Birinci Dünya Savaşı’nın Müslüman Esirleri: Alman Kamplarında Tutulan Müslüman Esirler ve Osmanlı Devleti’nin Tutumu

Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı’nın içine çekilmesi sonucu Almanya ve Avusturya-Macaristan ile birlikte hareket etmiş, Rusya, İngiltere ve Fransa’ya karşı savaşmıştır. Bu savaşlarda Rusya’nın ve Fransa’nın hâkimiyeti altında bulunan topraklarda yaşayan Müslümanlar askerî güç olarak Osmanlı Devleti’nin de içinde bulunduğu Almanya ve Avusturya-Macaristan’ın oluşturduğu İttifak Devletleri’ne karşı kullanılmışlardır. Rusların yanında savaşan Türkler ve Verdun cephesinde Fransa saflarında Mağripliler, Almanya ve Avusturya ordularınca esir alınmışlar ve bu ülkelerde oluşturulan esir kamplarında tutulmuşlardır. Esirlerin ittihad-ı İslam için kullanılması gündeme gelmiş ve Müslüman esirler ile ilgili Osmanlı Devleti harekete geçerek bunların İstanbul’a naklini istemiştir ve bunu da sağlamıştır

Anahtar Kelimeler:

Esir Müslüman askerler, ittihad-ı İslam, İtilaf Devletleri, İttifak Devletleri, Osmanlı Devleti, esir kampları

The Muslim Captives of World War I: Muslim Captives Held in German Camps and the Attitude of the Ottoman State

After getting embroiled in World War I, Ottoman Empire fought against Russia, England and France along with Germany and Austria-Hungary. During the global war that centred in Europe, Muslim communities living under the rule of the then Russian and French territory were used against Central Powers which also included the Ottoman Empire. Turks and Northern African Muslims backed by Russia and France were captured by the German and Austria-Hungary side and were held in prison camps while fighting against Central Powers. Captive Muslims were freed and then moved to Istanbul by the help of the Ottomans.

Keywords:

captive Muslim soldiers, Islamic Union, Central Powers, alliance, Ottoman Empire, prison camps,

PDF

___

Archive Chateau de Vincennes
N 2140, seri, Le ministre des Aff. Etr. Direction des Affaires Politiques et Commerciales.
N 2104, seri, Ministre des Affaires Etrangeres serisi, numarasız belge.
N 2140, seri, Section d’Afrique.
Archive Quai d’Orsay, Ministère des Affaires étrangères.
Seri, Vol: 1664, 1665.
Abdil, Bicer (2004). “La Propagande anti-Française au Maroc en 1915”. Revue Historique des Armées 2: 38-48.
Burak Durdu, Mehmet (2005). “Enver Paşa’nn Hayatı Ve İngiliz Belgelerin- deki Düğün Raporu”. Kastamonu Eğitim Dergisi 13 (1).
Cloarec, Vincent (2002). La France et la question de Syrie, 1914–1918. Paris: CNRS.
Eugène Thebault (1915). “Le rôle des derviches dans l’Islam”. Le Temps 19734: 3-6.
El Hac Abdullah Boukabouva (1915). L’Islam dans l’armée française guerre 1914-1915. Constantinople.
Keleşyılmaz, Vahdet (2000). ”Teşkilat-ı Mahsusa ve Cermen Esir Kampla- rında Tatarlar”. Atatürk Yolu Dergisi 6 (21): 69-80.
Kurat Yuluğ, Tekin (1992). “1878-1919 Türk-Rus İlişkileri”. Ankara Üni- versitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştır- maları Dergisi 16 (27).
Laurens ,Henri. (2004). L’orient arabe, arabisme et islamisme de 1789 a 1945. Paris: Armand colin.
Metin, Celal (2005). “Yusuf Akçura ve I. Dünya Savaşı’nda Rusya’daki Türk Esirleri”. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi 2 (3): 31-53.
Ortaylı, Ilber (1998). Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu. İstanbul: