BASKI KARŞITI SOSYAL HİZMET: MODERN DÜNYA-SİSTEMİ AÇISINDAN ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Toplumsal sınıfların varlığını ve yapısal faktörleri göz ardı eden, sosyal sorunları bireyselleştiren ve bireysel patoloji, eksiklik ve yetersizlikle açıklayan geleneksel sosyal hizmet yaklaşımlarına yönelik bir eleştiri olarak ortaya çıkan baskı karşıtı sosyal hizmet, sosyal adalet ilkesini temel alan, insanların güçlenmesi ve özgürleşmesini hedefleyen, baskı, sömürü ve ayrımcılığın tüm biçimlerine karşı mücadeleyi savunan ve başka bir dünyanın mümkün olduğunu vurgulayan eleştirel bir sosyal hizmet yaklaşımıdır. Bugün yapısal bir kriz içerisinde bulunan modern dünya sistemi ise, 16. yüzyılda Batı Avrupa’da ortaya çıkan, zamanla dünyanın geri kalanına yayılan, ırkçılık, cinsiyetçilik ve ataerki gibi yapısal eşitsizliklerle ortak yaşamsal bir ilişki içerisinde bulunan kapitalist üretim biçimi ve ilişkileriyle karakterize olan tarihsel ve toplumsal bir sistemi ifade etmektedir. Küreselleşme ve azgelişmişlik olgusunu, yapısal eşitsizlikler ile kolektif toplumsal ve politik hareketler arasındaki ilişkiyi, Avrupa merkezci sosyal bilim paradigmasını, sosyal hizmetlerin neo-liberal dönüşümünü ele almak için bu makale, baskı karşıtı sosyal hizmeti modern dünya-sistemi açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Anti-Oppressive Social Work: A Critical Evaluation in terms of Modern World- System

Anti-oppressive social work, which emerges as a critique of traditional social work approaches that ignore the existence of social classes and structural factors, individualize social problems and explain them in terms of individual pathology, deficiency and inadequacy, is a critical social work approach emphasizing the possibility of different world, based on principle of social justice, aiming at the empowerment and emancipation of people, defending the struggle against all forms of oppression, exploitation and discrimination. The modern world-system, in a structural crisis today, refers to a historical and social system, which emerged in Western Europe in the 16thcentury and spread over time to the rest of the world, that is characterized by the capitalist mode of production and production relations which have a symbiotic relationship with structural inequalities such as racism, sexism and patriarchy. This article aims to evaluate the antioppressive social work in terms of the modern world-system, addresing the phenomenon of globalisation and underdevelopment, the relationship between structural inequalities and the collective social and political movements, the paradigm of Euro centrist social science, and the neo-liberal transformation of social services.

