HOMO POLITICUS VERSUS HOMO ECONOMICUS: YURTTAŞ/BİREY İKİLİĞİNİ AŞMAK

Homo economicus, kişisel çıkarı peşinde koşan rasyonel insan olarak tanımlanmaktadır. Kişisel çıkar ekonomik anlamda tüketicinin fayda, üreticinin kâr maksimizasyonunu nitelemektedir. Ancak homo economicus, toplumsal ve siyasal sonuçları olan felsefi bir kurgudur; bireyin kendi tercihlerini yapabileceğini ve bunlara göre yaşayabileceğini varsayar. Politik bağlamda bu durum, devlet müdahalesi dışında bir bireysel özel alanın ve negatif özgürlüğün bir sonucudur. Homo economicusa yöneltilen eleştirilerin başında, bireysel çıkarla ve özel alanla fazla ilgilenmesi gelmektedir. Bu nedenle homo politicus, politikayla ilgilenen yurttaş olarak önerilmektedir. Polisten ilham alan politika, ortak sorunlar hakkında biraraya gelen yurttaşların eylem ve iletişimlerinin ürünü olan kamusal yaşama dayanmaktadır. Ancak bu iki varsayım, insani var oluşun belirli bir yönüne odaklanmaktadır. Homo politicus ile homo economicus birbirine karşıt olmak zorunda değildir

Homo Politicus versus Homo Economicus: Yurttaş/Birey İkiliğini Aşmak

Keywords:

-,

___

  • Ağaoğulları, M.Ali, Kent Devletinden İmparatorluğa, Ankara: İmge, 2004.
  • Akyıldız, Hüseyin, “Tartışılan Boyutlarıyla Homo Economicus”, SDÜ İİBF Dergisi, C.13, S.2, 2008.29-40
  • Arendt, Hannah, İnsanlık Durumu (Çev: S. Şener), İstanbul: İletişim, 2000.
  • Aristoteles, Politika (Çev. M. Tunçay), İstanbul: Remzi, 2000.
  • Barber, Benjamin, Güçlü Demokrasi: Yeni Bir Çağ için Katılımcı Siyaset (Çev. M. Beşikçi), İstanbul. Ayrıntı, 1995.
  • Delannoi, Gil, “İhtiyat”, P. Raynaud ve S. Rials (haz.), Siyaset Felsefesi Sözlüğü, İstanbul: İletişim,2003.
  • Donnelly, Jack, Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları (M. Erdoğan, L. Korkut), Ankara: Yetkin, 1995.
  • Erdoğan, Mustafa, Liberal Toplum Liberal Siyaset, Ankara: Siyasal, 1998.
  • Faber, Malte vd., “Homo Oeconomicus and Homo Politicus in Ecological Economics”, Ecological Economics, 40(2002): 323-333.
  • Habermas, Jurgen, Öteki Olmak Öteki ile Yaşamak: Siyaset Kuramı Yazıları (Çev. İ. Aka), İstanbul:YKY,2002.
  • Hayek, Friedrick A., Hukuk, Yasama ve Özgürlük: Kurallar ve Düzen, Ankara: Türkiye İş Bankası, 1996.
  • Kymlicka, Will, Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş (Çev. E. Kılıç), İstanbul: Bilgi Üniversitesi, 2004.
  • Özalp, Ahmet, Homo Politicusun Ontolojisi, Ankara: Hitit, 2009.
  • Eflatun, Devlet (Çev. S. Eyüboğlu,M.A. Cimcoz), İstanbul:Remzi,1975
  • Read, Jason, “A Genealogy of Homo-Economicus: Neo.liberalism and the Production of Subjectivity”, Foucault Studies, No 6(2009): 25-36.
  • Sartori, Giovanni, Demokrasi Teorisine Geri Dönüş (Çev. T. Karamustafaoğlu, M. Turhan), Ankara: Yetkin Kitabevi, 1996.
  • Tsakalotos, Euclid, “Homo Economicus, Political Economy and Socialism”, Science&Society, No 2(Summer 2004): 137-160
  • Weber, Max, Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu (Çev. G. Solmaz), Ankara: Alter Yayıncılık, 2010.
  • Weber, Max, Bürokrasi ve Otorite (Çev. M.A. Arıcıoğlu, H. B. Akın), Ankara: Adres, 2006.
  • Yay, Turan, “Avusturya İktisat Okulu’nun Tarihsel Gelişimi ve Metodolojisi”, Piyasa, Sayı: 11 (2004): 1-29