İLK VE ORTAOKUL YÖNETİCİLERİNİN ÇOKLU ZEKA ALANLARI İLE LİDERLİK STİLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırmayla, “ilk ve ortaokullarda görev yapan yöneticilerin yöneticilik işlevlerini yerine getirirken gösterdikleri liderlik stilleri ile çoklu zeka kuramına göre sahip oldukları zeka alanları arasındaki ilişkinin tespit edilmesi” amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2012-2013 öğretim yılında Nevşehir ilinde bulunan resmi ilkokul ve ortaokullarda görevli müdür ve müdür yardımcıları oluşturmaktadır. Araştırmada “Kişisel Bilgi Formu” ile birlikte zeka alanlarını tespit etmek için 80 sorudan oluşan “Çoklu Zeka Alanları Değerlendirme Ölçeği” ve yöneticilerin liderlik stillerini tespit etmek için 20 sorudan oluşan “Grup Etkililiği” anketi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilerek, demografik değişkenlere ait bulgular “dağılımı tanımlayıcı istatistikler” yoluyla, yöneticilerin zeka türleri ile ilgili değerlendirmeleri ile okul liderlik stilleri ise, “tanımlayıcı istatistikler” kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda yöneticilerin sahip oldukları Çalışmayı Kolaylaştırıcı, Amacı Vurgulayıcı, Etkileşimi Kolaylaştırıcı ve Destekleyici liderlik stillerinin sözel, mantıksal, bedensel, sosyal, içsel ve doğa zeka türleri ile orta seviyeli, görsel ve müziksel zeka türleri ile düşük seviyeli pozitif-doğrusal ilişkisi olduğu belirlenmiştir. 

THE RELATIONSHIP BETWEEN MULTIPLE INTELLIGENCE FIELDS AND LEADERSHIP STYLES OF PRIMARY AND SECONDARY SCHOOL DIRECTORS

In this research it is intended to find out the relationship between the leadership styles of primary and secondary school directors that they’ve shown while doing their managing functions and the intelligence fields that they have according to the Multiple Intelligence Theory. Public Primary and Secondary School’s principals and vice-principals, live in Nevşehir, generate the introduction of the research. In this research as well as “Personal Information Forms” , “Multiple Intelligences Areas Evaluation Scale” that forms of 80 questions to establish the intelligence fields and Group Activity Questionnaire” that forms of 20 questions to establish leadership styles of managers are used. The data gained in the resarch are analysed SPSS packed programme and then with the help of statistics that characterize dispersal discoveries of demographic characteristics, it is investigated using managers’ comments of intelligence types but descriptive statistics are analysed using the school leadership perception. At the end of the research it is specified that leadership styles that are job facilitatör, aim stressful, interaction facilitator and supportive which are belonged to managers and they are verbal, logical, physical, social, internal and nature xvi intelligence types. Beyond these the relationship between medium-level, visual and musical intelligence types and low-level positive linear relation is specified.