___

  • Akbaş, E. (2014). Sosyal çalışmada çağdaş eleştirel perspektifler. Ankara: SABEV Yayınları.
  • Akbaş, E. (2010). Berlin’de yaşayan Türk toplumu arasındaki dayanışma ilişkileri ve sosyal hizmetlerin sivil oluşumu. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Akbaş, E. (2003). Kültürel sembolleri yorumsamacı bir bakış açısıyla okuma ve sosyal hizmet ilişkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 14(1), 20-24.
  • Amin, S. (2005). Küreselleşmecilik mi? Yoksa küresel-ölçekli apartheid mi? İçinde I. Wallerstein (Ed.), Modern-küresel sistem (s. 13-50). İstanbul: Pınar Yayınları.
  • Anderson, B. (2011). Hayali cemaatler. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Aristoteles (2014). Politika. Çev. Mete Tunçay, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Arrighi, G., Hopkins, T. K. ve Wallerstein, I. (2004). Sistem karşıtı hareketler. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Atasü-Topçuoğlu, R. ve Akbaş, E. (2009). Sosyal dışlanma kavramı, küreselleşme ve yeni yönetişim içinde topluma nasıl bir bakış önerir? Sosyal hizmetlerin yeniden yapılanma paradigmasına eleştirel bir bakış. İçinde G. Polat Uluocak ve A. İçağasıoğlu Çoban (Yay. Haz.), Sosyal Dışlanma ve Sosyal Hizmet (521-527). Ankara: Haberal Eğitim Vakfı.
  • Baines, D. (2011a). An overview of anti-oppressive social work practice: Neoliberalism, inequality, and change. In D. Baines (Ed.), Doing anti-oppressive practice(pp. 1-24). Fernwood Publishing.
  • Baines, D. (2011b). An overview of anti-oppressive practice: Roots, theory, tensions. In D. Baines (Ed.), Doing anti-oppressive practice(pp. 25-47). Fernwood Publishing.
  • Bakhtin, M. (1986). Speech genres and other late essays. Trans. Vern W. McGee, University of Texas Press.
  • Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan romana: Edebiyat teorisinden dil felsefesine seçme yazılar. Çev. Cem Soydemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Barclay, H. (2014). Efendisiz halklar: Bir anarşi antropolojisi.İstanbul: Sümer Yayıncılık.
  • Bauman, Z. (1997). Modernite ve holocaust.İstanbul: Sarmal Yayınları.
  • Berger, P. L. ve Luckmann, T. (2008). Gerçekliğin sosyal inşası. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
  • Brecht, B. (1980). Halkın ekmeği. Çev. A. Kadir ve A. Bezirci. İstanbul: Yazko.
  • Cornell, R. W. (2016). Toplumsal cinsiyet ve iktidar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Dalrymple, J. ve Burke, B. (2006). Anti-oppressive social work practice: Social care and the law (2nd Edition). Open University Press.
  • Dominelli, L. (2015). Baskı karşıtı uygulama: Yirmi birinci yüzyılın zorlukları. İçinde R. Adams, L. Dominelli ve M. Payne (Ed.), Sosyal hizmet: Temel alanlar ve eleştirel tartışmalar (s. 83-99). Ankara: Nika Yayınevi.
  • Dominelli, L. (2002). Anti-oppressive social work theory and practice. Palgrave Macmillan.
  • Eagleton, T. (2011). Why Marx was right. Yale University Press.
  • Eriksen, T. H. (2004). Etnisite ve milliyetçilik: Antropolojik bir bakış. İstanbul: Avesta Yayınları.
  • Fanon, F. (2014). Yeryüzünün lanetlileri. İstanbul: Versus Kitap.
  • Ferguson, I. ve Lavalette, M. (2005). ‘Another world is possiple’: Social work and the struggle for social justice. In I. Ferguson, M. Lavalette and E. Whitmore (Eds.), Globalisation, global justice and social work (pp. 204-221). Routledge.
  • Ferguson, I. (2008). Reclaiming social work: Challenging neo-liberalism and promiting social justice. Sage Publication.
  • Ferguson, I. (2009). ‘Another world is possiple!’: Reclaiming the radical tradition. In V. Leskošek (Ed.), Theories and methods of social work, exploring different perspectives (pp. 81-98). Ljubljana: University of Ljubljana.
  • Foucault, M. (2016a). Entelektüelin siyasi işlevi (Seçme yazılar 1).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2016b). Cinselliğin tarihi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2013). Hapishanenin doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Foucault, M. (2011). Özne ve iktidar (Seçme yazılar 2).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (1988). Technologies of the self. In L. H. Martin, H. Gutman and P. H. Hutton (Eds.), Technologies of the self: A seminar with Foucault (p. 16-49). The University of Massachusetts Press.
  • Freire, P. (2008). Ezilenlerin pedagojisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Galeano, E. (2009). Eduardo Galeano ile 28/05/2009 tarihinde yapılan söyleşi. (22/10/2016), http://www.democracynow.org/2009/5/28/eduardo.
  • Galeano, E. (2004). Tepetaklak: Tersine dünya okulu.İstanbul: Çitlembik Yayınları.
  • Habermas, J. (1997). Modernity: An unfinished project. In M. P. D’ Entrevés and S. Benhabib (Eds.), Habermas and the unfinished project of modernity (pp. 38-55). Cambridge: The MIT Press.
  • Harris, J. (2005). Globalisation, neo-liberal managerialism and UK social work. In I. Ferguson, M. Lavalette and E. Whitmore (Eds.), Globalisation, global justice and social work (pp. 80-93). Routledge.
  • Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin kısa tarihi. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Hegel, G. W. F. (2011). Tinin görüngübilimi. Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi.
  • Hollinger, R. (2005). Postmodernizm ve sosyal bilimler. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
  • Hopkins, T. K. ve Wallerstein, I. (2000). Dünya-sistemi: Bir kriz var mı. İçinde T. K. Hopkins ve diğ.,Geçiş çağı: Dünya sisteminin yörüngesi 1945-1990 (s. 9-21). İstanbul: Avesta Yayınları.
  • İbni Haldun (1977). Mukaddime (Cilt I). Çev. Turan Dursun, Ankara: Onur Yayınları.
  • Lee, R. E. ve Wallerstein, I. (Ed.) (2007). İki kültürü aşmak. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Martin, W. G. (Ed.). (2008). Toplumsal hareketler: 1750-2005. İstanbul: Versus Kitap.
  • Marx, K. ve Engels, F. (2015). Komünist manifesto ve hakkında yazılar. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Marx, K. (2015). Kapital (Cilt I). İstanbul: Yordam Kitap.
  • Marx, K. ve Engels, F. (2013). Alman ideolojisi. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
  • Marx, K. (1979). Ekonomi politiğin eleştirisine katkı. Ankara: Sol Yayınları.
  • Miles, R. (2000). Irkçılık.İstanbul: Sarmal Yayıncılık.
  • Miles, R. ve Brown, M. (2003). Racism (2nd Edition). Routledge.
  • Mishra, R. (1999). Globalization and the welfare state. Edward Elgar Publishing.
  • Ollman, B. (2015). Marksizme sıradışı bir giriş. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Ollman, B. (2011). Diyalektiğin dansı: Marx'ın yönteminde adımlar.İstanbul: Yordam Kitap.
  • Orwell, G. (2015). Hayvan çiftliği.İstanbul: Can Yayınları.
  • Rosanvallon, P. (2004). Refah devletinin krizi. Ankara: Dost Kitabevi.
  • Tarkovsky, A. (Yönetmen). (1983). Nostalghia [Film]. Soviet Union-Italy: Opera Film Produzione.
  • Tuncay, T. ve İl, S. (2006). Sosyal hizmette baskı karşıtı uygulama: Sosyal adalet paradigması temelinde bir özgürleştirme pratiği. Toplum ve Sosyal Hizmet. 17 (2), 59-71.
  • Wallerstein, I. (2014). Dünya sistemleri analizi: Bir giriş. İstanbul: BGST Yayınları.
  • Wallerstein, I. (2013a). Sosyal bilimleri düşünmemek. İstanbul: BGST Yayınları.
  • Wallerstein, I. (2013b). Bilginin belirsizlikleri. İstanbul: Sümer Yayıncılık.
  • Wallerstein, I. (2012). Bildiğimiz dünyanın sonu. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Wallerstein, I. (2007). Avrupa evrenselciliği: İktidarın retoriği. İstanbul: Aram Yayınları.
  • Wallerstein, I. (2005a). Ütopistik ya da 21. yüzyılın tarihsel seçimleri. İstanbul: Aram Yayınları.
  • Wallerstein, I. (2005b). Yeni bir sosyal bilim için. İstanbul: Aram Yayınları.
  • Wallerstein, I. (1992). Tarihsel kapitalizm. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Wallerstein, I. ve diğ. (2012). Sosyal bilimleri açın: Sosyal bilimlerin yeniden yapılandırılması üzerine rapor. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Wood, E. M. (2011). Sınıftan kaçış. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Wright, E. O. (Ed.). (2014). Sınıf analizine yaklaşımlar. İstanbul: NotaBene Yayınları
Toplum ve Sosyal Hizmet-Cover
  • ISSN: 2147-3374
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

