Sosyal Hizmetin Gözünden Sosyal Uyum İçin Bir Öneri: Çokkültürlü Eğitim

Göç, temel toplumsal olguların başında gelmekte ve önemli bir sosyal hizmet alanını oluşturmaktadır. 2011’den itibaren Türkiye’ye Suriye’den yaşanan zorunlu ve kitlesel göç hareketiyle birlikte, toplumsal dinamiklerin ve politikaların da değişime uğradığı görülmektedir. Günümüzde, göçle ilişkili politikalarda Suriyeli bireylerin güvenlik, barınma gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması odağından ayrılarak sosyal uyumun sağlanmasına yönelik bir ihtiyacın doğduğu kaçınılmaz bir gerçekliktir. Sosyal uyumun ana anahtarlarından biri olan eğitim, Suriyeli çocukların nüfus olarak yoğunluğu düşünüldüğünde ülkemiz için önemli bir aracı oluşturmaktadır.Bu aracın biraz daha yapılandırılarak çokkültürlü modele uygun hale getirilmesi önem taşımaktadır. İnsan haklarının ve ülkemizdeki mevzuatın bir gereği olarak temel haklardan biri olan eğitime yönelik fırsat eşitliğinin sağlanmasının toplumsal üretkenliği artırmaya ve refahı geliştirmeye olan katkısı açıktır. Bu bağlamda, çokkültürlü eğitimin sosyal hizmet bakış açısıyla tartışılması amacını taşıyan bu çalışmada, eğitim müfredatının konu edilmesinden ziyade ülkemizde uygulanabilecek bir çokkültürlü eğitim modelinin ana ilkeleri ve temel çıktıları tartışılmaya çalışılmıştır. Çokkültürlü eğitimin, güçlendirme ve hak savunuculuğu üzerine kurulu olduğu ve sosyal uyum için önemli adımlardan birini oluşturduğu düşünülmektedir. Çalışmanın sonunda, çokkültürlü eğitim yapısının farklı kültürleri tanıması ve kabullenmesi odağına oturtulması ve okul sosyal hizmeti bağlamında geliştirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çokkültürlülük, çokkültürlü eğitim, sosyal uyum, sosyal hizmet

A Suggestion for Social Cohesion through the Social Work Perspective: Multicultural Education

Migration is one of the main social facts and constitutes a crucial social work field. It seems to change social dynamics and politics due to the experienced and forced mass migration movements from Syria to Turkey in 2011. Today in the way of migration related policies, it is an inevitable reality that a need for social cohesion emerges from the focus of meeting the basic needs of Syrian individuals such as security and shelter.Education, which is one of the main keys of social cohesion, refers an important tool for our country, considering the density of Syrian children population. It is important to configure this tool a little more and make it suitable for the multicultural model. As a requirement of human rights and the legislation in our country, the providing of equal opportunities for education, which is one of the fundamental rights, obviously contributes to increase social productivity and improve welfare. In this context, within this study, which aims to discuss multicultural education from a social work perspective, the main principles and basic outcomes of a multicultural education model that can be applied in our country rather than the subject of the education curriculum are discussed. Multicultural education is thought to be built on empowerment and advocacy and is one of the important steps for social cohesion. At the end of the study, it was proposed to fix the multicultural education structure in the focus of recognition and acceptance of different cultures and to develop in the context of school social work.

Keywords:

Multiculturalism, multicultural education, social cohesion, social work,

PDF

___

Acar-Çiftçi. Y., Gürol, M. (2015). A Conceptual Framework Regarding the Multicultural Education Competencies of Teachers. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-14.
Akalın, A. T. (2016). Türkiye'ye Gelen Suriyeli Göçmen Çocukların Eğitim Sorunları. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
Akçiçek, A. (2015). Türkiye’deki Suriyelilerin Toplumsal ve Ekonomik Uyumu. Liberal Düşünce Dergisi, 80, 51-61.
Alptekin, K., Erdoğan, B., Akbaba, O. Eroğlu, Z., Yeğin, K. (2019). Okul Sosyal Hizmeti Uygulaması. Nobel Akademik Yayıncılık.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (2018). Suriyeli Sığınmacıların Uyum ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu Sonuç Bildirgesi. https://aybu.edu.tr/yulisa/content_detail.aspx?MENUID=286&ICERIKID=640&src=0
Babacan, H. (2007). Education and Social Cohesion. In J. Jupp, J. Nieuwenhuysen, E. Dawson (Eds.), Social Cohesion in Australia. Port Melbourne: Cambridge University Press
Bahadır, H. Uçku, R. (2016). İzmir’in Bir Mahallesinde Yaşayan 6-17 Yaş Arasındaki Suriyeli Çocukların Çalışma Durumları ve Çalışma Durumlarını Etkileyen Etmenler. DEU Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 117-124.
Banks, J. A. (1990). Approaches to Multicultural Curriculum Reform. Social Studies Texan, 5(3), 43-45.
Banks, J. A. (1995). Multicultural Education: Historical Development, Dimensions, and Practice. In J. A. Banks, C. A. M. Banks (Eds.). Handbook of Research on Multicultural Education (pp. 3-24). New York: Macmillan.
Başer, D., Akçay, S. (2019). Araçsal Akıl ve Sosyal Hizmet: Bürokrasi ve Yönetimsellik Bağlamında Bir Değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(3), 1033-1051.
Bostan, H. (2018). Geçici Koruma Statüsündeki Suriyelilerin Uyum, Vatandaşlık ve İskân Sorunu. Göç Araştırmaları Dergisi, 4(2), 38-88.
Congress, E. P., Gonzalez, M. L. (2013). Multicultural Perspectives in Social Work Practice with Families. Springer Publishing Company: New York.
Çakırer-Özservet, Y. (2017). Kartopu Örneklemle Sosyal ve Ekonomik Hayatta Örnek Gösterilebilecek Suriyeli Göçmen Araştırması. Uluslararası Göç ve Toplumsal Uyum Araştırmaları Serisi 3.
Daniel, C. L. (2008). From Liberal Pluralism to Critical Multiculturalism: The Need for A Paradigm Shift in Multicultural Education for Social Work Practice in The United States. Journal of Progressive Human Services, 19(1), 19-38.
Dorman, S. (2014). Educational Needs Assessment for Urban Syrian Refugees in Turkey: YUVA Association Report. Istanbul: UNHCR. http://data.unhcr.org/ syrianrefugees/ download.php?id=7898.
Duman, N. (2000). Ankara Liselerinde Çeteye Katılma Potansiyeli Olan Öğrenci Grupları ve Okul Sosyal Hizmeti. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
Duman, T. (2019). Toplumsal Uyum İçin Eğitimin Önemi: Türkiye’deki Suriyeliler Örneği. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 41, 343-368.
Duruel, M. (2016). Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorunu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(5), 1399-1414.
Emin, M. N. (2016). Türkiye'deki Suriyeli Çocukların Eğitimi - Temel Eğitim Politikaları. İstanbul: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA).
Emin, M. N. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi. Seta Kitaplar: İstanbul.
European Comission. (2019). Temporary Protection. https://ec.europa.eu/home-affairs/what-we-do/policies/asylum/temporary-protection_en Ford, D. Y., Harris, J. J. (1999). Multicultural Gifted Education. Teachers College Press: New York.
