Mustafa Abdül Metin DİNÇER, , Yasemin ÖZDEMİR

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK UYGULAMALARI VE EŞBİÇİMLİLİK: ON BÜYÜK TÜRK HOLDİNGİ ÜZERİNE VAKA ÇALIŞMASI

Kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) kavramı ve uygulamalarının sürdürülebilir gelişmeye olumlu yönde katkılarda bulunduğunun tartışılması örgütler nezdinde bu kavramı daha da merkezi bir konuma taşımıştır. Bu noktada örgütlerin toplum, çevre, eğitim ve sağlık gibi alanlardaki gönüllülüğe dayalı projelere daha çok yer verdiği de görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, KSS uygulamalarının sahip oldukları sürdürülebilir gelişme bağlamı çerçevesinde örgüt toplulukları arasında hangi yönde eşbiçimleşmeye neden olacağına dair bir bakış açısı geliştirmektir. Bu araştırmada Türkiye’de faaliyet gösteren 10 holding vaka çalışması yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Vaka çalışması kapsamında bu 10 holdingin KSS uygulamaları, KSS uygulamalarını anlattıkları web siteleri, varsa KİS (Küresel İlkeler Sözleşmesi) çerçevesinde yayınladıkları raporları ya da genel yıllık raporları nitel içerik analizi yöntemi ile analize tabi tutulmuştur. Nitel içerik analizi çerçevesinde elde edilen sonuçlar kurumsal kuram perspektifinden incelenerek vakalar arasında bir eşbiçimlilik olup olmadığı şayet varsa bu eşbiçimliliğin türünün ve yönünün ne olduğu belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Kurumsal Vatandaşlık, Kurumsal Kuram, Eşbiçimlilik.

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK UYGULAMALARI VE EŞBİÇİMLİLİK: ON BÜYÜK TÜRK HOLDİNGİ ÜZERİNE VAKA ÇALIŞMASI

PDF

___

AKTAN, C. C. ve BÖRÜ, D., (2007) “Kurumsal Sosyal Sorumluluk”, içinde Kurumsal Sosyal Sorumluluk, edit. Aktan, C. C., İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk, İGİAD Yayınları, Yayın No: 4, İstanbul.
ALAKAVUKLAR, O.N., S. KILIÇASLAN, ve E.B. ÖZTÜRK, “Türkiye‟de Hayırseverlikten Kurumsal Sosyal Sorumluluğa Geçiş : Bir Kurumsal Değişim Öyküsü”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2009, cilt 9, sayı 2, 103-143
ALTUNIİIK, R., R. COİKUN, S. BAYRAKTAROĞLU ve E. YILDIRIM (200?). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (6. Baskı) Sakarya.
ARARAT, M., & GOCENOGLU, C. (2006). Drivers for sustainable corporate responsibility, case of Turkey. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society,(Çevirimci).
AUPPERLE, I. E. (1982) “An Empirical Inquiry into the Social Responsibilities as Defined by Corporations: An Examination of Various Models and Relationships”
AYDINLI. F., 2007, Kurumsal Teori Açısından İnsan Kaynakları Yönetiminde Farklılık Ve Benzerlikler Ve Konuya İlişkin Bir Araştırma, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Doktora Tezi
BORAN, T. G. (2011) Türkiye’den Uygulama Örnekleriyle Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Beta Yayınları, İstanbul.
CARROLL, A. (1979) “A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate Performance”, The Academy of Management Review 4(4), 497–505.
CARROLL, A. B. (1983) “Corporate social responsibility:Will industry respond to cutbacks in social program funding?” Vital Speeches of the Day, 49, 604-608.
CARROLL, Archie B. "The pyramid of corporate social responsibility: toward the moral management of organizational stakeholders." Business horizons 34.4 (1991): 39-48.
CARROLL, A. B. (1999). Corporate social responsibility evolution of a definitional construct. Business & society, 38(3), 268-295.
CHUANG, Y-T., A. H. DEAN, K. THOMSON: “Diversity and Similarity of Organizational Form in New York City Newspapers 1801–1988,” Annual Meeting of Academy of Management 2000, Toronto, ASACIFSAM 2000 Conference, Montreal Commission of the European Communities “Communication from the Commission concerning Corporate Social Responsibility: A Business Contribution to Sustainable Development 347 final”, 2002.
DAFT, R. .L. (2008). Organization Theory and Design, Tenth Edition, Cengage Learning.
DIJK, S. J. V. (2008). Realizing Radical Innovation In Established Hich-Tech Companies: A Micro Institutional Perspective. (Yayınlanmamış Doktora Tezi).Eindhoven/Eindhoven University.
DIMAGGIO, P.J.,& W.W. POWELL, (1983), “The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields”, The New Institutionalism in Organizational Analysis (Der.: Powell, W.W., & DiMaggio, P.J.), (1991), University of Chicago Press, Chicago.
DINÇER, M. A. M. ve ÖZDEMİR, Y. (2012) “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının Kurumsal Kuram Tarafından Değerlendirilmesi: Türkiye İlaç Sektörü Örneği”, 1. İşletme Yönetimi ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk, 23-25 Kasım, Bakü, Azerbaycan.
EISENHARDT, K. M. (1989). Building theories from case study research. Academy Management Review, 14(A), 532-550.
GÖKÇE, O. (2006). İçerik Analizi - Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Siyasal Kitabevi, Ankara.
FARARO, T. J., & SKVORETZ, J. (1986, March). Action and institution, network and function: The cybernetic concept of social structure. In Sociological Forum (Vol. 1, No. 2, pp. 219-250). Kluwer Academic Publishers.
HANNAN, M.T., & FREEMAN, J.H. 1977. “The population ecology of organizations”. American Journal of Sociology, 83: 929-984.
_______________________. 1989. Organizational Ecology. Cambridge, MA: Harvard University Press.
HAWLEY, A.H. 1950. Human Ecology: A Theory of Community Structure. New York: Ronald.
KILINÇ, İ., AĞRAİ, S. (2012) “ İş Etiği” Örgütsel Davranışta Güncel Konular İçinde, Editör: Derya Ergun Özler, Bursa, Ekin Yayınevi.
JEPPERSON, R. L., “Institutions, Institutional Effects, And Institutionalism,” The New Institutionalism In Organizational Analysis Içinde, Editör: Walter W. Powell, Paul J. Dimaggio, Chicago, The University Of Chicago Press, 1991, Pp.143–163.
KÜSKÜ, F. ve ERÇEK, M. (1999), “Vatandaş Kuruluş Kavramı: Türk Kuruluşları İyi Birer Vatandaş mı?”, Amme İdaresi Dergisi, 33(3), s.79-95.
KÜSKÜ, F. ve E. BAY, “İsteğe Bağlı Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri, Görünürde Hayırseverlik”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 45, Sayı 1, Mart 2012, s.51-75.
MAIGNAN, I. and O. C. FERRELL (2000).”Measuring Corporate Citizenship in Two Countries: The Case of the United States and France”, Journal of Business Ethics, 23(3), pp. 283–297.
MEYER, J.W. & B. ROWAN, (1977), “Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony”, The New Institutionalism in Organizational Analysis ( (1991), University of Chicago Press, Chicago.
MILES, M.B. & HUBERMAN, A.M. (1994). An expanded source book: qualitative data analysis. London: Sage Publications.
ÖZEN, İ., (2007),”Yeni Kurumsal Kuram: Örgütleri Çözümlemede Yeni Ufuklar ve Yeni Sorunlar”, A. Selami Sargut ve İükrü Özen (edi), Örgüt Kuramları, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
ÖZGEN, E., (2006) Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri, Maviağaç, İstanbul.
RONDINELLI D.A., ve M. A. BERRY., (2000). Environmental Citizenship in Multinational Corporations: Social Responsibility And Sustainable Development, European Management Jornal Vol. 18
SCOTT, W. R. (1998): Organizations: Rational, Natural, Open Systems, 4th edit. Englewood Cliffs NJ: Prentice-Hall.
SCOTT W. R., (2003) Organizations: Rational, Natural, And Open Systems, (1992) 3rd, (1998) 4th,5th Edition, New Jersey, Prentice Hall
SCOTT. W.R., (2008). Institutional Theory Metts Organization Studies: Institutions And Organizations, Ideas And Interests Third Edition İçinde, Sage Publications: California.
STRAUSS, A. L., & CORBIN, J. (1990). Basics of qualitative research (pp. 61-143). Newbury Park, CA: Sage publications.
SWANBORN, P. G. 2003. Case-study‟s. Wat, Wanneer en Hoe? [Case studies: What, when and how?]. Amsterdam/Meppel: Boom.
YELOĞLU, H. O., & Darende Şimşek, B., (2011) “Örgütsel Söylem, Toplumsal Bağlam ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projelerinin Eşbiçimliliği: Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”!9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 26-28 Mayıs, Çanakkale.
YILDIRIM, A., ve İİMİEK, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Kitap Evi.
YIN, R. K. (2003). Case Study Research: Design and Methods, 3rd Edition, Applied Social Research Methods, Vol. 5, Sage Publications, London.
DEREN van Het Hof , S., (2009) Türkiye‟de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Üçgeni: İirketler, Toplum ve Sivil Toplum Kuruluşları, TÜBİTAK PROJESİ, Proje No: 107K182
WADDOCK, S. A., & GRAVES, S. B. (1997). “The corporate social performance”. Strategic management journal, 8(4), 303-319.
WILLIG, C. (2008). Introducing Qualitative Research Methods in Psychology, Second Edition, Maidenhead: McGare Hill/Open University Press.