SOSYAL HİZMET ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME EĞİLİMLERİ İLE BİLİNÇLİ FARKINDALIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ (KONYA ÖRNEĞİ)

Rasim BABAHANOĞLU, Aliye MAVİLİ

BASKI KARŞITI SOSYAL HİZMET: MODERN DÜNYA-SİSTEMİ AÇISINDAN ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Olcay GÜLDALI

GÖRME ENGELLİ VE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN AİLELERDE ÖFKE YÖNETİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Bülent ŞEN, Aslıhan AYKARA

EŞİTLİKÇİ TASARIMIN KENT MERKEZLERİNDEKİ KAMUSAL ALANLARA YANSIMASINDAKİ TEMEL ESASLAR

Nurşen YILMAZ, Erdal Onur DİKTAŞ

ÜNİVERSİTELERİN PSİKOLOJİK DANIŞMA BİRİMLERİNDE SOSYAL HİZMET UZMANINDAN HİZMET ALAN ÖĞRENCİLERİN POZİTİFNEGATİF DUYGU DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Melek ZUBAROĞLU YANARDAĞ

LİSELİ ERGENLERDE ÇOCUKLUK ÇAĞI ÖRSELENME YAŞANTILARININ CİNSİYET, GELİR DÜZEYİ VE EBEVEYN EĞİTİM DURUMUNA GÖRE İNCELENMESİ

Tuğba TÜRKKAN, Hatice ODACI

ÇOCUK EVİNDE KALAN ÇOCUKLARIN SOSYALLEŞME SÜRECİNDEKİ İLİŞKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Şeyda YILDIRIM, Vedat IŞIKHAN

TÜRKİYE’DE MADDE BAĞIMLILIĞIYLA MÜCADELEDE BİR SOSYAL POLİTİKA UYGULAMASI OLARAK OKUL SOSYAL HİZMETİNİN ÖNEMİ

Abdullah IŞIK

BOŞANMA NEDENLERİ ve BOŞANMA SONRASINDA KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLERE İLİŞKİN BİR ARAŞTIRMA: İZMIR İLİ ÖRNEĞI

Özgül AKTAŞ AKOĞLU, Hadiye KÜÇÜKKARAGÖZ

KURUMDA ÇALIŞAN YAŞLI BAKIM ELEMANLARININ BAKIM YÜKÜNÜ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Vedat IŞIKHAN