Gencer, T. E. (2017a). Göç ve Eğitim İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme: Suriyeli Çocukların Eğitim Gereksinimi ve Okullaşma Süreçlerinde Karşılaştıkları Güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 838-851. Gencer, T. E. (2017b). Sosyal çalışma-eğitim bilimi ilişkisi ve okul sosyal hizmeti üzerine bir değerlendirme. T. E. Gencer, İ. Cılga (Ed.), Sosyal Hizmeti Yeniden Düşünmek (81-118). Ankara: Nika Yayınevi.
Gencer, T. E. (2019a). Göç Süreçlerindeki Çocukların Karşılanamayan Gereksinimleri, Haklara Erişimleri ve Beklentileri: Ankara ve Hatay'da Yaşayan Suriyeli Çocuklar Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Gencer, T. E. (2019b). İnsan-Mekân İlişkisinin Bütüncül Boyutu: Kent-Mekân Çalışmalarında Sosyal Hizmet Gereksinimi. M. Kırlıoğlu, H. H. Tekin (Ed.), Güncel Sosyal Hizmet Çalışmaları (131-139). Konya: Çizgi Kitapevi.
Gencer, T. E. (2019c). Dezavantajlı bireylerle ve marjinalize olmuş gruplarla çalışırken sosyal işlevselliği geliştirme ihtiyacı ve savunuculuk faaliyetleri. Ö. Altındağ, O. Tatlıcıoğlu, Y. Kryvenko (Ed.), Current Problems and Approaches in Social Work (73-83). Londra: IJOPEC Publication.
Gencer, T. E. ve Karagöz, D. (2016). Mülteci Çocukların Mekânsal ve Psiko-Sosyal Yoksunlukları: Kentsel Alanlarda Mülteci Çocuk Olmak. A. Çolpan Kavuncu (Ed.), Kentsel Güvenlik ve Çocuk Suçluluğu (37-48). Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
Green, A., Preston, J., Janmaat, J. G. (2006). Education, Equality and Social Cohesion: A Comparative Analysis. Palgrave Macmillan: New York.
Guzzetta, C. (2007). Multicultural mistake. Journal of Ethnic & Cultural Diversity in Social Work, 16(3-4), 31-42.
İnsani Gelişim Vakfı Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Suriyeli Algı Araştırması Raporu, 2019, http://ingev.org/wp-content/uploads/2019/08/ingev-den-suriyeli-algi-arastirmasi.pdf. İnsani Gelişim Vakfı. (2019) İNGEV’den Suriyeli Algı Araştırması ve ötekileştirme, düşmanlaşma tehlikesine karşı sosyal uyum dili kullanmaya davet. http://ingev.org/wp-content/uploads/2019/08/ingev-den-suriyeli-algi-arastirmasi.pdf
Jarolmen, J. (2017). Okul Sosyal Hizmeti: Bir Uygulama Kılavuzu. Ankara. Nika Yayınevi.
Joshee, R., Peck, C., Thompson, L. A., Chareka, O., Sears, A. (2016). Multicultural Education, Diversity and Citizenship in Canada. In Joseph Lo Bianco, Aydın Bal (Eds.), Learning from Difference: Comparative Accounts of Multicultural Education (p. 35-50). Springer: Drodrecht.
Karabaş, B. (2018). Suriyeli Göçmen Çocukların Ev Bağlamında Mekanla Olan İlişkileri ve Türkiye’ye Uyum Süreçleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Karataş, K., Gencer, T. E., Çalış, N. ve Ege, A. (2016). Öğrenci sorunlarının okul sosyal hizmeti bağlamında değerlendirilmesi. Okul Sosyal Hizmeti Özel Sayısı, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını, 70-80.
Keys, P. R. (2013). School Social Workers in the Multicultural Environment: New Roles, Responsibilities, and Educational Enrichment. Routledge: New York.
Kızıl, Ö. ve Dönmez, C. (2017). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılara Sağlanan Eğitim Hizmetleri ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bağlamında Bazı Sorunların Değerlendirilmesi. International Journal Of Education Technology and Scientific Researches, 4, 207-239.
Kirişçi, K. (2014). Misafirliğin Ötesine Geçerken: Türkiye’nin “Suriyeli Mülteciler” Sınavı. Ankara: Brookıngs Enstitüsü & Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK).
Leistyna, P. (2002). Defining and Designing Multiculturalism: One School System’s Efforts. State University of New York Press: Albany.
MEB. (2019). Hayat Boyu Öğrenme. https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_11/06141131_11Ekim2019internetBulteni.pdf