___

  • Baack, Donald & Wisdom, Barry L., (1995). Organizational Behavior: Creating Quality and Value in The Workplace. Houston: Dame Publications.
  • Burma, Şebnem. (2003). Çoklu Zeka Kuramına Göre Öğretim Ortamlarının Yapılandırılması. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Bursalıoğlu, Ziya. (1994). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara, Pegem Yayıncılık.
  • Bolman, Lee G. & Deal, Terrence E. (2013). Organizasyonları Yeniden Yapılandırmak. (Çev: A. Aypay ve A. Tanrıöğen). Seçkin Yayıncılık. Ankara.
  • Cesur, Hüsnü. (2009). Ortaöğretim müdürlerinin liderlik stilleri ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre değerlendirilmesi: Şişli ilçesi örneği. Yeditepe Ünv. SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Checkly, Kathy. (1997). “Educational Leadership”. (Çev. S. Tarman). Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 1997 (65), 10-14.
  • Çakınberk, Arzu ve Demirel, Erkan. T. (2010). “Örgütsel Bağlılığın Belirleyicisi Olarak Liderlik: Sağlık Çalışanları Örneği”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013 (24), 103-119.
  • Çalık, Temel. (2003). Performans Yönetimi. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
  • Çelik, Vehbi. (2007). Eğitimsel Liderlik, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Çelik, Cemile ve Sünbül, Önder. (2008). “Liderlik Algılamalarında Eğitim ve Cinsiyet Faktörü: Mersin İlinde Bir Alan Araştırması”. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi. 13 (3), 49-66.
  • Demir, Mehmet. (2014). İlk Ve Ortaokul Yöneticilerinin Çoklu Zeka Alanları İle Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki. İstanbul Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Donelly, H. James; Gibson, James L. & Ivancevich, John M. (1998). Fundamentals of Management. Calofornia, USA: McGraw Hill.
  • Eraslan, Levent. (2003). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri: Kırıkkale örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Eren, Erol. (1993). Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınevi.
  • Eren, Erol. (2001). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Erçetin, Şule. (2000). Liderlik Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Gardner, Howard. (1999). "Intelligences Reframed: Multiple Intelligences for the 21. Century." New York. 288s Basic Books,
  • Geçmez, Tuğçe. (2009). Yöneticilerin Dönüşümcü ve Etkileşimci Liderlik Stilleri ile Çatışma Yönetimi Stilleri Arasındaki İlişki ve Kimya Sektöründe Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi SBE. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Gülşen, Celal. (2017a). “Kuram ve uygulamada sınıf yönetimi-5.Baskı” içinde (Ed. Celal Gülşen) “Sınıfta Motivasyon Sürecinin Yönetimi”. Ankara. Anı Yayıncılık.
  • Gülşen, Celal. (2017b). “Kuram ve uygulamada sınıf yönetimi-5.Baskı” içinde (Ed. Celal Gülşen) “Sınıfta Öğrenme Stilleri ve Çoklu Zeka Yönetimi”. Ankara. Anı Yayıncılık.
  • Gülşen, Celal. (2015a). “Multiple Intelligences Areas Evaluation Scale developing study: Çoklu Zeka Alanları Değerlendirme Ölçeği geliştirilmesi çalışması”. Journal of Human Sciences, 12 (2), 1918-1930.
  • Gülşen, Celal. (2015b). "Opinions of Provincial Executives on Readiness for Transfer of Authority in the Management of Educational Services”, The Anthropologist. 22 (2), 373-380.
  • Gülşen, Celal. (2005). Türkiyede Eğitim Hizmetletinin Yerinden Yönetim” Ankara: Gazi Üniversitesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • Goleman, Daniel (1999). Duygusal Zeka, (Çev: B. S. Yüksel). İstanbul. Varlık Yayınları.
  • Günbayı, İlhan. (2005). “Women and Men Teachers Approaches to Leadership Styles”, Social Behavior and Personality. 33 (7), 685-698.
  • Güngör, Ferda. (2005). Sınıf öğretmenlerinin zeka alanlarına göre çoklu zeka etkinliklerini uygulama durumlarının belirlenmesi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi SBE. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kaur, Gurmeet & Chhikara, Sudha. (2006). Intervention Package to Enhance Multiple Intelligence Among Young Adolescents. Doctoral dissertation, MS Thesis (Unpublished). CCSHAU, Hisar, Haryana.
  • Kaya, Ülkü Selcen. (2002). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Liderlik Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kılınç, Tevfik Deha. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Okul Müdürlerinin Dönüşümcü ve Etkileşimci Liderlik Stilleri ve Kendi Örgütsel Bağlılıklarını Algılamaları ile Okul Müdürlerinin Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılıklarını Algılamaları Arasındaki İlişki: Mersin İli Tarsus İlçesi Örneği. Çağ Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Koçak, Tuncay. (2006). Okul Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Stilleri İle Öğretmenlerin İş Doyumu Arasındaki İlişki: Ankara İli Örneği. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Koçel, Tamer. (1998). İşletme Yöneticiliği-6.Baskı. İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Luthans, Fred. (1995). Organizational Behavior. 12. Edition. New York: McGraw-Hill Irwin.
  • Meb (Milli Eğitim Bakanlığı). (2016). Milli Eğitim İstatistikleri: 2015-2016. Ankara: MEB Yayını.
  • Moiden, Nadeem. (2002). “Evolution of Leadership in Nursing”. Nursing Managment 9(7), 20-25.
  • Nevsehirmem (Nevşehir Milli Eğitim Müdürlüğü). (2012). “2010-2011 Yılı İstatistikleri”.http://nevsehir.meb.gov.tr. (ET:02.03.2012).
  • Özel, Mustafa. (1998). Liderlik Sanatı. İstanbul: İz Yayıncılık
  • Robbins, Stephen P. (1986). Organizational Behaviour. New Jersey: Prentice Hall Inc.
  • Saban, Ahmet. (2005). Çoklu Zeka Teorisi ve Eğitim-5.Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Sarıcaoğlu, Aysel ve Arıkan, Arda. (2009). “Zeka Türleri, Öğrencilerin Yabancı Dil Başarıları ve Seçilmiş Değişkenler Üzerine Bir Çalışma”. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi. 5 (2), 100-122.
  • Sabuncuoğlu, Zeyyat ve Tüz, Melek.(1998).Örgütsel Psikoloji. Bursa: Alfa Yayınevi.
  • Selçuk, Ziya; Kayılı, Hüseyin ve Okut, Levent. (2004). Çoklu Zeka Uygulamaları-4. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Serin, Uğur. (2008). İzmir ilinde görev yapan fen alanı öğretmenlerinin öğretme strateji ve stilleri ile tercih ettikleri öğretim yöntemleri ve çoklu zeka alanları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Ünv. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Williams, J. Clifton & Sisk, L. Henry. (1985). Management and Organization. Cincinati-USA: South-Western Publishing Co.
  • Şahin, Harun ve Çakar, Esra. (2011). “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğrenme Stratejileri Ve Akademik Güdülenme Düzeylerinin Akademik Başarılarına Etkisi”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 9 (3), 519-540.
  • Şimşek, Şerif M., Akgemici, Tahir ve Çelik, Adnan. (2003). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış. Konya: Adım Matbaacılık ve Ofset.
  • Şirin, Erkan F. ve Yetim, Azmi A. (2009). “Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu yöneticilerinin dönüşümcü liderlik stiline ilişkin yönetici algıları”. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 69-84.
  • Tok, Türkay Nuri ve Bacak, Esen. (2013). “Öğretmenlerin İş Doyumu İle Yöneticileri İçin Algıladıkları Dönüşümcü Liderlik Özellikleri Arasındaki İlişki”. International Journal Of Human Sciences. 10(1), 1135-1166.
  • Töremen, Fatih ve Yasan, Tezcan. (2010). “İlköğretim okulu yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri: Malatya ili örneği”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 27-39.
  • Yukl, Gary A. (2001). Leadership in Organizations-5th Edition. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall. Zel, Uğur. (2001). Kişilik ve Liderlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1305-7766
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü