ÇIKTIYA (GSMH) PARA ARZINDAKİ BÜYÜMENİN, FAİZ ORANI OYNAKLIĞI VE DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bir ülkenin GSMH'sını artırmak bütün ülkelerin en fazla enerji harcadıkları konuların başında gelmektedir. Özellikle kısa dönemde para piyasalarındaki belirsizlikler üretim miktarını etkilemektedir. Kısa süreli de olsa para piyasalarının değişimi reel piyasalarda güveni ortadan kaldırmakta ve belirsizliğin baskın olduğu bir ortam yaratmaktadır. Dışa açılma sürecinin hızla yaygınlaştığı günümüz dünya ekonomisinde dış ekonomilerden kaynaklanan güven sarsıcı gelişmeleri de dikkate aldığımızda üretimin artması ve üretim artışının istikrarlı bir şekilde devam etmesi çok daha güç hale gelmektedir. Bu nedenle iç dengeyi sağlayıcı para piyasaları değişkenlerinin yanında, dış dünyayı en iyi şekilde yansıtan döviz kuru değişkeni de analize alınmıştır. Yeni geliştirilen yöntemlerden biri olan SWARCH yöntemiyle de faiz ve döviz kuru oynaklıkları belirlenerek, imalat endeksi ve para arzı modele dahil edilerek regresyon denklemi elde edilmiştir. Sonuç Türkiye'de imalat sektörünü faiz oynaklığından çok döviz kuru oynaklığının etkilediği yönündedir.

ÇIKTIYA (GSMH) PARA ARZINDAKİ BÜYÜMENİN, FAİZ ORANI OYNAKLIĞI VE DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bir ülkenin GSMH'sını artırmak bütün ülkelerin en fazla enerji harcadıkları konuların başında gelmektedir. Özellikle kısa dönemde para piyasalarındaki belirsizlikler üretim miktarını etkilemektedir. Kısa süreli de olsa para piyasalarının değişimi reel piyasalarda güveni ortadan kaldırmakta ve belirsizliğin baskın olduğu bir ortam yaratmaktadır. Dışa açılma sürecinin hızla yaygınlaştığı günümüz dünya ekonomisinde dış ekonomilerden kaynaklanan güven sarsıcı gelişmeleri de dikkate aldığımızda üretimin artması ve üretim artışının istikrarlı bir şekilde devam etmesi çok daha güç hale gelmektedir. Bu nedenle iç dengeyi sağlayıcı para piyasaları değişkenlerinin yanında, dış dünyayı en iyi şekilde yansıtan döviz kuru değişkeni de analize alınmıştır. Yeni geliştirilen yöntemlerden biri olan SWARCH yöntemiyle de faiz ve döviz kuru oynaklıkları belirlenerek, imalat endeksi ve para arzı modele dahil edilerek regresyon denklemi elde edilmiştir. Sonuç Türkiye'de imalat sektörünü faiz oynaklığından çok döviz kuru oynaklığının etkilediği yönündedir.

___

  • Akaike, H. (1973), “Maximum Likelihood Estimation of Gaussian Autoregressive Moving Average Models” Biometrika, 60, s.255-65
  • Akdi, Y. (2003), Zaman Serileri Analizi, Bıçaklar Kitabevi, Ankara, s.273.
  • Arize. C., A, Osang, T., Slottje, D. J, Y. (2000), “Exchange- Rate Volatility and Foreign Trade: Evidence From Thirteen LDC’s”, Journal of Business and Economic Statistics, Vol. 18, No.1, s. 10-17.
  • Broll, U., Eckwert, B. (1999) “Exchange Rate Volatility and International Trade”, Southern Economic Journal, Vol. 66, No.1, s. 178-185
  • Hau, H. (2002), “Real Exchange Rate Volatility and Economic Openness: Theory and Evidence”, Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 34, No. 3, s. 611-630.
  • Koray F. Lastrapes D. W., (1989) “Real Exchange Rate Volatility and US Bilateral Trend: A Var Approach”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 71, No.4, s.708-712.
  • Dhdakia H., R., Saradhi V. R., (2000) “Exchange Rate Pass- Through and Volatility: Impact on Indian Foreign Trade”, Economic and Political Weekly, Vol. 35, No.47, s.4109-4116.
  • Enders, W. (2004), Applied Econometric Time Series, Wiley Seies, Alabama
  • Franses, P. H., Dijk, D. (2006), Non-Linear Time Series Models in Empirical Finance, Cambridge University Press s.13
  • Güloğlu, B., Akman, A. (2007), “Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığının Swarch Yöntemi ile Analizi”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, Yıl:44, Sayı:512, s.43-52
  • Kutlar, A. (2005), Uygulamalı Ekonometri, Ankara, Nobel, s.334.
  • Özbay, P. (1999), “The Effect of Exchange Rate Uncertainty on Exports A Case Study For Turkey”, Research Paper, March 1999.
  • Sevüktekin, M, Nargeleçekenler, M, (2005), Zaman Serileri Analizi, Nobel, Ankara, s.37.
  • Türkyılmaz, S., Özer, M, Kutlu, E. (2007), “Döviz Kuru Oynaklığı ile İthalat ve İhracat Arasındaki İlişkilerin Zaman Serisi Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:2007, Cilt:7, Sayı:2, s.133-149.
  • Vogelvang, B, (2005), Econometrics Theory and Applications with Eviews, Pearson, s.117.