Migrant Integration Policy Index. (2015). http://www.mipex.eu/sites/default/files/downloads/files/mipex_key_findings_new.pdf.
Norris, K. E. L., Collier, S. (2018). Social Justice and Parent Partnerships in Multicultural Education Contexts. IGI Global: Hershey.
Özdemir, E. (2017). Suriyeli Mültecilerin Türkiye’deki Algıları. Savunma Bilimleri Dergisi, 16(1), 115-136.
Parekh, B. (2000). Rethinking Multiculturalism: Cultural Diversity and Political Theory. Harvard University Press: Cambridge.
Philips, D. C. (2014). Encyclopedia of Educational Theory and Philosophy. Sage Publications: Thousand Oaks.
PISA. (2015). Result in focus. https://www.oecd.org/pisa/pisa-2015-results-in-focus.pdf. Robles de Melendez, W., Beck, V. (2002). Teaching Young Children in Multicultural Classrooms: Issues, Concepts and Strategies. Cengage Learning: Wadsworth.
Salmi, J. (2006). Violence, Democracy and Education: An Analytic Framework In E. R.-. Schweitzer, V. Greaney, K. Duer (Eds.), Promoting Social Cohesion through Education: Case Studies and Tools for Using Textbooks and Curricula (pp. 9-28). Washington: The International Bank for Reconstruction and Development/ The World Bank.
Seydi, A. R. (2013). Türkiye’deki Suriyeli akademisyen ve eğitimcilerin görüşlerine göre Suriye’deki çatışmaların Suriyelilerin eğitim sürecine yansımaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013(30), 217-241
Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2014(31), 267-305.
Shuayb, M. (2012). Rethinking Education for Social Cohesion: International Case Studies. Palgrave Macmillan: New York.
Smith, E. B. (2009). Approaches to Multicultural Education in Preservice Teacher Education: Philosophical Frameworks and Models for Teaching. Multicultural Education, 16(3), 45-50.
Solorzano, D., Yosso, T. (2000). Toward a critical race theory of Chicana and Chicano education. C. Tejada, C. Martinez, Z. Leonardo (Ed) Charting new terrains of Chicana (o)/Latina (o) education (pp. 35-65).Cresskll, New Jersey: Hampton Press. Stateuniversity. (2019). Multicultural education. https://education.stateuniversity.com/pages/2252/Multicultural-Education.html
Sue, D. W., Rasheed, M. N., Rasheed, J. M. (2016). Multicultural Social Work Practice: A Competency- Based Approach to Diversity and Social Justice. Wiley: New Jersey.
Suriyeli Çocukların Eğitim Durumu Çalıştayı Sonuç Raporu (2018). K. Alptekin, D. Akarçay Ulutaş ve D. Ustabaşı Gündüz (raporu hazırlayanlar). Konya: KTO Karatay Üniversitesi Rektörlüğü.
Suriyeli Misafirlere Yönelik Sosyal Uyum ve Eğitim Müfredatları Çalıştayı Raporu (2015). Bilim, Eğitim, Kültür Araştırmaları Merkezi.
Şensin, C. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin Suriye'den Göçle Gelen Öğrencilerin Eğitimerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi.
Taştan, C., Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyelilerin Eğitimi: Güçlükler ve Öneriler. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
UNICEF. (2019). Türkiyede'ki Suriyeli çocuklar. https://www.unicefturk.org/yazi/acil-durum-turkiyedeki-suriyeli-cocuklar.
Wasburn, D. E., Brown, N. L., Abbott, R. W. (1996). Multicultural Education in the United States. Inquiry International: Philadelphia. Yaman, F. (2017). Uyum ve Ötekileşme Ayrımında Suriyeli Sığınmacılar. KADEM Kadın ve Demokrasi Derneği, 3(1), 91-109.
Yavuz, Ö., Mızrak, S. (2016). Acil durumlarda okul çağındaki çocukların eğitimi: Türkiye’deki Suriyeli mülteciler örneği. Göç Dergisi, 3(2), 175-199.
Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E., İyem, C. (2017). Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 107-126.