19393

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI VE ALGILANAN SOSYAL DESTEK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sosyal medya bağımlılığı ve algılanan sosyal destek kavramları son yıllarda farklı araştırmalara konu olmuştur. Alan yazında birçok farklı değişkenle ilişkisi incelenen bu kavramların birlikte bir çalışma konusu olmadığı görülmüştür. Bu kapsamda bu araştırmada; İstanbul’da bulunan bazı üniversitelerde öğrenim gören öğrencilerin sosyal medya kullanım ve bağımlılık düzeyi ile algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkiyi ölçmek amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın verileri “Sosyal Medya Bağımlılık Ölçeği: Yetişkin Formu” ve “Çok Yönlü Algılanan Sosyal Destek Ölçeği” ile İstanbul’da farklı üniversitelerde öğrenim gören 410 öğrenciden toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; medeni durumun aile ve arkadaş hariç değer verilen özel bir kişiden alınan destek ile, sosyal medya kullanım amacı ve kullanılan sosyal medya platformu sayısının ise algılanan sosyal destek ve sosyal medya bağımlılığı düzeyleri ile ilişkili olduğu, sosyal medya kullanım süresinin artması ile sosyal medya bağımlılığının arttığı ve sosyal medya bağımlılığı ve algılanan sosyal destek düzeylerinin fakülte ve bölüm bazında değişiklik gösterdiği anlaşılmıştır. Sonuç olarak, algılanan sosyal destek düzeyi ve alt boyutlarının sosyal medya bağımlılığını negatif yönde etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Medya, Sosyal Medya Bağımlılığı, Algılanan Sosyal Destek, Üniversite Öğrencileri

Evaluation of the Relationship between Social Media Addiction and Perceived Social Support in University Students

Social media addiction and the perceived social support terms have been mentioned in different researches in recent years. It was seen that the terms whose relationship with different variables was analyzed in the literature are not a study subject together. Within this scope, it was aimed to measure the relation of using social media and the addiction level of students who study at some universities in İstanbul to the perceived level of social support in this research. Data of the research in the relational screening model was collected from 410 students who study at universities in Istanbul with “social media addiction scale: Adult Form’’ and ‘’Multi-faceted Perceived Social Support Scale’’. SPSS 22.0 program was used in analyzing data. According to the research findings, the marital status is related to the support received from a private person valued excluding family and friends, the purpose of social media use and the number of social media platforms used is perceived levels of social support and social media addiction, social media addiction increases with the increase in social media usage time and social media addiction and perceived social support levels differed on the basis of faculty and department. The results have shown that the perceived level of social support and sub-dimensions of it affect social media addiction negatively.

