MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN STAJLARDA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Meslek yüksekokullarının amaçları arasında, sektöre yönelik nitelikli ara eleman ihtiyacını karşılamak yer almaktadır. Bu amaç doğrultusunda, mesleki programlarda öğrenim gören öğrencilerin, meslekleriyle ilişkili işyerlerinde staj yapmaları sağlanmaktadır. Staj uygulamalarından beklenen düzeyde verimin elde edilmediğine yönelik çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda, bazı sorunların buna engel olduğu düşünülebilir. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin staj uygulamalarında yaşadıkları sorunların ortaya çıkarılmasını sağlamaktır. Bu sayede, sorunların hangi boyutlarda yoğunlaştığı ve ne tür sorunların, öğrencilerin işyeri tecrübesini olumsuz etkilediği belirlenecektir. Çalışmada nitel teknikler kullanılmıştır. Durum çalışması deseniyle yapılmış çalışmada, katılımcılardan yarı-yapılandırılmış ve yapılandırılmış görüşme formları üzerinden veriler toplanmıştır. Çalışmaya İstanbul’daki bir devlet üniversitesinde bulunan Meslek Yüksekokulu bünyesindeki stajyerler dâhil edilmiştir. Çalışmada 2016 ve 2017 yıllarında stajlarını tamamlamış katılımcıların verileri kullanılmıştır. Ayrıca staj yapılan firmalara ulaşılarak, stajyerlere yönelik değerlendirmeler de çalışmaya dâhil edilmiştir. Toplanan veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın bulgularına bakıldığında, staj süreçlerinde çok sayıda sorunun yaşandığı tespit edilmiştir. Bu sorunlar başlıca; öğrencinin uygulama deneyiminin düşük olması, bazı işyerlerinin stajyere gereken rolü vermemesi, iş ortamına ve işe uyum süreci, deneyim eksikliğinden kaynaklanan sorunlar ve sahada yaşanan sorunlar şeklindedir. Çalışmanın önerileri arasında, yaşanan sorunların çözülmemesi, stajlardan beklenen niteliğin elde edilmesinde olumsuz bir etkiye sahip olduğu yer almaktadır. Bu nedenle, yaşanan sorunların çözülmesi ve bu süreçte Meslek yüksekokulu ve işyerlerinin etkileşimli bir şekilde iletişim halinde olmaları sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Mesleki Eğitim, Meslek Yüksekokulu, Staj Uygulaması, Staj Sorunları

PDF

___

Andayani, D. D. (2018). Application of the Prototype Development Model to Develop Online Information System for Student Internship at the Vocational High School in South Sulawesi Indonesia. Advanced Science Letters, 24(5), 3713-3717.
Cong, S., ve Wang, X. (2012). A perspective on technical and vocational education and training. In Advances in Computer Science and Engineering (pp. 67-75). Springer, Berlin, Heidelberg.
Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Çalışkan, T. ve Akgöz, S. (2005). Sağlık yüksekokulu öğrencilerini mesleki yaşama hazırlamada yıl içi ve yaz stajlarının katkısı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 31(1), 9-13.
Çaylan, D. Ö., Akpınarlı, V. ve Deveci, D. A. (2016). Öğrencilerin staj programları ile işe alım süreci: Denizcilik sektöründe “Rotamız Arkas Projesi” örnek olay incelemesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 241-264.
Demir, B. (2015). Meslek yüksekokullarında verilen muhasebe eğitiminde stajın önemi, sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 76-80.
Dolmacı, N. ve Duran, Y. (2017). Ön lisans düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin zorunlu staj uygulamasına ilişkin görüşleri, sorunları ve çözüm önerileri: Isparta Meslek Yüksekokulu örneği. 4. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 11-13 Mayıs 2017.
Emir, O., Arslan, S. ve Kılıçkaya, Ş. (2008). Turizm işletmeciliği ve otelcilik programı öğrencilerinin staj uygulamaları hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10(2), 273-291.
Güzel, F. Ö. (2010). Turizm öğrencilerinin staj döneminde edindikleri motivasyonun herzberg teorisine göre değerlendirmesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 5(20), 3415-342.
Jung, J. ve Lee, S., J. (2017). Impact of Internship on Job Performance among University Graduates in South Korea. International Journal of Chinese Education, 5(2), 250-284. DOI: 10.1163/22125868-12340070
Kırlıoğlu, H. ve Gökgöz, A. (2012). Ticaret meslek liselerinde muhasebe eğitimi alan öğrencilerin stajyerlikte karşılaştıkları problemler ve çözüm önerileri: İstanbul örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 7(13), 131-146.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A guide to design and implementation. San Francisco, CA: John Wiley ve Sons.
Morales, N. ve Jacobson, S., K. (2018). Assessing natural resource internships: A social cognitive analysis of national diversity programs. Applied environmental education & communication, 1-17. DOI, 10.1080/1533015X. 2018.1435320.
Mouzakitis, G. S. (2010). The role of vocational education and training curricula in economic development. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3914-3920.
Odio, M., Sagas, M., Kerwin, S. (2014). The influence of the internship on students’ career decision making. Sport Management Education Journal, 8(1), 46-57.
Özkan, F. ve Aksoy C. (2015). Ticaret meslek lisesi muhasebe bölümü öğrencilerinin işletmelerde beceri eğitimi uygulaması, Gaziantep ilinde bir alan araştırması. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6(12), 283-305.
Pertiwi, N. ve Ahmad, I., A. (2018). Construction Industry Needs for Vocational High School Graduates. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 127(1), 157-160. Seçer, Z., Çeliköz, N. ve Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
Stake, R. E. (2010). Qualitative research: Studying how things work. Guilford Press.
Şahin, İ., ve Fındık, T. (2008). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim: mevcut durum, sorunlar ve çözüm önerileri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 65-86.
Tektaş, N., Yayla, A., Sarıkaş, A., Polat, Z., Tektaş, M. ve Ceviz, N. Ö. (2016). Ön lisans öğrencilerinin staj uygulamalarının değerlendirilmesi: Marmara Üniversitesi örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 310-318.
Tsaı, C. T. S., Hsu, H., ve Yang, C. C. (2017). Career decision self-efficacy plays a crucial role in hospitality undergraduates’ internship efficacy and career preparation. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 21(1), 61–68
Turgut, M., Yılmaz, S., ve Firuzan, A. R. (2008). Okul deneyimi uygulama sürecinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Üniversite ve Toplum, 8(2), 1-26.
Wang, M. D. (1996). Speech on Chinese vocational education conference. Education and Vocation, 7(1), 15-21.
yang, C., H. (2017). A view of aesthetic labour practice in higher technical and vocational education. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(1), 167-188.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.