Ölümcül Çocuk İstismarları ve Türkiye Çocuk Koruma Sistemine Yönelik Bir Değerlendirme

Modern dönemde çocuk koruma sistemlerine dâhil olan veya olmayan, öldürülen tüm çocuklardan dolayı yoğun toplumsal tepkiler ve medya baskısı oluşmaktadır. Birleşik Krallık, Almanya, İsveç ve Avustralya gibi ülkelerde, ölümcül çocuk istismarı ya da ihmali vakalarından sonra, çocuk koruma sistemlerinin ciddi eleştirilere maruz kaldıkları ve çocukları koruyamamakla suçlandıkları görülmektedir. Çocuk ölümleri ve ağır istismar vakaları, gelişmiş ülkelerdeki çocuk koruma sistemlerinin oluşturulması ve sürekli gözden geçirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Diğer taraftan, yalnızca trajik olaylardan hareketle çocuk koruma sistemlerinin yapılandırılmasının uygun olmadığı ve farklı sorunlara yol açabileceği de araştırmalarla ortaya konulmuştur. Bu derleme, çocuk ölümlerine ilişkin olarak uluslararası çocuk koruma sistemlerinin geliştirdiği politika ve uygulamaları göz önünde bulundurarak Türkiye’de korunmaya muhtaç çocuklara yönelik hukuki düzenlemeleri ve uygulamaları farklı açılardan irdelemeyi ve çocuk koruma sisteminin daha etkili bir şekilde yapılandırılmasına katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

çocuk ölümü, çocuk koruma, korunma ihtiyacı olan/muhtaç çocuk, çocuk koruma sistemi, çocuklarla sosyal hizmet

A Review of the Deadly Child Abuses and Child Protection System in Turkey

In the modern era, intense social reactions and media pressure arise in connection with severely abused or murdered children, whether they are involved in child protection systems or not. In countries such as the United Kingdom and Australia, after fatal child abuse or neglect, child protection systems are subject to serious criticism and accused of failing to protect children. Child deaths and cases of severe abuses have played an important role in the establishment and review of child protection systems in developed countries. On the other hand, it has been revealed by the researches that it is also not appropriate to construct child protection systems based on tragic events and may cause different problems. This review article, taking into account the policies and practices developed by international child protection systems regarding child mortality, aims to contribute to the examination of the legal arrangements and practices towards the children in need of protection from different perspectives and the effective configuration of the child protection system in Turkey.

PDF

___

Akyüz, E. (1988). Medeni Kanun İle Sosyal Hizmetler Kurumu Kanunu Açısından Korunmaya Muhtaç Çocuklar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 20, 1-2.
Akyüz, E. (1991). Medeni Kanuna Göre Çocuğun Ana-Babasına Karşı Korunması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2(2). Beckett, C. (2003). Child protection: An introduction. Sage.
Beter, Ö. (2010). Türkiye ve İngiltere’de Çocuk Koruma Sistemleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Çocuk Koruma Kanunu (2005). R.Gazete :Tarih: 15/7/2005 Sayı : 25876
Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usûl Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Resmî Gazete Tarihi: 24.12.2006 Resmî Gazete Sayısı: 26386
Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu Ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Tarihi: 24.12.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26386
Fegert, J. M., Schnoor, K., Kleidt, S., Kindler, H., & Ziegenhain, U. (2008). Verbesserung des Kinderschutzes durch systematische Fehleranalyse. Expertise im Auftrag des Bundesministeriums für Familie, Senioren, Frauen und Jugend. Berlin.
Freymond, N. ve Cameron, G. (2006). Understanding International Comparisons of Child Protection, Family Service, And Community Caring Systems of Child And Family Welfare. Towards positive systems of child and family welfare: International comparisons of child protection, family service, and community caring systems, 3-25
Furedi, F. (2002). Paranoyak Anne – Babalık, Uzmanları Dikkate Almamak Çocuğunuz İçin En İyisi Olabilir (Çev. Arzu Tüfekçi). İstanbul: İz Yayıncılık
Gilbert, N., Parton, N. and Skivenes, M. (Eds.). (2011). Child protection systems: International trends and orientations. OUP USA. Hetherington, R. (1998). Issues in European child protection research. European Journal of Social Work, 1(1), 71-82.
Hietamäki, J. (2012). Child Protection in Finland. Child Protection Systems: An International Comparison of ‘Good Practice Examples’ of five Countries (Australia, Germany, Finland, Sweden, United Kingdom) with Recommendations for Switzerland, 181-225.
Hill, M., Stafford, A., & Lister, P. G. (Eds.). (2002). International Perspectives on Child Protection: Report of a Seminar Held on 20 March 2002. Scottish Executive.
Houston, S. (2002). Re-Thinking a Systemic Approach to Child Welfare: A Critical Response to the Framework for the Assessment of Children in Need and their Families. European Journal of Social Work, 5(3), 301-312.
Lonne, B., Parton, N., Thomson, J., & Harries, M. (2008). Reforming child protection. Routledge. New York
Munro, E. (2008). Effective child protection. Sage. London
Ponnert, L. (2012). Child Protection in Sweden. Child Protection Systems: An International Comparison of ‘Good Practice Examples’ of five Countries (Australia, Germany, Finland, Sweden, United Kingdom) with Recommendations for Switzerland, 226-257.
Sosyal Hizmetler Kanunu (1983). Resmi Gazete Tarihi: 27/5/1983 Sayı: 18059
Sosyal Kanun Kitabı (2019). 4 Ekim 2019 tarihinde https://www.sozialgesetzbuch-sgb.de/sgbviii/8a.html adresinden ulaşılmıştır.
Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarihi 09.02.2013, Sayı: 28554
Spratt, T. (2012). Child Protection in the United Kingdom. Child Protection Systems: An International Comparison Of “Good Practice Examples” of Five Countries (Australia, Germany, Finland, Sweden, United Kingdom) With Recommendations For Switzerland. The Swiss Project Fund for Child Protection (Ed.)
Spratt, T., Nett, J., Bromfield, L., Hietamäki, J., Kindler, H., & Ponnert, L. (2012). Child Protection Systems: An international comparison of “good practice examples” of five countries (Australia, Germany, Finland, Sweden, United Kingdom) with recommendations for Switzerland.
Wolff, R., Biesel, K. ve Heinitz, S. (2011). Belirsizlik Çağında Çocuk Koruma: Almanya Yaklaşımı. Çocuk Koruma Sistemleri: Uluslararası Trend ve Yönelimler. (ed. Gilbert, N., Parton, N. ve Skivenes, M), Oxford University Press, New York
Yaman, F. (2019). “Yapay” Bir Çocuk Koruma Modeli Olarak SOS Çocuk Köyleri ve Türkiye’deki Uygulamaları, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi
Yaman, F. (2018). Almanya'da Çocukları Koruma Altına Alınan Göçmen Ailelere Yönelik Koruma Hizmetlerinin İncelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Türk Medeni Kanunu (2001) Resmî Gazete Tarihi: 8/12/2001 Sayı: 24607