TÜKETİCİLERİN GIDA PERAKENDECİLİĞİNDEN MEMNUNİYETLERİNE GÖRE BÖLÜMLENDİRİLMESİ: BÖLÜMLER ARASI DEMOGRAFİK VE SOSYO-EKONOMİK FARKLILIKLARIN İNCELENMESİ

Bu çalışmada Mersin il merkezinde yaşayan tüketicilerden seçilen 515 örneklem üzerinde gıda perakendecilerine yönelik memnuniyet türleri incelenmektedir. Çalışmanın ampirik sonuçlarına göre, tüketiciler gıda perakendeciliği seçiminde, değerlendirmeli ve duygusal memnuniyet durumlarına göre, iki gruba ayrılmaktadır. Bu iki tüketici grubu, faktör analizi sonuçları kullanılarak hiyerarşik olmayan kümeleme analizi yoluyla elde edilmiştir. Kümeler, gelir, yaşanan bölge, ev ve otomobil sahipliğini kapsayan demografik ve sosyo-ekonomik değişkenler için Pearson Ki-kare testi uygulanarak karşılaştırılmıştır. Kümeler arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Gelecekte yapılacak araştırmalarda, tüketicilerin diğer psikografik veya demografik profilleri ve tüketim değişkenlerine dayalı olarak bölümlendirilmesi önerilmektedir.

TÜKETİCİLERİN GIDA PERAKENDECİLİĞİNDEN MEMNUNİYETLERİNE GÖRE BÖLÜMLENDİRİLMESİ: BÖLÜMLER ARASI DEMOGRAFİK VE SOSYO-EKONOMİK FARKLILIKLARIN İNCELENMESİ

Bu çalışmada Mersin il merkezinde yaşayan tüketicilerden seçilen 515 örneklem üzerinde gıda perakendecilerine yönelik memnuniyet türleri incelenmektedir. Çalışmanın ampirik sonuçlarına göre, tüketiciler gıda perakendeciliği seçiminde, değerlendirmeli ve duygusal memnuniyet durumlarına göre, iki gruba ayrılmaktadır. Bu iki tüketici grubu, faktör analizi sonuçları kullanılarak hiyerarşik olmayan kümeleme analizi yoluyla elde edilmiştir. Kümeler, gelir, yaşanan bölge, ev ve otomobil sahipliğini kapsayan demografik ve sosyo-ekonomik değişkenler için Pearson Ki-kare testi uygulanarak karşılaştırılmıştır. Kümeler arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Gelecekte yapılacak araştırmalarda, tüketicilerin diğer psikografik veya demografik profilleri ve tüketim değişkenlerine dayalı olarak bölümlendirilmesi önerilmektedir.

