Tarihsel Süreçte Kadının Aile İçindeki Konumunun Feminist Sosyal Hizmet Yaklaşımı Temelinde Değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı, ataerkil kodların üreticisi ve uygulayıcısı olarak ailenin, feminizm ve feminist sosyal hizmet yaklaşımı açısından eleştirel gözle sorgulanmasıdır. Feminist sosyal hizmet yaklaşımına geçmeden önce feminizmin ortaya çıkmasına zemin hazırlayan tarihsel süreç ve kadın hareketinin kronolojik seyri açıklanarak feminizmin dün ve bugün ne olduğu sorusuna cevap aranmıştır. Ardından feminizmin etkisiyle şekillenen feminist sosyal hizmet uygulaması açıklanarak, bu bağlamda kadınlarla sosyal hizmet müdahalesinin nasıl yürütülebileceğinden bahsedilmiştir. Bu çalışma, mevcut literatürden, ikincil veriler kullanılarak derlenmiştir. Söz konusu veriler ışığında genel bir değerlendirme ve çözüm önerileri sunularak noktalanmıştır. Kadının aileden bağımsız düşünülmediği toplumlarda aile kurumunun kadının özgürleşmesine katkı sunması mümkünken, kadınların özgürleşmesi önünde önemli bir engel halini aldığı açıkça görülmektedir. Bu nedenle aileye ilişkin değerlere eleştirel bir bakışla yaklaşarak, kadınların özgürleşmelerine katkı sunacak feminist sosyal hizmet uygulamalarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Feminizm, feminist sosyal hizmet, aile, evlilik, kadın

Evaluation of Women's Positions in ‘Marriage’ and ‘Family’ Institutions Throughout the Historical Process on the Basis of Feminist Social Work Approach

This review aims to question women’s positions in marriage and family –as the producer and practitioner of patriarchal codes– critically in terms of feminism and feminist social work approach. When it comes to women’s positions, feminist literature is one of the main points of application. For this reason, the historical process that prepared the ground for the emergence of feminism and the historical course of the women's movement were explained, and an answer was sought to the question of what the position of the woman in the family was according to feminism yesterday and today. Then, the feminist social work practice, shaped by the influence of feminism, was explained and in this context, it was talked about how to organize social work intervention with women. This study was compiled from the current literature using secondary knowledge. In the light of this knowledge, a general assessment of the woman's place in marriage and the family has been concluded by presenting suggestions on feminist social work interventions that can be used while working with women in this context In societies where women are not considered independent from the family, it is clearly seen that the family institution; while it can be contributed to women's liberalization, it has become an important obstacle to women's liberalization. For this reason, there is a need for feminist social work practices that will contribute to women's liberalization by approaching family and family values with a critical perspective.

