kasabasının Tarihçesi ve Bugünkü Durumu, Türk Yurdu Dergisi, 7. Devre, Cilt 21, (53), Sayı: 171 (533), Aralık 2001, Evren Yayıncılık, Ankara, s. 42-49, 64 s.
Dağdaş ve ark., 2003, Denizli Valiliği-Kültür ve Turizm Müdürlüğüne 24.07.2003 tarihinde sunulan yeni bir mağara tesbitine ve alınacak önlemlere ilişkin dilekçe.
Dağdaş ve ark., 2005: Denizli-Acıpayam-Dodurgalar Kasabası ve Yakın Çevresinin Turizm Potansiyeli (KELOĞLAN MAĞARASI ÖRNEĞİ). Ulusal Mağara Günleri Sempozyumu (24-26 HAZİRAN 2005)-KONYA-Beyşehir-Derebucak, TÜBİTAK Basımevi, s. 149, Ankara, 194 s.
Gürses, R., 2003, Kelime Öğretimi Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Türk Dili-Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 622, Cilt LXXXVI, Ekim 2003, Baskı: Türk Hava Kurumu Basım Evi, Ankara, s. 506-516, 648 s.
Kazancigil, R., 2005, Dr. Rıfat Osman Bey ve Edirne, Edirne (Ocak-Şubat-Mart 2005, Sayı 15), T. C. Edirne Valiliği Yayınıdır, s. 24-26, 32 s. Kıvanç, T., 2003, “Dilimiz ve Bayramı”, Yeni Şafak, 28 Eylül 2003, s. 3, 24 s. http://www.yenisafak.com.tr./arsiv/2003/eylul/28/tkivanc.html