Mário LİMA, Rosa M. VASCONCELOS, Luís F. SİLVA, Joana CUNHA

GELENEKSEL OLMAYAN KARIŞIMLARDAN YAPILAN KUMAŞLARDA SÜRTÜNME KATSAYISININ ANALİZİ

Çoğu tekstil malzemesi, insan derisi ile etkileşim içindedir ve özellikle insanın eli ile temas halindedir. Geleneksel olarak, hazır giyimde kullanılan kumaşların kalite ve yüzey karakteristikleri öznel değerlendirmeye öncülük eden dokunma ve hissetme ile değerlendirilir. Bu nedenle, insanoğlunun duyuları ile olan etkileşim, gerekli bir performans özelliğidir. İnsan eli ile dokunulduğu zaman, sürtünme ilk histir ve bu yüzden sürtünme katsayısı önemli bir parametredir. Bu makale, Minho Universitesi’nde araştırılan ve tasarlanan, kumaşların sürtünme katsayısına ulaşmada değişik bir yöntem olma esasına dayanan, aynı zamanda temel özelliklerinin ve çalışma prensibinin anlatıldığı yeni bir patentli laboratuar aletini anlatmaktadır. Daha sonra, kontrollü atmosfer basıncı altında, geleneksel olmayan lif kombinasyonlarından elde edilmiş 3 farklı çift yüzlü kumaşların karşılaştırılması, deneysel çalışma olarak yapılmıştır. Test edilen materyaller: Polyester/Pamuk – Soya lifi (PES/CO – SPF) Polyester/Pamuk – Mısır lifi (PES/CO – PLA, Polilaktik asit) Polyester/Pamuk – Pamuk (PES/CO – CO) Deneysel çalışmanın sonuçları, SPSS14 istatistiksel paket programını da içeren çeşitli araçlar ile analiz edilmiştir ve kumaşların sürtünme özelliklerine hammaddelerin etkisi üzerine yorumlarda bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler:

FRICTORQ, Sürtünme katsayısı, Tutum, Polyester/Pamuk, Soya lifi, Mısır lifi

ANALYSIS OF THE FRICTION COEFFICIENT IN FABRICS MADE FROM NON-CONVENTIONAL BLENDS

Most textile materials are used and touched by the human skin, in particular the hand. Traditionally, the quality and surface characteristics of apparel fabrics are evaluated by touching and feeling, leading to a subjective assessment. For this reason, the interaction with the human senses is an essential performance property. When touched by the human hand, friction is one of the first feelings and therefore friction coefficient is an important parameter. This paper describes a new patented laboratory instrument, which was investigated and designed at the University of Minho based on a different method of accessing friction coefficient of fabrics, as well as its fundamentals and working principle. This is followed by an experimental study, where a comparison between three different double-faced fabrics made with non-conventional fibre combinations was performed under controlled atmosphere. The tested materials are: 1) Polyester/Cotton – Soya fibre (PES/CO-SPF) 2) Polyester/Cotton – Corn fibre (PES/CO-PLA, Polylactic-acid) 3) Polyester/Cotton – Cotton (PES/CO-CO) The results of the experimental work are analysed using various tools, including SPSS14.0 statistical package and commented in the light of the influence of the raw material in the friction properties of the fabrics

Keywords:

FRICTORQ, Friction coefficient, Handle, Polyester/Cotton, Soya fibre, Corn fibre,

PDF

___

1. Kawabata, S., M. Niwa and F. Wang, 1994, “Objective Hand Measurement of Nonwoven Fabrics”, Textile Research Journal, Vol. 64, No. 10.
2. Gupta, B.S. and Y. E. El Mogahzy, 1991, “Friction in Fibrous Materials”, Textile Research Journal, pp 547-555.
3. Kawabata, S., 1980, “The Standardisation and Analysis of Hand Evaluation”, 2nd. Ed., Textile Machine Society of Japan.
4. Nosek, S., 1993, “Problems of Friction in Textile Processes”, International Conference Textile Science 93, TU Liberec, Czech Republic.
5. Bueno, M. A., M. Renner and B. Durand, 1998, “Tribological Measurement of the State of Surface Fabrics by a Contact and a Non contact Method”, Proceedings of the Conference Mechatronics’98, pp 703-708, Sweden.
6. Behera, B. K., 2007, “Comfort and Handle Behaviour of Linen Blended Fabrics”, AUTEX Research Journal, Vol. 7, No 1, pp 33-47.
7. Ramkumar, S. S., A. S.Umrani, D. C. Shelly, R. W. Tock, S. Parameswaran and M. L. Smith, 2004, “Study of the Effect of Sliding Velocity on the Frictional Properties of Nonwoven Fabric Substrates”, Wear, Vol. 256, Issues 3-4, pp 221-225.
8. Lima, M. and L. Hes, 2002, Inventors/authors, Portuguese Patent Nº 102790, Title: “Método e Aparelho para a Determinação do Coeficiente de Atrito de Materias Sólidos Planos (Method and Instrument for the Measurement of the Coefficient of Friction in Flat Solid Materials)”, Date: 12th June 2002.
9. Ingeo Fibers (www.ingeofibers.com, on-line accessed in 2006).
10. Fabric link (www.fabriclink.com/university/planfiber.cfm, on-line accessed in 2007).
11. Harvest SPF Textile co., Ltd (www.spftex.com, on-line accessed in 2006).
12. Lima, M., L. Hes, R. Vasconcelos and J. Martins, 2005, “FRICTORQ, Accessing Fabric Friction with a Novel Fabric Surface Tester”, AUTEX Research Journal, Vol. 5, No 4, pp 194-201.
13. Lima, M., L. Hes, R. Vasconcelos and J. Martins, 2005, “FRICTORQ, a Novel Fabric Surface Tester: A Progress Report”, Journal of Textile Engineering, The Textile Machinery Society of Japan, Vol. 51, No 3/4 (2005), pp 40-46.
14. Lima, M., L. F. Silva, R. Vasconcelos, J. Martins and L. Hes, 2005, “FRICTORQ, Tribómetro para Avaliação Objectiva de Superfícies Têxteis”, Actas do III Congresso Ibérico de Tribologia – IBERTRIB’2005 (CD-ROM), Escola de Engenharia da Universidade do Minho, Guimarães, 16-17 de Junho, 2005.
15. Fibersource (www.fibersource.com/f-tutor/pla.htm, on-line accessed in 2006).