PDF

___

Aile. (2016, 5 Ekim).Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.58fa3c49c5d072.65385238 adresinden erişildi.
Aydın Şafak, A. (2014). Feminist Bir Bakışla Türk Aile Hukukunda Kadın Bedeni (1. bs.). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
Beauvoir, S. (1993). Kadın “İkinci Cins” Genç Kızlık Çağı. (B. Onaran, Çev.) (7. bs., C. I). İstanbul: Payel Yayınevi.
Beauvoir, S. (2010). Kadın II"İkinci Cins" Evlilik Çağı. (B. Onaran, Çev.)Çağdaş Kadının Kitaplığı (8. bs.). İstanbul: Payel Yayınevi.
Benedict, R. (2000). Kültür Örüntüleri. İstanbul: Öteki Yayınları.
Berktay, F. (1998). Kadın Olmak Yaşamak Yazmak (3. bs.). İstanbul: Pencere Yayınları.
Berktay, F. (2009). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın (3. bs.). İstanbul: Metis Yayınları.
Blankenhorn, D. (2009). The Future of the Marriage. New York: Encounter Books.
Connell, R. W. (1987). Gender and Power: Society, the Person and Sexual Politics. Stanford University Press.
Davidoff, L. (2002). Aile Paradoksu: Tarihçilere Bir Çağrı. S. Somuncuoğlu (Çev.), Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet içinde . İstanbul: İletişim Yayınları.
Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’de Aile Ve Kadın Emeği. Toplum ve Bilim, (86), 141.
Doltaş, D. (1995). Batıdaki Feminist Kuramlar ve 1980 Sonrası Türkiye Feminizmi. Türkiye’de Kadın Olgusu içinde . İstanbul: Say Yayınları.
Dominelli, L. (1986). Love and Wages: The Impact of Imperialism, State Intervention and Women’s Domestic Labour on Workers’ Control in Algeria, 1962–1972. Norwich: Novata Press.
Dominelli, L. (2002). Feminist Social Work Theory and Practice. New York: Palgrave.
Dominelli, L. ve McLeod, E. (1989). Feminist Social Work. London: Macmillan.
Donovan, J. (2013). Feminist Teori. (A. Bora, M. Ağduk Gevrek ve F. Sayılan, Çev.) (7. bs.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Gittins, D. (2012). Aile Sorgulanıyor (1. bs.). İstanbul: Pencere Yayınları.
Gürbilek, N. (2007). Kör Ayna, Kayıp Şark: Edebiyat ve Endişe. İstanbul: Metis Yayınları.
Hanmer, J. ve Statham, D. (1988). Women and Social Work: Towards a Woman-Centred Practice. London: Palgrave.
Harding, S. (1990). Feminism, Science and the Anti-Englightment Critiques. L. Nicholson (Ed.), Feminism/Postmodernism içinde (ss. 83-106). London: London: Routledge.
Heywood, A. (2013). Siyasi İdeolojiler: Bir Giriş (5. bs.). Ankara: Adres Yayınları.
hooks, bell. (2014). Feminizm Herkes İçindir: Tutkulu Politika. Toplumsal Cinsiyet (3. bs.). İstanbul: bgSt Yayınları.
Kılıç, Z. (1998). Cumhuriyet Türkiye’sinde Kadın Hareketlerine Genel Bir Bakış. B. Hacımirzaoğlu (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkeler içinde , Bilanço 98 Yayın Dizisi (ss. 347-360). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Kolay, H. (2015). Kadın Hareketinin Süreçleri, Talepleri Ve Kazanımları. EMO Kadın Bülteni, (3), 10.
Lüküslü, D. ve Çelik, K. (2008). Sessiz ve Görünmez, “genç” Ve “kadın”: Ev Kızı. Toplum ve Bilim, (112), 101-118.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü (1. bs.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Michel, A. (1997). Feminizm. (Ş. Tekeli, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Millett, K. (2000). Sexual Politics (4. bs.). New York: University of Illinois Press.
Naiman, J. (1988). Marksizm ve Feminizm İki Ayrı Kuram. (S. Özkal, Çev.)Siyasal Bilgiler Dizisi (1. bs.). İstanbul: Amaç Yayıncılık.
Oakley, A. (1974). Woman’s Work, The Housewife, Past and Present. New York: Pantheon Books.
Okin, S. M. (2013). Women in the Western Political Thought. Princeton: Princeton University Press.
Önal, S. (2013). Kadının Değeri: Felsefi Bir Deneme (s. 30). Aile ve Kadın Sempozyumu, sunulmuş bildiri, Kırıkkkale.
Pascall, G. (1986). Social Policy: A Feminist Analysis. London: Tavistock.
Payne, M. (2014). Modern Social Work Theory (4. bs.). Chicago, Illinois: Lyceum Books, Inc.
Pilalis, J. ve Anderton, J. (1986). Feminism and Family Therapy-a Possible Meeting point. Journal of Family Therapy, (Vol 8), 99-114. doi:10.1046/j..1986.00708.x
Polat Uluocak, G. ve Bulut, I. (2011). Aile Terapilerinin Feminist Teori Açısından İncelenmesi. Aile ve Toplum, 7(24), 9-24.
Poster, M. (1989). Eleştirel Aile Kuramı. İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Russell, B. R. (1983). Evlilik ve Ahlak (1. bs.). İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
Sancar, S. (2014). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti Erkekler Devlet, Kadınlar Aile Kurar (3. Baskı.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Sautet, M. (1998). Kadınların Özgürleşmesi Üzerine. İstanbul: Telos Yayıncılık.
Segal, L. (1983). What is to be Done about the Family? Harmondsworth: Penguin Books.
Sevim, A. (2005). Feminizm (1. bs.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Spector, P., Allen, T., Poelmans, S. ve Cooper, C. (2005). Work and Family: An International Perspective. Mahwah, U.S.A.: Lawrence Erlbaum Associates Press.
Şenol Cantek, F. (2001). Fakir/Haneler Yoksulluğun “ev hali”. Toplum ve Bilim, (89), 102-131.
Uslu, L. (2012). Bir Odaya Sıkışmak: Büyümekle Çocukluk Arasında Kalmak. Fe Dergi, 4(1), 98.
Wilson, A. (1985). Family. Florence, U.S.A: Routledge Press.
Wilson, E. (1997). Women and the Welfare State. London: Tavistock.
Wollstonecraft, M. (2012). Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi. (D. Hakyemez, Çev.)Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi (11. bs.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.