PDF

___

Anderson, K. J. (2010). Internet Use Among College Students: An Exploratory Study. Journal of American College Health, 50 (1), 21-26.
Arısoy, Ö. (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1 (1), 55-67.
Armstrong, L. Phillips, J.G. ve Saling, L.L. (2000). Potential Determinants of Heavier Internet Usage. International Journal of Human-Computer Studies, 53, 537-550.
Ashman, K. K. ve Zastrow, C. (1990). Understanding Human Behavior and the Social Environment. Chicago: Nelson Hall Publishers.
Baz, F. Ç. (2018). Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Çalışma. OPUS- Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9 (16), 276- 295.
Cengizhan, C. (2005) Öğrencilerin Bilgisayar ve İnternet kullanımında Yeni Bir Boyut: Bağımlılık. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 83- 98.
Çakır, Y. ve Palabıyıkoğlu, R. (1997). Gençlerde Sosyal Destek-Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Kriz Dergisi, 5, 15-24.
Çınar, Ç. Y. ve Mutlu, M. (2019). İnternet Bağımlılığının Benlik Saygısı, Dikkat, Gelişmeleri Kaçırma Korkusu, Yaşam Doyumu ve Kişilik Özellikleri ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi, 20 (3), 133-142.
Çiftçi, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 7 (4), 417- 434.
Dilbaz, N. (2013). Madde Kullanım Riski ve Madde Bağımlılığından Korunma. Ankara: Hangar.
Durak- Batıgün, A. ve Kılıç, N. (2011). İnternet Bağımlılığı ile Kişilik Özellikleri, Sosyal Destek, Psikolojik Belirtiler ve Bazı Sosyo-Demografik Değişkenler Arasındaki İlişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26 (67), 1-10.
Echeburua, E. ve de Corral, P. (2010). Addiction To New Technologies And To Online Social Networking In Young People: A New Challenge. Adicciones, 22, 91-95.
Eker, D. ve Arkar, H. (1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Faktör Yapısı, Geçerlilik ve Güvenirliliği. Türk Psikoloji Dergisi, 10, 45-55.
Eraslan, L. ve Çakıcı-Eser, D. (2015). Sosyal Medya Toplum Araştırma. İstanbul: Beta Basım.
Esen, B. K. ve Gündoğdu, M. (2010). The Relationship between Internet Addiction, Peer Pressure and Perceived Social Support among Adolescents.The International Journal of Educational Researchers, 2(1), 29-36.
Esen, E. ve Siyez, D.M. (2011). Ergenlerde İnternet Bağımlılığını Yordayan Psiko-Sosyal Değiskenlerin İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (36), 127- 138.
Feindel, Holger. (2019). İnternet Bağımlılığı Bağımlılar ve Aileleri İçin El Kitabı. (Atilla Dirim çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
https://dijilopedi.com/2019-tuik-hanehalki-bilisim-teknolojileri-kullanim-arastirmasi/ (Erişim Tarihi: 15.11.2018)
https://www.statista.com (Erişim Tarihi: 15.11.2018)
Karadağ, A. ve Akçınar, B. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı ve Psikolojik Semptomlar Arasındaki İlişki. Bağımlılık Dergisi, 20(3), 154-166.
Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karasu, F. Bayır, B. ve Çam, H. H. (2017). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ile Sosyal Destek Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (14), 374-388. Kraut, R., Patterson, M., Lundmark, V., Kiesler, S. ve diğ. (1998). Internet paradox. A Social Technology that Reduces Social Involvement and Psychological Well-being?. American Psychologist, 53 (9), 1017–1031.
Kuss, D. J. ve Griffiths, M. D. (2011). Online Social Networking and Addiction a Review of the Psychological Literature. International of Journal Environmental Research and Public Health, 8, 3528-3552.
Oktan, V. (2015). Üniversite Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımı, Yalnızlık ve Algılanan Sosyal Destek. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (1), 281-292.
Paul, M. J. ve Dredze, M. (2011). You are What You Tweet: Analyzing Twitter for Public Health. Icwsm, 20, 265-272.
Taşdemir, N. Ö. (2016). Gençlerde Algılanan Sosyal Destek ve Yalnızlık Duygusunun İnternet Kullanımına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
Tektaş, N. (2014). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağları kullanmalarına yönelik bir araştırma. Tarih Okulu Dergisi, 17, 851-870.
Tortop, N., İsbir, E. G. ve Aykaç, B. (1999). Yönetim Bilimi. Ankara: Yargı Yayınevi.
Tutgun- Ünal, A. (2015). Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Uz- Baş, A., Öz- Soysal, F. S. ve Aysan, F. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Problemli İnternet Kullanımının Psikolojik İyi-oluş ve Sosyal Destek ile İlişkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5 (4), 1035-1046.
Ünlü, F. (2018). Orta Yaş Üstü Bireylerde Sosyal Medya Bağımlılığı ve Sosyal İzolasyon. Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 161-172.
Vural, Z.B. ve Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 20 (5), 3348‐3382.
We Are Social ve Hootsuit. (2019). Digital 2019: Turkey. URL: https://datareportal.com/reports/digital-2019-turkey (Erişim Tarihi: 13.11.2018)
Yıldırım, İ. (1997). Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Geliştirilmesi, Güvenirliği ve Geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87.
Yılmaz, E., Yılmaz, E. ve Karaca, F. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Destek ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Genel Tıp Dergisi, 18 (2), 71-79.
Yüksel-Şahin, F. ve Öztoprak, Ö. (2019). Ergenlerin Sosyal Medya Bağımlılığı Düzeylerinin Benlik Saygısına Göre İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (Özel Sayı), 363-377.