___

  • Acuner, Şebnem A. (2001), Müşteri Memnuniyeti ve Ölçümü, 2. Baskı, Ankara: MPM Yayınları, No:655.
  • Alışveriş Merkezleri Ve Perakendeciler Derneği (AMPD) (2010), “Parlayan Yıldız: Perakende Sektörünün Türk Ekonomisine Etkileri”, http://www.ampd.org/images/tr/Arastirmalar/Arastirmalar/Perakende_Sektörü_Etki_Analizi/parl ayan.pdf, (05.10.2011).
  • Azabağaoğlu, M. Ö. ve Dursun, E. (2008), “Tüketicilerin Modern Gıda Perakendecilerine Karşı Davranışının Analizi”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1), 1-12.
  • Bakırtaş, Hülya ve Altunışık, Remzi (2009), “Mağaza İçi Atmosferin Tüketicilerin Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir Çalışma”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi,1 (2), 95- 118.
  • Burns, David J. ve Neisner, Lewis (2006), “Customer Satisfaction in A Retail Setting The Contribution of Emotion”, International Journal of Retail & Distribution Management, 34 (1), 49-66.
  • Cengiz, Emrah (2010), “Measuring Customer Satisfaction: Must Or Not?”, Journal of Naval Science and Engineering, 6 (2), 76-88.
  • Cronin, J. Joseph, Brady, Michael K. ve Hult, G. Tomas M. (2000), “Assessing the Effects of Quality, Value, and Customer Satisfaction on Consumer Behavioral Intentions in Service Environments”, Journal of Retailing, 76 (2), 193-218.
  • Çokluk, Ömay, Şekercioğlu, Güçlü ve Büyüköztürk, Şener (2010), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları, 1. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Danaher, Peter J. ve Haddrell, Vanessa (1996), “A Comparison of Question Scales Used for Measuring Customer Satisfaction”, International Journal of Service Industry Management, 7 (4), 4-26.
  • Darden, W.R. ve Babin, B.J. (1994), “Exploring The Concept of Affective Quality: Expanding The Concept of Retail Personality”, Journal of Business Research, 29 (2), 101-109.
  • Davis, Mark M. ve Heineke, Janelle (1994), “Understanding the Roles of the Customer and the Operation for Better Queue Management”, International Journal of Operations & Production Management, 14 (5), 21-34.
  • Deloitte (2010), “Retail Sector Update”, www.deloitte.com.tr, (20.11.2011). Dube-Rioux, Laurette (1990), “The Power Of Affective Reports In Predicting Satisfaction Judgments”, Advances in Consumer Research, 17, 571-576.
  • Gegez, Ercan (2005), Pazarlama Araştırmaları, 1. Bası, İstanbul: Beta Basım.
  • Filiz, Zeynep ve Çemrek, Fatih (2008), “Tüketici Memnuniyeti Analizi ve Gıda (Fast-Food) Sektöründe Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1), 59-84.
  • Hackl, Peter, Scharitzer, Dieter ve Zuba, Reinhard (2000), “Customer Satisfaction in The Austrian Food Retail Market”, Total Quality Management, 11 (7), 999-1006.
  • Kalaycıoğlu, Sibel, Çelik, Kezban, Çelen, Ümit ve Türkyılmaz, Sinan (2010), “Temsili Bir Örneklemde Sosyo-Ekonomik Statü (SES) Ölçüm Aracı Geliştirilmesi: Ankara Kent Merkezi Örneği”, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 13 (1), 183-220.
  • Kaya, Behzat Fırat (2009), “Perakendecilik Sektöründe Müşteri Memnuniyet Düzeyinin Belirlenmesi: İndirim Marketleri Üzerine Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • Koç, A. Ali, Boluk, Gulden ve Kovacı, Sureyya (2009), “Concentration in Food Retailing And AntiCompetitive Practices in Turkey”, 113. EAAE Seminar, Crete, Greece.
  • Law, Agnes K.Y., Hui, Y.V. ve Zhao, Xiande (2004), “Modeling Repurchase Frequency And Customer Satisfaction for Fast Food Outlets”, International Journal of Quality & Reliability Management, 21 (5), 545-563.
  • Levy, Michael ve Weitz, Barton A. (2004), Retailing Management, 5th Edition, New York: MacGrawHill/Irwin.
  • Maccallum, Robert C., Widaman, Keith F., Zhang, Shaobo ve Hong, Sehee (1999), “Sample Size in Factor Analysis”, Psychological Methods, 4 (1), 84-99.
  • Mersin Gıda Fuarı (2011), http://www.mersindegida.com/SiteContent.aspx?MainContent=&SubContent=1, (01.11.2011).
  • Muffatto, Moreno ve Panizzolo, Roberto (1995), “A Process-Based View for Customer Satisfaction”, International Journal of Quality & Reliability Management, 12 (9), 154-169. Nakip, Mahir (2006), Pazarlama Araştırmaları, 2. Basım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Nasır, Süphan (2003), “Türkiye‟de GSM Sektöründe Müşteri Memnuniyeti: Kullanıcıların Operatör Değiştirme Eğilimlerinin Saptanması”, 8.Ulusal Pazarlama Kongresi Kayseri, 211-228.
  • Orel, Demirci Fatma (2010), Uluslararası Perakendecilik: Teori, Uygulama ve Örnek Olay Anlatımlı, 1. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Özer, Hüseyin ve Lebe, Fuat (2008), “Çok Sınıflı Logit Model ile Erzurum‟da Market Tercihini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 241-254.
  • Pizam, Abraham ve Ellis, Taylor (1999), “Customer Satisfaction And Its Measurement in Hospitality Enterprises”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 11 (7), 326-339.
  • Sanayici (Aylık Ekonomi ve İş Dünyası Dergisi) (4 Temmuz 2011), “Perakende Sektörünün Büyüklüğü 2014'te 250 Milyar Dolara Ulaşacak”, http://www.sanayicidergisi.com/guncel-haber/perakendesektorunun-buyuklugu-2014te-250-milyar-dolara-ulasacak.htm, (12.10.2011).
  • Smith, Wendell R. (1956), “Product Differentiation And Market Segmentation As Alternative Marketing Strategies”, The Journal of Marketing, 21 (1), 3-8.
  • Tek Ömer Baybars ve Orel Fatma Demirci (2006), Perakende Pazarlama Yönetimi, 2.Baskı, İzmir: Birleşik Matbaacılık.
  • Tikici, Mehmet ve Türk, Mevlüt (2003), “İnsan Odaklı Yönetim ve Müşteri Memnuniyeti: Malatya İlinde Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 8 (3), 27-48. Türkiye Müşteri Memnuniyeti Endeksi (TMME) (2010), “TMME 2006-2010 4. Çeyrek Sonuçları”,
  • http://www.tmme.org/wp-content/uploads/2010/10/tmme2010q4.png, (20.10.2011).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2010), “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları 2010”, www.tuik.gov.tr, (08.09. 2011).
  • Türkiye Rekabet Kurumu (TRK) (2011), “Türkiye Hızlı Tüketim Ürünleri Perakendeciliği Sektör İncelemesi Ön Raporu”,
  • http://www.rekabet.gov.tr/dosyalar/images/file/Perakende_Sektor_Arastirmasi_genis_Ozet_.pdf, (06.10.2011).
  • Vavra, Terry G. (1997), Improving Your Measurement of Customer Satisfaction: A Guide to Creating, Conducting, Analyzing, and Reporting Customer Satisfaction Measurement Programs, Milwaukee: The American Society for Quality.
  • Vilares, Manuel Jose ve Coelho, Pedro Simoes (2003), “The Employee-Customer Satisfaction Chain in The ECSI Model”, European Journal of Marketing, 37 (11/12), 1703-1722.
  • Westbrook, Robert A. (1987), “Product/Consumption-Based Affective Responses and Postpurchase Processes”, Journal of Marketing Research, 24 (3), 258-270.
  • Westbrook, Robert A. ve Oliver, Richard L. (1991), “The Dimensionality of Consumption Emotion Patterns and Consumer Satisfaction”, Journal of Consumer Research, 18 (1), ABI/INFORM Global, 84-91.
  • Yağcı, Mehmet İsmail ve İlarslan, Neslihan (2010), “Reklamların Ve Cinsiyet Kimliği Rolünün Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1), 138-155.
  • YDTA (Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı) (2010), “Türkiye Gıda Sektörü Raporu”, http://www.invest.gov.tr/trTR/infocenter/publications/Documents/GIDA.SEKTORU.PDF, (02.10.2011).
  • Yılmaz, Şebnem Koltan ve Patır, Said (2011), “Kümeleme Analizi ve Pazarlamada Kullanımı”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2 (1), 91-113.
Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-1966
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi