TOPSIS VE PROMETHEE YÖNTEMLERİ İLE ELDE EDİLEN ÜSTÜNLÜK SIRALAMALARININ BİR UYGULAMA ÜZERİNDEN KARŞILAŞTIRILMASI

TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) ve PROMETHEE (The Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation) yöntemleri son yıllarda araştırmalarda sıklıkla kullanılan Çok Kriterli Karar Verme yöntemleri arasında yer almaktadır. Bu araştırmada söz konusu iki yönetem kullanılarak Avrupa Birliği üye ülkeleri ve Türkiye’nin bazı ekonomik kriterlere göre performans sıralamaları ayrı ayrı elde edilmiş ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri ülkeleri ekonomik kriterlere göre sıralarken bazı ek bilgiler kullandığı için elde edilen sıralamalar arasında farklar oluşabilmektedir. Araştırmamızda, yöntemler hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiş ve yöntemlerin bazı ekonomik verilere uygulanması sonucunda elde edilen sıralamaların birbirlerine ne kadar yakınsadığı istatistiki olarak test edilmiş, sonuçları ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, PROMETHEE ve TOPSIS yöntemleri sonucunda elde edilen sıralama değerlerinin birbirlerine çok yüksek bir oranda benzediği görülmüştür.

TOPSIS VE PROMETHEE YÖNTEMLERİ İLE ELDE EDİLEN ÜSTÜNLÜK SIRALAMALARININ BİR UYGULAMA ÜZERİNDEN KARŞILAŞTIRILMASI

TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) ve PROMETHEE (The Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation) yöntemleri son yıllarda araştırmalarda sıklıkla kullanılan Çok Kriterli Karar Verme yöntemleri arasında yer almaktadır. Bu araştırmada söz konusu iki yönetem kullanılarak Avrupa Birliği üye ülkeleri ve Türkiye’nin bazı ekonomik kriterlere göre performans sıralamaları ayrı ayrı elde edilmiş ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri ülkeleri ekonomik kriterlere göre sıralarken bazı ek bilgiler kullandığı için elde edilen sıralamalar arasında farklar oluşabilmektedir. Araştırmamızda, yöntemler hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiş ve yöntemlerin bazı ekonomik verilere uygulanması sonucunda elde edilen sıralamaların birbirlerine ne kadar yakınsadığı istatistiki olarak test edilmiş, sonuçları ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, PROMETHEE ve TOPSIS yöntemleri sonucunda elde edilen sıralama değerlerinin birbirlerine çok yüksek bir oranda benzediği görülmüştür.

___

  • BRANS, Jean-Pierre, (1982) “L'ingenierie de la decision: Elaboration d'instruments d'aide a la decision. La Methode PROMETHEE”, Universite Laval, Colloque d'aide a la Decision, Quebec, Canada, ss.183- 213.
  • BRANS, Jean-Pierre ve VINCKE, Philippe, (1985) “A Preference Ranking Organization Method: The PROMETHEE Method for MCDM”, Management Science, 31(6), ss.647-656.
  • BRANS, Jean-Pierre, VINCKE, Philippe ve MARESCHAL, Bertrand, (1986) “How to Select and How to Rank Projects: The PROMETHEE Method”, European Journal of Operational Research, 24, ss.228-238.
  • BRANS, Jean-Pierre ve MARESCHAL, Bertrand, (2005) “PROMETHEE Methods”, içinde Figueira vd. (ed.) Multiple Criteria Decision Analysis, State of the Art Survey, New York, Springer Science.
  • CATERINO, Nicola, IERVOLINO, Iunio, MANFREDI, Gaetano ve COSENZA, Edoardo, “A Comparative Analysis of Decision Making Methods for The Seismic Retrofit of RC Buildings”, The 14th World Conference on Earthquake Engineering, Beijing, China, 12-17 Ekim 2008.
  • EĞĠLMEZ, Mahfi, (2013) http://www.mahfiegilmez.com/2013/04/kuresel-ekonomik-gorunum.html, EriĢim tarihi: 20.10.2013
  • FENG, Cheng-Min and WANG, Rong-Tsu, (2001) “Considering the financial ratios on the performance evaluation of highway bus industry”, Transport Reviews 21 (4), ss.449–467.
  • GAWANDE, V. Vipin, BUNDELE, T. Ashwini ve GIRI, P. Jayant, (2013) “A Multiple Attribute Decision Making Methodology for Process Optimization in Small Scale Industries”, International Journal of Latest Trends in Engineering and Technology (IJLTET), Vol.2, No.2, ss.251-259.
  • GENÇ, Tolga, (2012) “Çok Ölçütlü Performans Değerlendirme Teknikleri ve Türkiye’nin Ekonomik Performansının Avrupa Birliği Üye Ülkeleri ile KarĢılaĢtırılması”, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • GENÇ, Tolga, (2013) “PROMETHEE Yöntemi ve GAIA Düzlemi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.15, Sayı.1, ss.121-142.
  • GREGORY, Geoffrey, (1998) Decision Analysis, Plenum Pres, New York.
  • HWANG, C.L. and K. YOON (1981) Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications, Springer-Verlag, New York.
  • JANIC, Milan, (2003) “Multicriteria Evaluation Of High-Speed Rail, Transrapid Maglev And Air Passenger Transport In Europe”, Transportation Planning and Technology, Vol. 26, No. 6, ss. 491–512.
  • KILIÇ, Süleyman Bilgin, (2005) “Avrupa Birliğine Üye ve Aday Ülkelerin Bazı Temel Makro Ekonomik Kriterlere Göre Sınıflandırılması: Çok Kriterli Karar Alma Analizine Dayalı Bir Modelin Tahmini”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.14, Sayı.2, ss.339-352.
  • KRISTO, Mela, TIAINEN, Teemu ve HEINISUO, Markku, (2012) “Comparative Study of Multiple Criteria Decision Making Methods for Building Design”, Advanced Engineering Informatics, Vol.26, No.4, ss.716-726.
  • LAI, Y.-J., T.-Y. LIU and C.-L. HWANG (1994) “TOPSIS for MODM”, European Journal of Operational Research 76 (3), ss.486–500
  • MARTOWIBOWO, Sigit Yoewono ve Hendi, RIYANTO, (2011) “Suitable Multi Criteria Decision Analysis Tool for Selecting Municipal Solid Waste Treatment in the City of Bandung”, Journal of KONES Powertrain and Transport, Vol.18, No.4, ss.273-280.
  • OECD (2013), “OECD Economic Outlook No 91 - Long-term Baseline Projections”, http://knoema.com/OECDEOLTBP2013/economicoutlook-no-91-long-term-baseline-projections-2013. EriĢim tarihi: 17.09.2013.
  • OPRICOVIC Serafim ve TZENG Gwo Hshiung, (2004) “Compromise Solution by MCDM Methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Opearational Research,Vol.156, ss.445-455.
  • ÖZDEN, Ünal Halit (2009), Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Performansları: Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analiz, Ankara,Detay Yayıncılık.
  • YOON, K. and C.L. HWANG (1995) Multiple Attribute Decision Making: An Introduction, Sage, Thousand Oaks, CA.
Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-1966
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi